رخشان بنی اعتماد خبر داد؛
مستند "توران خانم" فیلمنامه می شود
دور دوم اکران اینترنتی مستند «توران خانم» آغاز شد و رخشان بنی‌اعتماد در حاشیه یکی از این اکران‌ها از نگارش فیلمنامه زندگی این شخصیت فرهنگی با همکاری فرهاد توحیدی خبر داد.
به گزارش جی پلاس، «غم بزرگ را به کار بزرگ تبدیل کن» این جمله ای است که توران میرهادی از زبان مادرش بیان می کند. توصیه‌ای که اگر سرلوحه زندگی کسی قرار بگیرد شاید کمتر از توران خانم نشود. شخصیتی که هر مصیبتی که در زندگی داشته را به یک کار فوق‌العاده تبدیل کرده. مدرسه‌ای با متد جدید آموزشی تاسیس کرده، شورای کتاب کودک را راه‌اندازی کرده و بیش از 30 سال برای تدوین فرهنگنامه کودکان و نوجوانان فعالیت کرده است. فرهنگنامه بی‌نظیری که در زمان حیات توران میرهادی تا جلد شانزدهم آن تدوین و رونمایی شد و تیم همکاران او در حال آماده‌سازی جلدهای بعدی آن هستند.
شاید برای همین است که حالا، بعد از مستند موفق «توران خانم» و پس از فقدان این شخصیت پرتلاش فرهنگی، رخشان بنی‌اعتماد تصمیم گرفته داستان زندگی او را به صورت فیلمنامه بنویسد و احتمالا فیلم آن را بسازد.
او این خبر را در یکی از نمایش‌های دور دوم اکران اینترنتی مستند «توران خانم» اعلام کرد. در این مراسم که نازنین برق‌نورد تدوینگر این مستند هم حضور داشت، پس از نمایش «توران خانم» رخشان بنی اعتماد و نازنین برق‌نورد به سوالات تماشاگران آن پاسخ دادند.
در ابتدا رخشان بنی‌اعتماد درباره دغدغه‌ای که باعث شد تا به سراغ زندگی توران میرهادی برای ساخت مستند برود گفت: ««توران خانم» اولین فیلمی بود که برای پروژه «کارستان» کلید خورد و آخرین فیلمی بود که آماده شد. یک دغدغه خیلی قدیمی از خیلی سال پیش داشتم که فکر می کردم جامعه ما به دلیل محدودیت‌هایی که در مهمترین رسانه این مملکت یعنی تلویزیون وجود دارد از شناخت شخصیت‌های اثرگذار در فرهنگ، صنعت و هنر جامعه محروم هستند و این شخصیت‌ها به دلیل فیلترهایی که رسانه عمومی ما با خودی و ناخودی کردن افراد دارد دیده نمی‌شوند.
بنابراین پروژه «کارستان» یک نیاز بود به خصوص برای جوان‌ها که الگوهای الهام‌بخش که بتوانند با آنها هم‌ذات‌پنداری کنند ندارند. بنابراین انسان‌های مختلفی در این پروژه معرفی شدند ولی توران خانم میرهادی یک شخصیت استثنایی در تاریخ و فرهنگ ما است. کسی که به حق یکی از معماران نهاد کودکی است. ما اشاره‌های کوچکی در این مستند به شخصیت خانم میرهادی کردیم ولی واقعا این شخصیت چندصدوجهی هرکدام از ابعاد وجودی‌شان یک درس است. ما از سال 91 تا 95 همراه ایشان بودیم تا بخشی از زندگی ارزشمند این اسطوره تلاش و هدفمندی را بتوانیم نشان بدهیم.»
کارگردان «توران خانم» که این مستند را با همکاری مجتبی میرطهماسب ساخته است در ادامه در پاسخ به سوالی درباره جمله معروفی که در فیلم از زبان مادر توران میرهادی نقل می شود و تاثیر آن در زندگی او گفت: «چیزی که من از زندگی کردن با خانم میرهادی که ساعت‌های زیادی با هم بودیم، فهمیدم این بود که شاید بشود گفت تمام جملاتی که در فیلم می‌گویند از جمله همین جمله کلیدی در ذات توران خانم جاری بود و اینطور نبود که اینها را به صورت موعظه بگویند یا شعار باشد. او در جزئی‌ترین موارد به این جمله معتقد بود. توصیه می‌کنم کتاب‌های توران میرهادی را بخوانید تا با جهان‌بینی او بیشتر آشنا شوید.»
مستند «توران خانم» حاصل 4سال همراهی تیم تولید با او بود. حضور در جلسات شورای کتاب، جلسات تدوین فرهنگنامه و حضور در لحظه لحظه زندگی توران میرهادی. رخشان بنی‌اعتماد در پاسخ به این سوال که آیا استراتژی از پیش مشخص شده‌ای برای روند داستانی مستند داشتید هم گفت: «سعی کردیم در این مقطع از زندگی ایشان روی مهمترین کاری که ایشان در حال انجام آن بودند یعنی تدوین فرهنگنامه کودک و نوجوان متمرکز شویم. می‌دانستیم که ایشان خیلی برای آینده این کار نگران بودند. می‌دانستیم می‌خواهیم چه کنیم و راش سرگردان نداشتیم و می‌دانستیم این کار چه از آب درمی‌آید. موقعیت‌های مختلف زندگی ایشان را سر فرصت گرفتیم و به دنبال فرصت‌هایی بودیم که توران خانم را در بین بچه‌ها بگیریم. استراتژی‌مان از نظر موضوع و روند فیلم مشخص بود ولی اینطور نبود که فیلمنامه داشته باشیم و می‌شود گفت همه اینها در طول کار پیش رفت.»
او در ادامه در پاسخ به سوال یکی از حاضران درباره اینکه از کجا با خانم میرهادی آشنایی داشته گفت: «خانم میرهادی برای من ناشناخته نبود و با او آشنایی داشتم. همیشه فکر می‌کردم من اگر شاگرد خانم میرهادی بودم حتما موفق‌تر بودم. در حقیقت برای نسل من خانم میرهادی شخصیت شناخته شده‌ای هستند من دلم می‌خواست جوانترها ایشان را بشناسند. اگر در صدتا کتاب درباره ایشان می‌خواندیم هیچوقت اثر شنیدن صدای عصای او روی پله‌ها و صدای نفس‌هایش را نداشت. برای من جالب بود که مجتبی میرطهماسب هم که از نسل فرزند من بودند هم این دغدغه را داشت و ما تصمیم گرفتیم با هم این مستند را بسازیم.»
کارگردان مستند «توران خانم» همچنین درباره اینکه آیا شخصیت‌های دیگری هستند که دوست داشته باشد درباره آنها مستند بسازد گفت: «حتما شخصیت‌ها کم نیستند من دیگر فرصت ندارم. امیدوارم بقیه این کار را بکنند. در طول شش، هفت سال گذشته «کارستان» ساخته شد. درباره خانم مه لقا ملاح مادر محیط زیست ایران و اسکندر فیروز که پدر محیط زیست ایران است ساخته شد. این سرزمین اصلا شخصیت‌های چه شناخته شده یا گمنام ولی باارزش کم ندارد ولی طبیعتا من هم عمر محدودی دارم و نمی‌توانم از پس ساخت همه آنها بربیایم.»
شیرین برق‌نورد هم درباره ویژگی‌های تدوین مستند «توران خانم» با اشاره به این نکته که این مستند سنگین‌ترین کاری بوده که با رخشان بنی‌اعتماد و مجتبی میرطهماسب انجام داده گفت: «4سال فیلمبرداری شده بود و تعداد راش‌ها خیلی زیاد بود، همچنین در مواجهه با چنین شخصیتی و اینکه می‌دانستم ساختاری که کارگردان‌ها در نظر داشتند ظریف و پنهان و فارغ از فرافکنی است. راش‌های چنین شخصیتی زیر دست من بود و 5ماه و نیم تدوین این فیلم زیر دست من بود. 127 ساعت راش داشتیم و می‌توانم بگویم من لحظات خیلی زیادی را با خانم میرهادی می گذراندم و به تمام لحظات و نفس‌ها و قدم‌های او همراه بودم و خیلی روی من تاثیر گذاشتند.»
دیدگاه تان را بنویسید