به گزارش ایرنا روزگاری تالاب «کجی» زیستگاه پرندگان مهاجری بود که از دور و نزدیک آسمان نهبندان به این تالاب پناه می بردند و چند ماه به خصوص در فصول بهار و زمستان برای بازدیدهای علمی و سیاحتی گردشگران طنازی می کردند.
اکنون اگر کسی گذرش به این تالاب بیفتد باور نمی کند که روزی موجود زنده ای در این نقطه از کویر نفس می کشیده است، تالاب خشکیده «کجی» امسال بارانی به خود ندیده تا دامانش را برای پرندگان پر آب کند.
فقط تن های بی جان به جا مانده از جشنواره ملی مجسمه های نمکی، نمک گیر این تالاب شده اند و هنوز هم با گذشت بیش از یک سال آثاری از آنها دیده می شود.
تالاب کجی نمکزار با دارا بودن چشم اندازی بسیار زیبا، در 75 کیلومتری نهبندان و در حاشیه محور این شهرستان به بیرجند قرار گرفته است.
مساحت آن 22 هزار هکتار و 765 متر مربع است. این تالاب شوره زاری وسیع بوده که به خاطر پایین بودن از سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف و با توجه به شوری زیاد خاک آن به دریاچه ای پوشیده از نمک و به رنگ سفید تبدیل شده است.
آب ناشی از باران های فصل پاییز و زمستان معمولا در این تالاب جمع و به محل امنی برای پرندگان آبزی تبدیل می شود.
تالاب کجی همه ساله پذیرای پنج هزار پرنده مهاجر و بعضا از نوع نایاب کشور است. البته گونه های پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی این تالاب 14 گونه برآورد شده و از این پرندگان مهاجر می توان به عقاب طلایی، زاغ بور، دال، زاغی، کنجشک درختی، پرستو، هدهد، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، هوبره، سبزه قبا، جغد کوچک، بلدرچین و زاغ نوک قرمز اشاره کرد.
زیبایی های این تالاب هنرمندان را به فکر برگزاری جشنواره مجسمه های نمکی انداخت. این ایده سال 91 با برگزاری جشنواره استانی اجرا و پس از آن سال 93 جشنواره منطقه ای با رقابت های جدی بین هنرمندان کرمان، خراسان رضوی و خراسان شمالی و سیستان و بلوچستان برگزار شد.
فرودین ماه سال گذشته نیز تالاب میزبان هنرمندانی از سراسر کشور برای جشنواره ملی مجسمه های نمکی بود اما امسال علی رغم تبلیغات وسیع برای دومین جشنواره ملی بخل آسمان و خشکی تالاب، اجازه برگزاری این جشنواره را نداد.
**کاهش چشمگیر بازدیدکنندگان تالاب
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نهبندان در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: معمولا با بارش های پاییزی تا اوایل فروردین تالاب کجی این شهرستان شروع به آبدهی می کند اما امسال به دلیل بارندگی اندک، آبگیری در این تالاب انجام نشد.
محمد کاظم شکرگزار با اشاره به لغو دومین جشنواره ملی مجسمه های نمکی به دلیل نبود آب در تالاب افزود: پرندگان مهاجر نیز تعدادشان امسال بسیار کم شده است.
وی با بیان اینکه حدود 200 میلیون تومان برای نهالکاری اطراف تالاب هزینه شده است، اظهار داشت: لایه روبی رودهای منتهی به تالاب نیز در دستور کار قرار دارد و امید است که در جمع شدن بیشتر آب تالاب موثر باشد.
رئیس اداره محیط زیست نهبندان مهمترین عامل زنده شدن تالاب را بارندگی عنوان کرد و افزود: این مکان گونه های گیاهی متنوعی دارد و زیستگاه پناهگاه حیات وحش نیز در این منطقه جاذبه ای زیبا برای گردشگران محسوب می شود.
وی ادامه داد: سال گذشته در ایام عید 10 هزار نفر از این تالاب دیدن کردند اما امسال آمار گردشگران به 2 هزار نفر کاهش یافت.
شکرگزار با تاکید بر اجرای برنامه های موثر در مقابله با ریزگردها افزود: دشت شیر شتر واقع در شمال تالاب وضع نامناسبی از لحاظ شن های روان دارد که اگر از گسترش آن جلوگیری نشود این شن ها وارد کانال های آبی مسیر تالاب خواهد شد.
رئیس اداره محیط زیست نهبندان گفت: نظارت بر چرای دام نیز از سوی منابع طبیعی این شهرستان باید جدی تر دنبال شود.
وی با اشاره به آمادگی اجرای طرح گردشگری برای تالاب کجی توسط بخش خصوصی افزود: در این زمینه نیز انتظار می رود میراث فرهنگی با جذب اعتبارات زمینه مناسب را فراهم کند.
**حقابه تالاب پیگیری می شود
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز تعیین حقابه تالاب کجی نمکزار نهبندان و کنترل چرای دام در حوزه های بالا دستی را از الزامات مدیریت زیست بومی تالاب عنوان کرد و گفت: با توجه به خشک شدن این تالاب فصلی و تبدیل شدن بستر آن به کانون گرد و غبار، رعایت حقابه محیط زیستی، راهی برای کاهش بحران و گرد و غبار است.
حسن اکبری با اشاره به ماده 25 قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی افزود: این قانون سازمان حفاظت محیط زیست را مکلف کرده تا حقابه محیط زیستی تالاب ها را در سال‌های تر و خشک با همکاری وزارت نیرو تعیین کند.
وی اظهار داشت: متاسفانه وجود چاه های کشاورزی اطراف و خشکسالی و کاهش نزولات جوی مشکلاتی را برای این تالاب ارزشمند پدید آورده و بر همین اساس در اولین فرصت پیگیری حقابه تالاب در دستور کار قرار می گیرد.
اکبری با بیان اینکه این تالاب یکی از مهمترین چشم اندازها و جاذبه های طبیعی استان در فصل زمستان محسوب می شود گفت: اگر کارکرد اکوسیستمی این تالاب به عنوان زیستگاه زمستان گذرانی پرندگان مهاجر حفظ نشود به یکی از کانون های تولید ریزگرد شرق کشور تبدیل شده و نواحی سکونتگاهی اطراف را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی چرای بی رویه شتر و دام در اراضی بالادستی را نیز یکی از مهمترین معضلات این تالاب دانست و بیان کرد: اگر چه در بخشی از اراضی اطراف تالاب 'تاغ کاری' توسط اداره کل منابع طبیعی و اداره کل حفاظت محیط زیست استان انجام شده ولی در صورت مدیریت نشدن چرای دام در حوزه های بالادستی تالاب، پوشش گیاهی طبیعی منطقه آسیب دیده و هزینه های انجام شده توسط دولت برای احیای تالاب و پیشگیری از تبدیل شدن آن به کانون گرد و غبار نیز هدر خواهد رفت.
شهرستان نهبندان با بیش از 59 هزار نفر جمعیت، 26 هزار کیلومترمربع مساحت و بیش از 100 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، از شمال و غرب به شهرستان بیرجند، از جنوب به استان های سیستان و بلوچستان و کرمان و از شرق به افغانستان و شهر زابل محدود می شود. شهر نهبندان در 200 کیلومتری جنوب بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد.
گزارش از عصمت برزجی
9893 *6054
انتهای پیام اکنون اگر کسی گذرش به این تالاب بیفتد باور نمی کند که روزی موجود زنده ای در این نقطه از کویر نفس می کشیده است، تالاب خشکیده «کجی» امسال بارانی به خود ندیده تا دامانش را برای پرندگان پر آب کند.
فقط تن های بی جان به جا مانده از جشنواره ملی مجسمه های نمکی، نمک گیر این تالاب شده اند و هنوز هم با گذشت بیش از یک سال آثاری از آنها دیده می شود.
تالاب کجی نمکزار با دارا بودن چشم اندازی بسیار زیبا، در 75 کیلومتری نهبندان و در حاشیه محور این شهرستان به بیرجند قرار گرفته است.
مساحت آن 22 هزار هکتار و 765 متر مربع است. این تالاب شوره زاری وسیع بوده که به خاطر پایین بودن از سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف و با توجه به شوری زیاد خاک آن به دریاچه ای پوشیده از نمک و به رنگ سفید تبدیل شده است.
آب ناشی از باران های فصل پاییز و زمستان معمولا در این تالاب جمع و به محل امنی برای پرندگان آبزی تبدیل می شود.
تالاب کجی همه ساله پذیرای پنج هزار پرنده مهاجر و بعضا از نوع نایاب کشور است. البته گونه های پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی این تالاب 14 گونه برآورد شده و از این پرندگان مهاجر می توان به عقاب طلایی، زاغ بور، دال، زاغی، کنجشک درختی، پرستو، هدهد، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، هوبره، سبزه قبا، جغد کوچک، بلدرچین و زاغ نوک قرمز اشاره کرد.
زیبایی های این تالاب هنرمندان را به فکر برگزاری جشنواره مجسمه های نمکی انداخت. این ایده سال 91 با برگزاری جشنواره استانی اجرا و پس از آن سال 93 جشنواره منطقه ای با رقابت های جدی بین هنرمندان کرمان، خراسان رضوی و خراسان شمالی و سیستان و بلوچستان برگزار شد.
فرودین ماه سال گذشته نیز تالاب میزبان هنرمندانی از سراسر کشور برای جشنواره ملی مجسمه های نمکی بود اما امسال علی رغم تبلیغات وسیع برای دومین جشنواره ملی بخل آسمان و خشکی تالاب، اجازه برگزاری این جشنواره را نداد.
**کاهش چشمگیر بازدیدکنندگان تالاب
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نهبندان در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: معمولا با بارش های پاییزی تا اوایل فروردین تالاب کجی این شهرستان شروع به آبدهی می کند اما امسال به دلیل بارندگی اندک، آبگیری در این تالاب انجام نشد.
محمد کاظم شکرگزار با اشاره به لغو دومین جشنواره ملی مجسمه های نمکی به دلیل نبود آب در تالاب افزود: پرندگان مهاجر نیز تعدادشان امسال بسیار کم شده است.
وی با بیان اینکه حدود 200 میلیون تومان برای نهالکاری اطراف تالاب هزینه شده است، اظهار داشت: لایه روبی رودهای منتهی به تالاب نیز در دستور کار قرار دارد و امید است که در جمع شدن بیشتر آب تالاب موثر باشد.
رئیس اداره محیط زیست نهبندان مهمترین عامل زنده شدن تالاب را بارندگی عنوان کرد و افزود: این مکان گونه های گیاهی متنوعی دارد و زیستگاه پناهگاه حیات وحش نیز در این منطقه جاذبه ای زیبا برای گردشگران محسوب می شود.
وی ادامه داد: سال گذشته در ایام عید 10 هزار نفر از این تالاب دیدن کردند اما امسال آمار گردشگران به 2 هزار نفر کاهش یافت.
شکرگزار با تاکید بر اجرای برنامه های موثر در مقابله با ریزگردها افزود: دشت شیر شتر واقع در شمال تالاب وضع نامناسبی از لحاظ شن های روان دارد که اگر از گسترش آن جلوگیری نشود این شن ها وارد کانال های آبی مسیر تالاب خواهد شد.
رئیس اداره محیط زیست نهبندان گفت: نظارت بر چرای دام نیز از سوی منابع طبیعی این شهرستان باید جدی تر دنبال شود.
وی با اشاره به آمادگی اجرای طرح گردشگری برای تالاب کجی توسط بخش خصوصی افزود: در این زمینه نیز انتظار می رود میراث فرهنگی با جذب اعتبارات زمینه مناسب را فراهم کند.
**حقابه تالاب پیگیری می شود
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز تعیین حقابه تالاب کجی نمکزار نهبندان و کنترل چرای دام در حوزه های بالا دستی را از الزامات مدیریت زیست بومی تالاب عنوان کرد و گفت: با توجه به خشک شدن این تالاب فصلی و تبدیل شدن بستر آن به کانون گرد و غبار، رعایت حقابه محیط زیستی، راهی برای کاهش بحران و گرد و غبار است.
حسن اکبری با اشاره به ماده 25 قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی افزود: این قانون سازمان حفاظت محیط زیست را مکلف کرده تا حقابه محیط زیستی تالاب ها را در سال‌های تر و خشک با همکاری وزارت نیرو تعیین کند.
وی اظهار داشت: متاسفانه وجود چاه های کشاورزی اطراف و خشکسالی و کاهش نزولات جوی مشکلاتی را برای این تالاب ارزشمند پدید آورده و بر همین اساس در اولین فرصت پیگیری حقابه تالاب در دستور کار قرار می گیرد.
اکبری با بیان اینکه این تالاب یکی از مهمترین چشم اندازها و جاذبه های طبیعی استان در فصل زمستان محسوب می شود گفت: اگر کارکرد اکوسیستمی این تالاب به عنوان زیستگاه زمستان گذرانی پرندگان مهاجر حفظ نشود به یکی از کانون های تولید ریزگرد شرق کشور تبدیل شده و نواحی سکونتگاهی اطراف را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی چرای بی رویه شتر و دام در اراضی بالادستی را نیز یکی از مهمترین معضلات این تالاب دانست و بیان کرد: اگر چه در بخشی از اراضی اطراف تالاب 'تاغ کاری' توسط اداره کل منابع طبیعی و اداره کل حفاظت محیط زیست استان انجام شده ولی در صورت مدیریت نشدن چرای دام در حوزه های بالادستی تالاب، پوشش گیاهی طبیعی منطقه آسیب دیده و هزینه های انجام شده توسط دولت برای احیای تالاب و پیشگیری از تبدیل شدن آن به کانون گرد و غبار نیز هدر خواهد رفت.
شهرستان نهبندان با بیش از 59 هزار نفر جمعیت، 26 هزار کیلومترمربع مساحت و بیش از 100 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، از شمال و غرب به شهرستان بیرجند، از جنوب به استان های سیستان و بلوچستان و کرمان و از شرق به افغانستان و شهر زابل محدود می شود. شهر نهبندان در 200 کیلومتری جنوب بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد.
گزارش از عصمت برزجی
9893 *6054
کپی شد
