محروم بودن ۷۵ درصد کودکان ایرانی از دوره پیش دبستانی

وی افزود: ۷۵ درصد کودکان به دوره پیش دبستانی نمی روند و مستقیم وارد دبستان می‌شوند.

این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه نرخ پوشش در یک سال ماقبل دبستان در کشورهایی بالای ۹۵ درصد است در حالی که در ایران در بهترین حالت ۸۵ درصد است. نرخ پوشش آموزش کل دوره پیش از دبستان از صفر تا شش سالگی در ایران تقریبا ۱۰ درصد است.

طلایی درباره ضعف های محتوای آموزشی دوره پیش دبستانی گفت: برنامه درسی پیش دبستانی ۱۱ محور و هدف دارد که نقدهایی بر آن وارد است. نقد اصلی بنده این است که رویکرد این برنامه، همان رویکرد برنامه درسی شلوغی است که در دوره دبستان و دبیرستان هم داریم.

وی افزود: در واقع این برنامه وقت مربی را با موضوعات مختلف پر می‌کند و لذت و شادابی کودک را از او گرفته و این دوره را به دوره مدرسه‌ای تبدیل می‌کند و اینکه زنگ اول زبان آموزی، زنگ دوم مهارت های ریاضی و... باشد چندان مطلوب نیست و کودک هنوز این تقسیم بندی ها را نمی‌شناسد.  

این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نتایج تحقیقاتی پیرامون تاثیر این دوره گفت:این تحقیق نشان می‌دهد در ایران برخی از آن ۷۵ درصد از کودکانی که گفته شد از حضور در مهد و پیش دبستانی محروم هستند از آمادگی بهتری برای ورود به دبستان برخوردارند. در واقع با توجه به دو شاخص آمادگی تحصیلی و شوق یادگیری؛ اینها به شدت شوق یادگیری بالاتری داشتند. 

طلایی تاکید کرد: این تحقیق نشان می‌دهد نباید کودک صفر تا شش سال را به روش آموزش و پرورشی تربیت کنیم و روح پرسشگری را ازآنها بگیریم. متاسفانه بچه ها در کلاس دوم تعداد سوالاتشان رو به کاهش میرود و از سال سوم پذیرنده کامل می‌شوند. 

وی در پاسخ به اینکه آیا در تمام دنیا اینگونه است؟ گفت: در سنین صفر تا چهار سال حضور در مهدکودک برای برخی گروه‌های خانوادگی به شدت توصیه می‌شود. در این خانواده ها شاخص محیط یادگیری خانه زیر ۱۴ است در حالی که میانگین ۳۰ است.

این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: این شاخص در کشور ما در بالای ۷۰ درصد خانواده‌های دارای فرزند زیر چهار سال ایرانی زیر ۱۴ است. این خانواده‌ها اغلب برای کودکشان کتاب نخوانده‌اند. بالای ۶۵ درصد والدین که از آنها سوال شده بود از چه زمانی برای فرزندشان کتاب می‌خوانند اعلام کرده بودند که از اول دبستان باید برای کودک کتاب خواند. باید یا روی سواد والدگری کار کنیم و از سوی دیگر نهادهایی این کمبود را جبران کنند. در این میان مهدهای کودک می‌توانند به گروه‌های خاص کمک کنند.

طلایی با اشاره به ضرورت آگاه سازی نسبت به این دوره اظهار کرد: مطالعات دیگری انجام داده ایم که نشان می‌دهد اگر آموزش در یک یا دو سال منتهی به دبستان از درجه‌ای از کیفیت بالاتر باشد بهتر است این پوشش وجود داشته باشد. اگر مقیاس یک تا هفت را در نظر بگیریم به گونه ای که عدد ۷ مطلوب و عدد یک، ناکافی باشد؛ سنجش ما نشان می‌دهد میانگین کیفیت پیش دبستانی کشورهای توسعه یافته حدود ۴ و بین ۳ و ۵ است  که در راس آن آلمان و فرانسه قرار دارند.

وی ادامه داد: تا کنون هشت استان کشور را با یک نمونه ۱۸۰ مرکزی به تفکیک بهزیستی و اموزش و پرروش از حیث این شاخص مقایسه کرده ایم. این شاخص در ایران ۲.۱ (دو و یک دهم) درصد است. در واقع همان مقیاس حداقلی است. ایران کمترین نمره را در تعامل مربی و کودک کسب کرده است. از سوی دیگر مدل آموزش ما صندلی محور شده و در مهدها هم به واسطه راحتی کار اینگونه شده است و بالای ۷۰ درصد زمان کودک که باید به تحرک بگذرد به آموزش بدون تحرک و روی صندلی می‌گذرد.

طلایی افزود: در فضا و تجهیزات هم ضعیف هستیم . در پیش دبستانی ها که فضا کاملا مدرسه ای است و میز و نیمکت مدلی دانشگاهی چیده میشود و نمیتوان انتظار تعامل و تحرک داشت و بچه باید بنشینند و منتظر تکلیف و کتاب و خوردن زنگ باشند.