مراسم ازدواج در این روستا همراه با آیین هایی است که ریشه در تاریخ منطقه دارد، یکی از این مراسم ها « کداخدایی» است.
** مراسم کدخدایی
مراسم ازدواج در روستای گیت در سه مرحله نامزدی، عقد کنان و عروسی برگزار می شود که ابتدا یکی از بانوان از خانواده داماد آینده نزد خانواده دختر می رود و موضوع را با آنها طرح می کند، پدر داماد، روحانی روستا را رسما (معمولا در شب) برای کسب اجازه به خانه پدر دختر به عنوان عروس آینده می فرستند به این مراسم«کدخدایی» گویند.
**مراسم « نشونی» و « پی سفره»
پس از موافقت 2خانواده، خانواده پسر هدایایی را از جمله حلقه نامزدی، یک دست لباس کامل همراه با مقداری شیرینی، روغن و برنج برای خانواده عروس ارسال می کنند، چند نفر زنان بزرگ روستا، وسایل را به خانه دختر می برند، به این ترتیب خانواده داماد، دختر را برای پسرشان نامزد که اصطلاحا به آن « نشون» گفته می شود، می کنند.
پس از این مرحله از طرف خانواده دختر هدایایی را برای داماد که اصطلاحا « پی سفره » نام دارند و شامل یک دست لباس برای داماد و چند سینی نان تافتون محلی است، با کمک تعدادی از زنان اقوام دختر به خانه پسر می برند و خانواده پسر وظیفه دارد نان ها را بین تمام اقوام خود برای رسمی شدن نشونی توزیع کند.
در این روستا ییشتر مراسم عقد ساده و فقط با حضوری تعدادی از بزرگان روستا در دفتر ثبت ازدواج انجام می شود.
** مراسم کفش برو و حنابندان
پس از مدتی از نامزدی و عقد با موافقت طرفین زمان مناسبی برای مراسم ازدواج، انتخاب می کنند که این مراسم نباید در روزهای نحس از جمله اول، وسط و آخر ماه قمری و هنگامی که ماه در برج عقرب است برگزار شود، البته بیشتر ازدواج ها در ایام ولادت ائمه اطهار(ع) برگزار می شود.
شب قبل از ازدواج، مراسمی که به «کفش برو» نام دارد، برگزار می شود ، لوازم مورد نیاز روز عروسی را به خانه پدر عروس حمل می کنند، کفش برو شامل چند دست لباس ویژه عروس خانم، چند جفت کفش ویژه عروس ،زنان و دختران خانواده عروس، مقداری شیرینی و شکلات، قند، چای ، برنج، روغن، زعفران، صابون و حناست که تعدادی از بزرگان روستا این وسایل را به خانه پدر عروس تحویل می دهند.
البته این وسایل در سینی های بزرگ که به آنها «مجمع» می گویند، گذاشته می شود و روی سینی را با پارچه می پوشانند که به اصطلاح با این کار سینی را «مجمع پوش» می کنند.
در مراسم کفش برو روستای گیت یک یا چند راس گوسفند، یک یا چند کیسه آرد گندم هم برای خانواده عروس اختصاص می دهند، وقتی حاملان وسایل کفش برو با سلام و صلوات به خانه پدرعروس نزدیک می شوند، چند تن از بستگان عروس با منقل های پر از آتش و زغال برای دفع چشم زخم، «اسفند و کندر» دود می کنند و هلهله کنان و با شادی و سلام و صلوات از کاروان استقبال می کنند و مهمانان را به خانه راهنمایی می کنند.
«بارکش ها» بارها را در جایی که برای آنان در نظر گرفته شد، بر زمین می گذارند و خانواده عروس از مهمانان با شربت و شیرینی پذیرایی می کنند.
همچنین تمام زنان روستا در این شب که به «حنابندان» مشهور است به خانه عروس می روند همگی به اتفاق عروس و داماد دست های خود را حنا می گذارند.
** مراسم عروسی
در روز عروسی مهمانان پس از صرف نهار در حسینیه روستا، برای مدت کوتاه استراحت کوتاه می کنند و داماد برای پوشیدن لباس دامادی به قنات روستای می رود، و پس از پوشیدن لباس از روی آب قنات عبور می کند، مردم اعتقاد دارند، این کار باعث افزایش رزق و روزی برای داماد خواهد شد.
همچنین در محل قنات پدر داماد با فرزندش خداحافظی و برای سلامتی و خوشبختی او دعا و بقیه مردم نیز با گفتن آمین او را همراهی می کنند.
چند نفر تا پایان مراسم به عنوان ساق دوش داماد انتخاب می شوند که این امر نشان از حمایت همه جانبه خانواده ها از داماد دارد
در بدو ورود داماد به خانه همسرش در پیش پای او آینه و کاسه مملو از آب و سبزه قرار می دهند، داماد با زدن ضربه به آن چشم زخم را از خانه دور کند.
بعد از ورود داماد به خانه پدر عروس، مهمانان که بیشتر اقوام عروس و داماد هستند هر کس به اندازه توان مالی خود به عروس و داماد هدیه می دهند و داماد و عروس از زیر قرآن به نشانه اینکه قرآن حافظ آنان باشد، عبور می کنند.
در زمان خروج از خانه پدر عروس و ورود به خانه داماد گوسفندی را جلوی پا و پشت پای عروس و داماد برای تبرک قربانی می کنند.
همچنین جوانان روستا داماد را برای باز شدن بخت خود بلند و او را بالای سر خود قرار می دهند که نشان از رسم دیرینه در این منطقه دارد.
دیگر آیین های ازدواج در روستای گیت شکستن تخم مرغ بر سر در خانه داماد است که این هم برای رفع چشم زخم و دوری بلا از خانه عروس و داماد است.
در این روستا مراسم ازدواج همراه با شادی تا پاسی از شب ادامه دارد و با نواختن ساز و دهل مردان روستا به شیوه سنتی با حرکت های موزون رقص محلی را اجرا می کنند.
روستای گیت در 105 کیلومتری بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد.
سایت ایرنا خراسان جنوبی www.irna.ir/skhorasan
کانال اطلاع رسانی : http://telegram.me/birjand
*7556 **2047*خبرنگار- حکیمه مصطفایی*انتشار دهنده- عباسقلی اشکورجیری*
انتهای پیام ** مراسم کدخدایی
مراسم ازدواج در روستای گیت در سه مرحله نامزدی، عقد کنان و عروسی برگزار می شود که ابتدا یکی از بانوان از خانواده داماد آینده نزد خانواده دختر می رود و موضوع را با آنها طرح می کند، پدر داماد، روحانی روستا را رسما (معمولا در شب) برای کسب اجازه به خانه پدر دختر به عنوان عروس آینده می فرستند به این مراسم«کدخدایی» گویند.
**مراسم « نشونی» و « پی سفره»
پس از موافقت 2خانواده، خانواده پسر هدایایی را از جمله حلقه نامزدی، یک دست لباس کامل همراه با مقداری شیرینی، روغن و برنج برای خانواده عروس ارسال می کنند، چند نفر زنان بزرگ روستا، وسایل را به خانه دختر می برند، به این ترتیب خانواده داماد، دختر را برای پسرشان نامزد که اصطلاحا به آن « نشون» گفته می شود، می کنند.
پس از این مرحله از طرف خانواده دختر هدایایی را برای داماد که اصطلاحا « پی سفره » نام دارند و شامل یک دست لباس برای داماد و چند سینی نان تافتون محلی است، با کمک تعدادی از زنان اقوام دختر به خانه پسر می برند و خانواده پسر وظیفه دارد نان ها را بین تمام اقوام خود برای رسمی شدن نشونی توزیع کند.
در این روستا ییشتر مراسم عقد ساده و فقط با حضوری تعدادی از بزرگان روستا در دفتر ثبت ازدواج انجام می شود.
** مراسم کفش برو و حنابندان
پس از مدتی از نامزدی و عقد با موافقت طرفین زمان مناسبی برای مراسم ازدواج، انتخاب می کنند که این مراسم نباید در روزهای نحس از جمله اول، وسط و آخر ماه قمری و هنگامی که ماه در برج عقرب است برگزار شود، البته بیشتر ازدواج ها در ایام ولادت ائمه اطهار(ع) برگزار می شود.
شب قبل از ازدواج، مراسمی که به «کفش برو» نام دارد، برگزار می شود ، لوازم مورد نیاز روز عروسی را به خانه پدر عروس حمل می کنند، کفش برو شامل چند دست لباس ویژه عروس خانم، چند جفت کفش ویژه عروس ،زنان و دختران خانواده عروس، مقداری شیرینی و شکلات، قند، چای ، برنج، روغن، زعفران، صابون و حناست که تعدادی از بزرگان روستا این وسایل را به خانه پدر عروس تحویل می دهند.
البته این وسایل در سینی های بزرگ که به آنها «مجمع» می گویند، گذاشته می شود و روی سینی را با پارچه می پوشانند که به اصطلاح با این کار سینی را «مجمع پوش» می کنند.
در مراسم کفش برو روستای گیت یک یا چند راس گوسفند، یک یا چند کیسه آرد گندم هم برای خانواده عروس اختصاص می دهند، وقتی حاملان وسایل کفش برو با سلام و صلوات به خانه پدرعروس نزدیک می شوند، چند تن از بستگان عروس با منقل های پر از آتش و زغال برای دفع چشم زخم، «اسفند و کندر» دود می کنند و هلهله کنان و با شادی و سلام و صلوات از کاروان استقبال می کنند و مهمانان را به خانه راهنمایی می کنند.
«بارکش ها» بارها را در جایی که برای آنان در نظر گرفته شد، بر زمین می گذارند و خانواده عروس از مهمانان با شربت و شیرینی پذیرایی می کنند.
همچنین تمام زنان روستا در این شب که به «حنابندان» مشهور است به خانه عروس می روند همگی به اتفاق عروس و داماد دست های خود را حنا می گذارند.
** مراسم عروسی
در روز عروسی مهمانان پس از صرف نهار در حسینیه روستا، برای مدت کوتاه استراحت کوتاه می کنند و داماد برای پوشیدن لباس دامادی به قنات روستای می رود، و پس از پوشیدن لباس از روی آب قنات عبور می کند، مردم اعتقاد دارند، این کار باعث افزایش رزق و روزی برای داماد خواهد شد.
همچنین در محل قنات پدر داماد با فرزندش خداحافظی و برای سلامتی و خوشبختی او دعا و بقیه مردم نیز با گفتن آمین او را همراهی می کنند.
چند نفر تا پایان مراسم به عنوان ساق دوش داماد انتخاب می شوند که این امر نشان از حمایت همه جانبه خانواده ها از داماد دارد
در بدو ورود داماد به خانه همسرش در پیش پای او آینه و کاسه مملو از آب و سبزه قرار می دهند، داماد با زدن ضربه به آن چشم زخم را از خانه دور کند.
بعد از ورود داماد به خانه پدر عروس، مهمانان که بیشتر اقوام عروس و داماد هستند هر کس به اندازه توان مالی خود به عروس و داماد هدیه می دهند و داماد و عروس از زیر قرآن به نشانه اینکه قرآن حافظ آنان باشد، عبور می کنند.
در زمان خروج از خانه پدر عروس و ورود به خانه داماد گوسفندی را جلوی پا و پشت پای عروس و داماد برای تبرک قربانی می کنند.
همچنین جوانان روستا داماد را برای باز شدن بخت خود بلند و او را بالای سر خود قرار می دهند که نشان از رسم دیرینه در این منطقه دارد.
دیگر آیین های ازدواج در روستای گیت شکستن تخم مرغ بر سر در خانه داماد است که این هم برای رفع چشم زخم و دوری بلا از خانه عروس و داماد است.
در این روستا مراسم ازدواج همراه با شادی تا پاسی از شب ادامه دارد و با نواختن ساز و دهل مردان روستا به شیوه سنتی با حرکت های موزون رقص محلی را اجرا می کنند.
روستای گیت در 105 کیلومتری بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد.
سایت ایرنا خراسان جنوبی www.irna.ir/skhorasan
کانال اطلاع رسانی : http://telegram.me/birjand
*7556 **2047*خبرنگار- حکیمه مصطفایی*انتشار دهنده- عباسقلی اشکورجیری*
کپی شد
