درست یک سال پیش همین موقع خبر تلخ منتشر شد؛ «مریم میزاخانی، مادر، همسر و ریاضی‌دان نابغه پس از ۳ سال مقابله با سرطان گذشت.»
به گزارش جی پلاس؛ این دانشمند ایرانی، متولد ۱۹۷۷ میلادی در تهران است. او در دوران دبیرستان خود برنده مدال طلای المپیاد کشوری شد، بعد او در المپیاد جهانی هم مدال طلا گرفت. در این مسابقات او در ۴ قسمت مختلف اولین نفر بود؛ او اولین دختری بود که عضو تیم المپیاد ریاضی ایران شد و در المپیاد ریاضی ایران هم مدال طلا گرفت. همچنین میرزاخانی اولین کسی بود که دو سال مدال طلا گرفت و در آزمون المپیاد ریاضی نمره کامل گرفت.
بعد از اتمام دوران دبیرستان، میرزاخانی به دانشگاه شریف و سپس در سال ۲۰۰۴ به دانشگاه هاروارد رفت، استاد راهنمای او در این دانشگاه کورتیس مک کولن برنده جایزه فیلدز بود.
کنجکاوی، کنجکاوی و کنجکاوی...
این استاد دانشگاه هاروارد در رابطه با این دوران تحصیلی میرزاخانی گفت: «با وجود مشکلاتی که در برقراری ارتباط به دلیل تفاوت زبان بود اما میرزاخانی به دلیل عزم و پشت سرهم سوال پرسیدنش بسیار متمایز بود. او با سوال‌هایی به زبان انگلیسی اساتیدش را تیرباران می‌کرد و از سویی به فارسی جزوه می‌نوشت.»
۵ سال بعد اما دیگر میرزاخانی دانشجو هاروارد نبود، او به استاد دانشگاه استفورد تبدیل شد. در این مدت میرزاخانی کارهای تحقیقاتی بسیار زیادی در دانشگاه انجام داد.
رالف کوهن همکار میرزاخانی در دانشگاه استنفورد در رابطه با همکاری با میرزاخانی در این بازه زمانی گفت: « مریم یک همکار فوق‌العاده بود. او نه تنها یک محقق جسور بلکه یک معلوم فوق‌العاده و یک مشاور دکترای عالی بود. مریم نشان داد که هدف از یک دانشمند بودن یعنی چه؛ سعی برای حل یک مسئله‌ای که تاکنون حل نشده. این با یک کنجکاوی عمیق به وجود می‌آید. مریم یکی از بهترین نوابغ این دوره است.
مسئله‌ای که حل شد
سرانجام این کنجکاوی‌های میرزخانی نتیجه داد و او توانست مسئله‌ای را حل کند که تاکنون حل نشده بود، میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ برنده جایزه فیلدز شد.
فیلدز بالاترین نشان علمی رشته ریاضی است و به عنوان نوبل این رشته شناخته می‌شود. این جایزه هر ۴ سال به یکی از دانشمندان زیر ۴۰ سال اهدا می‌شود و میرزاخانی اولین زن و اولین ایرانی بود که برنده این جایزه شد. در آن زمان، استیون کرچسف همکار میرزاخانی در دانشگاه استنفورد در این رابطه گفت: چیزی که مریم را خاص می‌کند، روشی است که او قسمت‌های جدا از هم را به یک دیگر وصل می‌کند.
خود میزاخانی هم زمانی نحوه کار خود را اینگونه توصیف کرده بود: «من راه حل خاصی ندارم... این کار مثل گم شدن در یک جنگل می‌ماند، شما باید از همه دانش و شانسی که دارید استفاده کنید تا از این جنگل فرار کنید.
این اتفاق باعث شد تا حسن روحانی در پیام تبریکی برای میرزاخانی بنویسد: « کسب برترین جایزه ریاضیات در جهان را به شما تبریک می گویم.امروز ایرانیان می توانند به خود ببالند که اولین زن برنده جایزه "فیلدز" هموطن آنان است؛ آری باید که شایستگان بر صدر نشینند و قدر ببینند. همه ایرانیان در هر کجای جهان سرمایه های ملی این مرز و بوم هستند و من به نمایندگی از ملت ایران تلاش های علمی شما را ارج می نهم.امیدوارم زندگی تان همواره سرشار از شادکامی و موفقیت باشد."
میرزاخانی زیبایی ریاضی را به هنرمندان نشان داد
اما جایزه فیلدز شاید تنها نمادی باشد از موفقیت‌هایی که میرزاخانی به آن رسیده، یکی از موضوعاتی که بارها به خاطر آن از میرزاخانی تقدیر شد نمایش زیبایی ریاضی به دنیا بود.
جیکوبسون نویسنده معروف انگلیسی و برنده جایزه بوکر در همین رابطه چندی پس از مرگ میرزاخانی در یادداشتی در گاردین نوشت: « بهترین متن‌ها اینگونه نوشته می‌شوند؛ ناخواسته، ناشناخته و تعجب‌آور. چنین چشم‌پوشی‌ای از اراده چیزی است که ما آن را خلاقیت می‌دانیم. پس هنرمندان و ریاضیدانان، در یک تاریکی کار می‌کنند. افسوس از مرگ میرزاخانی همانقدر که توسط ریاضیدانان حس می‌شود، توسط شاعران هم حس می‌شود.
خود میرزاخانی هم در این رابطه نوشته در فضای مجازی نوشته بود: «زیبایی ریاضی تنها به پیروان بیمارتر او نشان داده می‌شود.»
او فقط یک ریاضی‌دان نبود...
اما قسمت دیگری از مریم میرزخانی هم بود که شاید به آن نگاه کمتری شود؛ میرزاخانی نه تنها یک ریاضی‌دان بود بلکه یک مادر و همسر موفق هم بود، او دارای یک فرزند به اسم آناهیتا است.
در همین رابطه او در پاسخ به سوالی نسبت به اینکه چطور بین کار سنگین ریاضی و مادر بودن توازن برقرار می‌کند، گفته بود:اینکار خیلی سخت و البته شدنی است و ارزش انجام دادنش را هم دارد؛ خواه‌ناخواه میزان کار را کم می‌کند؛ یعنی اگر کسی فکر کند که هم می‌تواند یک خانواده خیلی خوب و با ارتباط قوی داشته باشد، هم کار به همان سرعت قبل پیش برود اینطور نیست، باید به هر حال هزینه کند. البته برای پدر هم سخت است و این کمی بستگی دارد که پدر و مادر چقدر تقسیم کار کنند، چه‌قدر برای بچه‌شان وقت بگذارند.
پرده آخر؛ مرگ
در تیرماه ۱۳۹۶ خبر تلخ اعلام شد؛ میرزاخانی به علت سرطان در بیمارستان بستری شده بود، او از ۴ سال قبل درگیر سرطان سینه بوده و این سرطان وارد مغز استخوان او شده بود. چند روز بعد اعلام شد که میرزاخانی در بیمارستان کالیفرینا درگذشته است.
در خبر دانشگاه استنفورد در رابطه با مرگ او نوشته شده است: « میرزاخانی با همسرش دخترش آناهیتا و فرزندانش زنده است.
خود میرزاخانی در رابطه با زندگی‌اش اینگونه گفت: «شما خودتان را در مسیر زندگی شکنجه می‌دهید، اما قرار هم نیست زندگی آسان باشد.»
