فصل زمستان همیشه تداعی کننده سرما، یخبندان، برف و باران است و معمولا بیشتر گیاهان و گل‌ها در خاک خفته‌اند اما در شرق ایران زمین، گل نرگس با ترکیبی از رنگ سفید و زرد تازه سر از خاک بیرون آورده و طراوات و زیبایی بهار را به ارمغان می‌آورد.
خراسان جنوبی رتبه پنجم تولید گل نرگس در کشور را دارد و خوسف هم در استان رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
شهرستان خوسف به دیار نرگس‌زارها معروف است چراکه از قدیم‌الایام خواستگاه این گل بوده و همه روزه شاخه‌های گل زیادی توسط نرگس‌کاران این شهرستان روانه استان‌هایی مانند تهران، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و سایر می‌شود.
سازگاری با شرایط آب و هوایی منطقه، اجرای روش‌های سنتی تولید و استفاده نکردن از کودهای شیمیایی سبب شده که گل نرگس این منطقه علاوه بر عطر و بوی منحصر بفرد و با کیفیت، ماندگاری بالایی نیز داشته باشد.
این روزها در خطه خراسان جنوبی همه به هم گل نرگس هدیه می‌دهند، مردم این دیار با گل نرگس به استقبال میهمانان می‌روند و تقریبا در تمامی مجالس رسمی، عمومی یا خصوصی گل نرگس خودنمایی می‌کند.
سالانه به طور میانگین ۱۲ تا ۲۰ میلیون شاخه گل نرگس در استان خراسان جنوبی به ویژه شهرستان خوسف توسط نرگس‌کاران برداشت می‌شود اما هنوز این گل خوش بو و رنگ آنطور که باید جای خود را در بازارهای کشور به دست نیاورده است.
تنها سه سال است که مسوولان و مردم استان گل نرگس را به عنوان یک محصول کم آب‌بر و پردرآمد و یکی از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالقوه و مهم شهرستان خوسف شناخته‌اند و کمر همت برای توسعه کشت و افزایش عملکرد در واحد سطح را بسته‌اند.
یکی از کشاورزان شهرستان خوسف در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: زمستان فصل برداشت گل نرگس است زمانیکه چاه‌های کشاورزی نیز خاموش می‌شود اما این گل نیاز به آبیاری دارد مسوولان باید این موضوع را مورد توجه قرار دهند.
محمد براتی یکی از مشکلات نرگس‌کاران را بازار فروش آن دانست و افزود: تا چند سال پیش گل نرگس به فروش نمی‌رفت و کشاورزان به صورت رایگان گل را در اختیار همه قرار می‌دادند و به نوعی هدیه می‌کردند.
وی عنوان کرد: از دو سال قبل با همکاری مسوولان و کشاورزان برای شاخه‌های گل قیمت تعیین شده است که جای قدردانی دارد و امید است زحمات کشاورزان نادیده گرفته نشود.
سال‌های گذشته و تا حدودی امسال تنها سهم نرگس کاران از بازار، فروش گل در معابر، چهار راه‌ها و گل فروشی‌های سطح شهر و مرکز استان بود و اهمیت چندانی به گل نرگس و نرگس کاران داده نمی‌شد.
راه‌اندازی نخستین مرکز خرید گل نرگس در خوسف
آذرماه امسال برای نخستین بار مرکز خرید گل نرگس در شهرستان خوسف راه‌اندازی شد که به گفته فرماندار شهرستان با افتتاح این مرکز بخشی از دغدغه نرگس‌کاران در خصوص فروش این محصول رفع شده است.
رئیس هیات مدیره شرکت تعاونی تولید سبزآفرینان خوسف درباره این مرکز گفت: از زمان راه‌اندازی مرکز تاکنون بیش از ۶۰ هزار شاخه گل از کشاورزان شهرستان خریداری شده است.
حمید محمدی استقبال نرگس‌کاران خوسف از این مرکز را خوب ارزیابی کرد و افزود: با توجه به اینکه حدود ۲ ماه از راه‌اندازی مرکز می‌گذرد اما کشاورزان به مرکز اطمینان کرده و از خرید توافقی محصول رضایت دارند.
وی بیان کرد: برخی نرگس‌کاران گل را به صورت عمده در اختیار دلالان قرار می‌دهند و معمولا خرده کشاورزان به ما مراجعه می‌کنند که این مشکل نیز به زودی حل و فصل خواهد شد.
سرمایه گذار مرکز خرید توافقی گل نرگس خوسف تصریح کرد: بعد از برداشت گل، محصول دست کشاورز نمی‌ماند و بلافاصله به مرکز مراجعه می‌کنند، پول کشاورز نیز حداکثر یک هفته بعد به حسابشان واریز می‌شود یا یا در ازای آن، از سایر خدمات شرکت تعاونی مانند کود شیمیایی بهره‌مند می‌شوند.
محمدرضا علیزاده یکی دیگر از کشاورزان شهرستان خوسف سطح زیرکشت گل نرگس خود را یک هکتار اعلام کرد و گفت: محصول خود را با قیمت شاخه‌ای ۸۰۰ تا یکهزار تومان به خراسان رضوی سیستان و بلوچستان ارسال می‌کنم.
وی بر لزوم توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در خصوص گل نرگس تاکید کرد و افزود: برای توسعه سطح زیرکشت بانک کشاورزی تسهیلات پرداخت می‌کند اما سخت‌گیری در خصوص ضامن سبب شده کشاورزان استقبال چندانی نداشته باشند.
لزوم ساخت صنایع فرآوری گل نرگس
این نرگس‌کار خوسفی اظهار داشت: با توجه به اینکه دو سال نخست بعد از کشت گل نرگس، ساقه‌های آن کوتاه است این محصول قابل فروش نیست در حالیکه کیفت عطر و بوی آن خیلی بیشتر است لذا می‌توان از آن برای اسانس‌گیری یا عطرگیری استفاده کرد.
وی ادامه داد: در این زمینه می‌توان با ارایه تسهیلات ارزان قیمت به سرمایه گذار یا کشاورزان نسبت به ساخت صنایع فرآوری گل نرگس در شهرستان اقدام کرد.
حاجی زاده یکی از کشاورزان که برای فروش گل نرگس به این مرکز خرید مراجعه کرده بود هم گفت: با راه‌اندازی این مرکز یکی از مهمترین دغدغه ما رفع شد چون هر روز باید گل نرگس را برداشت می‌کردیم و به بیرجند یا شهرهای اطراف می‌رفتیم و با هزار زحمت آن را می‌فروختیم.
وی افزود: قیمت شاخه‌های گل بر اساس میزان کیفیت آن متفاوت است و به صورت توافقی به فروش میرود و ما هم راضی هستیم.
مدیر جهاد کشاورزی خوسف هم سطح زیرکشت گل نرگس این شهرستان را ۲۴ هکتار دانست و گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال بیش از ۱۶ میلیون شاخه گل در شهرستان برداشت و سود میلیاردی عاید بهره‌برداران شود.
سید جواد رضوی با بیان اینکه خوسف رتبه نخست را در برداشت گل‌های خوش عطر نرگس دارد افزود: در گذشته دور مردم شهرستان این گل را بیشتر برای خود و هدیه دادن به دیگران پرورش می‌دادند اما چند سالی است که جایگاه اقتصادی آن برای مردم منطقه شناخته شده است.
وی بیان کرد: شرایط اقلیمی، آب و هوایی و رطوبت کم و خشکی منطقه سبب شده تا عطر نرگس خوسف نسبت به سایر نقاط کشور منحصر به فرد و بی‌نظیر باشد.
گل نرگس ظرفیت بی بدیل کویر
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوسف کاشت گل نرگس در شهرستان کویری استان را یک ظرفیت بی‌بدیل دانست و تصریح کرد: عمده مشکل نرگس‌کاران این شهرستان بازاریابی و بیمه نبودن آن به دلیل خسارت‌های یخ‌زدگی در فصل سرما است.
وی خواستار راه‌اندازی مزارع الگویی کشت گل نرگس در شهرستان شد و تصریح کرد: از آنجایی که گل نرگس برای گل دهی باید یک دوره سه ساله را طی کند، تسهیلات باید با تنفس بالا به نرگس کاران پرداخت شود.
فرماندار خوسف هم گفت: این شهرستان به عنوان خاستگاه گل نرگس در شرق کشور به ویژه خراسان جنوبی نیاز به توجه ویژه دارد.
محمد شفیعی افزود: گل نرگس به عنوان محصول استراتژیک شهرستان سمت و سوی تجاری پیدا کرده و در راستای حمایت از کشاورزان باید تقویت شود.
وی به برگزاری سومین جشنواره شهرستانی شکرگزاری برداشت گل نرگس هفته گذشته در خوسف اشاره کرد و اظهار داشت: برگزاری جشنواره‌های گل نرگس تاکنون دستاوردهای خوبی داشته است.
فرماندار خوسف با بیان اینکه کشاورزان و بهره‌برداران باید با برگزاری اینگونه جشنواره ها منتفع شوند ادامه داد: انتظار داریم سازمان جهاد کشاورزی با حمایت و پشتیبانی از این جشنواره کشاورزان را یاری کند.
وی خواستار تشکیل دبیرخانه دائمی گل نرگس در استان شد و افزود: تاکنون کمیته یا کارگروهی با هدف بررسی مشکلات نرگس کاران شهرستان تشکیل نشده و این موضوع نیاز به توجه جدی دارد.
بیمه گل نرگس اجرایی می‌شود
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم گفت: یکی از دغدغه‌های مهم بهره‌برداران گل نرگس در استان به ویژه شهرستان خوسف موضوع بیمه محصول بود که با پیگیری‌های صورت گرفته، وزارت جهاد کشاورزی با آن موافقت کرد.
مهدی عصمتی پور افزود: از سال آینده باغات گل نرگس استان خراسان جنوبی بیمه خواهد شد.
وی از احداث مزرعه تحقیقاتی چهار رقم گل نرگس در استان خبر داد و افزود: در حال حاضر خراسان جنوبی رتبه پنجم تولید گل نرگس را در کشور دارد.
عصمتی پور با بیان اینکه سطح زیرکشت باغات نرگس استان از ۲۲ هکتار به ۳۷.۵ هکتار افزایش یافته است گفت: امسال ۲۰ میلیون شاخه گل نرگس با درآمد ۱۰ میلیارد تومان از شهرستان خوسف برداشت می‌شود.
وی بر لزوم توسعه محصولات کم‌آب بر در استان تاکید کرد و گفت: اشتغالزایی گل نرگس بسیار بالا است در حالیکه مصرف آب آن پایین است در نتیجه باید همه دست در دست دهیم تا میزان عملکرد و برداشت گل در منطقه افزایش یابد.
در سومین جشنواره شکرگزاری برداشت گل نرگس (۱۱ دی) چهار تفاهم‌نامه در زمینه توسعه کشت گل نرگس خوسف در این شهرستان امضا شد.
در این آیین شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی در زمینه شارژ چاه‌های کشاورزی این منطقه برای تشویق کشاورزان به تغییر الگوی کشت، صندوق کارآفرینی امید برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، بانک کشاورزی برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت بند «الف» تبصره ۱۸ و مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی برای کشت ارقام گل نرگس متناسب با اقلیم منطقه به صورت الگویی تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.
