هر چند در این شهرستان، آثار تاریخی با ارزشی چون قله « شاهدژ » وجود دارد، اما هر کس که حداقل یک بار به این شهرستان سفر کرده باشد، نهبندان را بواسطه جاذبه اکوتوریستی آن می شناسد و خاطرات خوش تالاب کجی در ذهنش جاودان مانده است.
تالاب کجی نمکزار نهبندان با دارا بودن چشم اندازی بسیار زیبا، در 75 کیلومتری نهبندان و در حاشیه محور این شهرستان به بیرجند قرار گرفته است.
مساحت این تالاب 22 هزار هکتار و 765 متر مربع می باشد و با وجود خشکسالی های چند سال اخیر در این شهرستان، اما همچنان زنده و پایدار مانده است.
این تالاب شوره زاری وسیع است که به خاطر پایین بودن از سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف و با توجه به شوری زیاد خاک آن به دریاچه ای پوشیده از نمک و به رنگ سفید تبدیل شده است.
از آنجا که در فصل های پاییز و زمستان این تالاب دارای آب می باشد، لذا به محل امنی برای پرندگان آبزی تبدیل شده و همه ساله پذیرای پنج هزار پرنده مهاجر و بعضا از نوع نایاب کشور است.
البته گونه های پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی این تالاب 14 گونه برآورد شده و از این پرندگان مهاجر می توان به عقاب طلایی، زاغ بور، دال، زاغی، کنجشک درختی، پرستو، هدهد، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، هوبره، سبزه قبا، جغد کوچک، بلدرچین معمولی و زاغ نوک قرمز اشاره کرد.
پرنده « زاغ بور» منحصربه فردترین و پرنده آندمیک ایران (تنها در ایران وجود دارد) به شمار می آید و تالاب کجی نمکزار نهبندان زیستگاه این پرنده زیبا است.
زاغ بور جز آن دسته از پرندگانی است که فقط در ایران و آن هم در استان های سمنان و یزد و بویژه در خراسان جنوبی و شهرستان نهبندان زندگی می کند.
از زاغ بور به عنوان جواهر کمیاب و نادر کویر یاد می کنند همچنین این پرنده با زیبایی های خاص خود یکی از قابلیت های گردشگری کشور و شهرستان نهبندان محسوب می شود.
این پرنده 24 سانتی متر طول دارد و شبیه هدهد اما بدون تاج سر و دارای دم و منقارسیاه و بلند با اندکی خمیدگی به پایین و بال های پهن است.
رنگ پر و بال آن نخودی مایل به قهوه ای، صورت کمرنگ تر و از قاعده منقار تا چشم ها لکه سیاه رگه مانند و نیز لکه سیاه بزرگی در بالای سینه اش مشاهده می شود.
پاهای آن بلند و سیاه است و برای دویدن در بیابان تکامل یافته و در حقیقت بیشتر به هدهد و چکاوک هدهدی شبیه است.
این پرنده بسیار فریبنده و زرنگ و دمش را اندکی به صورت پره مانند نگه می دارد و بیشتر روی زمین راه رفته و به سرعت می دود تا از مقابل دیدگان پنهان شود.
این پرنده را در مناطق استپی، بیابانی، بیابان های ماسه ای با گیاهان پراکنده و دشت های پوشیده از گیاه قیچ می توان مشاهده کرد و زاغ بور در میان بوته های مختلف نظیر قیچ آشیانه می سازد و در اردیبهشت ماه حدود چهار تا شش تخم می گذارد. همچنین این پرنده از حشره ها و دانه های گیاهان تغذیه می کند.
ˈهوبره یکی دیگر از پرندگان خاص این تالاب می باشد که از حدود 60 سانتی متر طول برخوردار است و تقریبا هم اندازه میش مرغ و از زنگوله بال بسیار بزرگتر است.
هوبره از نظر ظاهری شبیه بوقلمون است و به طور کلی پر و بال قهوه ای زیر تنه خاکستری و دسته پرهایش سیاه و سفید بلند که از دو طرف گردنش آویزان و حالت دامن مانندی دارد.
زیستگاه اصلی این پرنده در مناطق دشتی، تپه ماهورها، ریگزارها، بیابان ها، نواحی کویری با بوته های پراکنده یا علف های کوتاه و حاشیه گند مزارع است.
حدود 32 نوع پرنده هوبره در دنیا وجود دارد و جنس نر و ماده آن شبیه یکدیگرند اما پرنده نر در حدود 10‏‎‎ درصد از پرنده ماده بزرگتر‏‎ است.
تالاب کجی همچنین زیستگاه 14 گونه پستاندار نظیر پامسواکی بزرگ، گرگ، روباه، تشی، خرگوش، خارپشت، کفتار و پایکا می باشد و علاوه بر اینها این تالاب زیستگاه 10 گونه خزنده نظیر دشتی، جعفری، پلنگی و مارهای قیطانی می باشد.
این تالاب همچنین با برخورداری از برآمدگی های خشکی همراه با پوشش گیاهی مناسب برای تخمگذاری پرندگان محسوب می شود.
قیچ، تاغ و گز از گیاهان و پوشش گیاهی مهم و عمده تالاب کجی نمکزار نهبندان به شمار می رود و این گیاهان از پوشش نسبتا خوبی در این منطقه برخوردار هستند.
به دلیل بارندگی ها و رحمت الهی در شهرستان این تلاب از آب پر و مواج شده که در کنار آن بوته های فراوان گز، آتریپلکس، هالوکنموم و نی به چشم می خورد.
تخریب زیستگاه به دلیل گسترش فعالیت های کشاورزی، قطع درختان و بوته ها، حضور دام و چرای بی رویه از عوامل تهدید کننده زیستگاه این پرنده نادر است و نیازمند مراقبت و حفاظت ویژه است و از آن می توان به عنوان استعداد بالقوه گردشگری یاد کرد.

** بازدید هزار و 500 مسافر نوروزی از پناه گاه حیات وحش تالاب کجی نهبندان
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نهبندان هم گفت: در هفته اول تعطیلات نوروزی 96، هزار و 500 نفر از مسافران نوروزی و علاقه مندان به طبیعت از پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار این شهرستان بازدید کردند.
محمد کاظم شکر گزار، افزود: تالاب کجی نمکزار در حاشیه یکی از جاده های اصلی ارتباطی کشور که خراسان جنوبی و سایر استان های شمالی را به سیستان و بلوچستان متصل می کند قرار گرفته و همه ساله در ایام نوروز بر تعداد بازدید کنندگان از این تالاب زیبا افزوده می شود.
وی ادامه داد: علاوه بر بازدید مسافران نوروزی، در سایر ایام سال به ویژه فصول بهار و زمستان نیز بازدیدهای علمی و سیاحتی از این تالاب انجام می شود.
* 6054* خبرنگار و انتشاردهنده - مریم پنجابی
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.