مظفرالدین شاه برای مقابله با گرانی چه کرد؟

به گزارش جی پلاس، سابقه بلوای نان در عند ناصری که به اعدام کلانتر بانفوذ تهران انجامید ، زنگ خطری بود برای دربار قاجار که باید کم کم تن می داد به خروج از شیوه سنتی و بسته اداره کشور و در نظر گرفتن مصالح مردم در اداره کشور .

 مظفرالدین شاه 10 سالی بر ایران حکومت کرد، دوره حکومت وی از مهمترین دوره های تاریخی ایران است چرا که از پس 50 سال اقتدار مطلق پدرس روی کار آمد و تن به امضاض فرماان مشروطیت داد .

 بررسی ها نشان می دهد همزمان با تغییرات سیاسی که جامعه ایران را درگیر خود می کرد، موضوع اقتصاد نیز برای مردمان اهمیت می یافت .

 در شرایطی که خبری از کالای سرمایه ای نبود و مردم با حداقل امکانات و در ساده ترین شکل زندگی می گذراندند، این مواد غذایی بود که تورم را پذیرا می شد .

 تنزل ارزش پول از یک سو و سودجویی قدرتمداران، شاهزادگان و نزدیکان ردبار از سوی دیگر مهمترین دلیل ترقی قیمت اجناس و ملزومات زندگی در این دوره بوده است.

 سال 1277 خورشیدی دربار مظفرالدین شاه با هدف پیشگیری و مقابله با رشد قیمت ها در بازار نسبت به اعلان قیمت اقلام پرمصرف زندگی اقدام کرده و با انتشار آگهی و نصب آن رد کوچه و بازار ، در صدد بر می آید تورم رخ داده در این حوزه را دستوری کنترل کند .

صورت اعلان حکومت تهران برای نرخ در ماه ربیع الثانی 1316 هجری قمری برابر با 1277 هجری خورشیدی به این شرح است:

" چون عمل نان و گوشت و ترتیب تنزل نرخ آن از اعمال مهمه است و متدرجا با تدابیر صحیحه باید دست به این کار زد و نیت مقدی همایونی در رفاه حال رعایا و برایا بر همه واضح است، به محض این که بدانند ، حکومت جلیله جدا در اجرای مقاصد علیه ، حاضر است و خودداری ندارد. عجالتا برای آسایش عموم و نرخ نان و گوشت و تره بار و میوه جات که در نهایت گرانی و اغتشاش بود، قدغن نمودند از قرار تفصیل ذیل بفروشند تا انشالله تعالی در باب تنزل قیمت نان و گوشت به زودی قرار دولتی داده شود .

 نان : به سنگ یک من 27 پول

 گوشت : به سنگ تمام ده سیر 18 پول

پنیر اعلا : یک سیر 4 پول ، وسط سه پول

 بانجان تازه اعلا : 2 عدد یک پول ، وسط 4 عدد یک پول

 هندوانه اعلا : یک من تبریز 8 پول ، وسط 6 پول

 گلابی اعلا: ده سیر 8 پول ، وسط 6 پول

شلیل اعلا : ده سیر 3 پول ، وسط 2 پول

 خیار تازه اعلا : دو دانه یک پول ، وسط چهار عدد یک پول

 طالبی و خربزه اعلا : یک من تبریز 12 پول ، وسط 9 پول

 سیب اعلا : 10 سیر ، 8 پول

 تخم مرغ: یک دانه یک پول

 ماست : 10 سیر ، 8 پول

سیب زمینی : 10 سیر ، 6 پول

 به تمام کسبه شهر اعلان می شود که چون حضرت احدیت جل شانه ، یه پیغمبر خود صل اله علیه و اله وسلم وعده صریح می دهد تا مردم یه یکدیگر ترحم ننمایند ماهم به آنها ترحم نخواهیم کرد، پس وقتی کسبه بنای بی انصافی را بگذارند ، البته از طرف اعلی حضرت همایونی که سایه خداست و امنای دولت روزافزون، در حق آنها اغماض و عفو نخواهد شد . بهتر این است که از روی انصاف این اجناس را از رعیت بخرند و به قسمی که نوشته شده بفروشند . نه رعیت را مقبون کنند و نه کلاه سکنه را بردارند . البته رحمت الهی شامل حال آنها شده و مورد الطاف اعلی حضرت شاهنشاهی ارواح العالمین فداه باشند و آن کس که تجاوز نماید مورد سیاست و تبیه سخت خواهد شد .

این اعلان به امضای حکومت جلیله دارالخلافه طهران رسیده است.

در کتاب اقتصاد موجه تاکید شده هر قران برابر با 20 شاهی، 5 عباسی یا چهل پول بوده است .

 اتفاقا در این دوره دستمزد کارگران ساده غیر ماهر و قالیبافان که بخش مهمی از جمعیت ایران را تشکیل می دادند روزانه حدود یک قران تا یک قران 2 شاهی در روز و بین 25 تا 30 قران در ماه بود.

به این ترتیب با قیمت های اعلامی روشن می شود برامردن از عهده مخارج خورد و خوراک برای خانواده ایرانی که در صد و بیست سال قبل زندگی می کرد، چندان دشوار نبوده است.