دستاوردهای یک همت جمعی

ثبت جهانی خراشاد به عنوان روستای جهانی توبافی (حوله بافی) از آن دست خبرهای شیرین و دلچسب برای همه مردم استان بود. اتفاقی که با همت مردم و حمایت مسئولان نتیجه داد و حالا می تواند به عنوان الگوی موفقی از تلاش جمعی، در سایر زمینه ها و ظرفیت های استان نیز مورد استفاده قرار گیرد. خراسان جنوبی ظرفیت های بالقوه ی زیادی دارد که با همت جهادی می توان از آن بهره ها برد. به عنوان مثال صنایع دستی کهن و با سابقه زیادی در استان وجود دارند که از برخی فقط اسم مانده و از برخی دیگر کارگاه های کوچکی که نتوانسته اند آنطور که باید در این حوزه صاحب اسم و رسمی شوند. هنر صنعت پارچه‌بافی از گذشته‌های دور در خراسان جنوبی از رواج نسبتا خوبی برخوردار است که ابریشم بافی، حوله بافی، اِحرامی بافی، بَرَک بافی، کرباس بافی، چادر شب‌بافی، سیاه چادر بافی، جاجیم بافی جز رشته‌های بومی و اصیل منطقه در گروه نساجی سنتی است. ادوارد پولاک پزشک مخصوص ناصرالدین شاه در کتاب سفرنامه پولاک (ایران و ایرانیان) در خصوص برک که یکی از صنایع دستی کهن استان است اینگونه بیان می‌کند: 'پارچه نرم و چسبان دیگری هم از کرک لطیف شتر بافته می‌شود به نام برک، نرم و گرم و بادوام که نزد ایرانی‌ها جای فاستونی را گرفته است و در خراسان هم برک مرغوب تولید می‌کنند.' بدون شک از ویژگی‌ های مهم این دست بافته اصالت آن است، مود، فردوس و بشرویه از گذشته‌های دور یکی از مناطق اصلی تهیه و تولید این دست‌بافته بوده‌اند. گیوه بافی و گیوه دوزی با استفاده از نخ های پنبه ای و ساخت کفش های چرمی از اصلی ترین پای پوش های مردم منطقه از گذشته های دور محسوب می شده است که اکنون، از جمله حرفه های منسوخ شده و کم رونق استان است. در بیرجند قدیم انواع کفش و گیوه در بازار به فراوانی یافت می شده اما اکنون این حرفه نیز کمرنگ شده است و جز معدود کارگاه هایی که به روز شده و متناسب با سلیقه مخاطب شده اند، اثری نیست. به طور کلی صنایع استان نیاز به حمایت های ویژه دارند. مسلما این صنایع علاوه بر تاریخچه کهن خود که به حفظ آداب و رسوم و سنن مردم منطقه کمک می کند، باعث اشتغال زایی عده زیادی می شود که در وضع فعلی کشور و استان به عنوان چالش مطرح است. حمایت برای حضور در نمایشگاه های ملی و بین المللی هم از جمله اقداماتی است که مسئولان استانی انجام داده اند که در جای خود بسیار برای معرفی محصولات استان اهمیت دارد. صنایع دستی هم نیاز به ترویج و آموزش دارند تا منسوخ نشوند و هم نیاز به حمایت های مادی و کمک در بازاریابی و معرفی محصول؛ همانگونه که در خراشاد با همت مردم و مسئولان این مهم رخ داد. این نمونه عملکرد را می توان در سایر حوزه ها هم عملی کرد. به عنوان مثال خراسان جنوبی می تواند در حوزه میراث فرهنگی نیز آثار گوناگونی را ثبت و به عنوان مکان گردشگری نیز معرفی کند اما برخی از آن ها در حال تخریب هستند. به عنوان مثال ارگ بهارستان از آثار تاریخی استان است که گویا در کش و قوس های اداری و بحث های بین سازمانی هر روز بیشتر تخریب می شود! جدای از این ها سنگ های قیمتی و به خصوص سنگ معروف به «شجر»، ظرفیت ویژه ای است که با حمایت می تواند برندی برای استان شود. در پایان ضمن تشکر و خداقوت به مسئولان دست اندرکار در ثبت جهانی تو بافی خراشاد، امیدواریم این اتفاق خوشایند در سایر حوزه ها نیز رخ داده و شاهد استفاده درست و بیش از پیش از ظرفیت های استان باشیم.
3215*3028