طرح عیدانه کتاب آخرین روزهای برگزاریاش را سپری میکند و مدیران کتابفروشی ها تاثیر این طرح در رونق بازار کتاب را مثبت ارزیابی کردند.
به گزارش جی پلاس، تسهیلاتی دیگر از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قالب یارانه خرید کتاب با عنوان عیدانه کتاب همچون طرحهای گذشته از 22 اسفند در کتابفروشی های شهرستان و 25 اسفند در تهران آغاز به کار کرد.
این طرح با هدف رونق و توسعه بازار از سوی خانه کتاب برگزار میشود تا بازار نه چندان سرحال کتاب رنگ و روی دیگری بگیرد و برای مدتی هر چند کوتاه شاهد شور و نشاط و حضور گسترده کتاب دوستان در کتابفروشیها باشد.
اگر چه از نظر برخی از کارشناسان با وجود آنکه برگزاری طرح های این چنینی گامی مثبت به شمار می رود اما درد بازار کتاب نیازمند درمانی بلند مدت است که این طرح ها تنها نقش مسکنی را برای آن ایفا می کنند. اگر بنا به بهبود اوضاع بازار کتاب است پس باید فکری اساسی با بررسی همه جوانب برای آن کرد که به صورت بلند مدت نتیجه بخش باشد.
این طرح که پیش از این قرار بود تا 12 فروردین ماه به پایان برسد با تصمیم خانه کتاب تا 15 فروردین تمدید شد.
حال به عیدانه کتاب سال 97 نگاهی می اندازیم و نظر چند تن از فعالان این حوزه در باره این طرح جویا می شویم.
فروشی نزدیک به نیم میلیون کتاب در عیدانه
طرح عیدانه کتاب امسال با شعار «کتاب عیدی دهیم» با مشارکت ۷۹۳ کتابفروشی از ۲۲ اسفند ماه در کتابفروشیهای عضو طرح در ۳۰ استان کشور و از ۲۵ اسفند ماه در تهران آغاز به کار کرد.
با گذشت 22 روز از اجرای طرح در استانهای سراسر کشور از جمله کتابفروشی های تهران که سه روز دیرتر به طرح پیوستند، این کتابفروشیها تاکنون توانستند بیش از ۴۸۰ هزار نسخه کتاب به مبلغ ۱۰ میلیارد و ۶۹۴ میلیون و ۵۰ هزار تومان به فروش برسانند که در نوع خود آمار قابل قبول و نسبتا خوبی به شمار میرود.
این آمار در مقایسه با سال گذشته که در پایان طرح عیدانه ۱۱ میلیارد و ۷۳۲ میلیون و ۲۹۷ هزار و ۹۴۷ تومان کتاب با تخفیف دو میلیارد و ۱۸۶ میلیون و ۴۵۳هزار و چهار تومان کتاب به فروش رفت امیدوارکننده است و به نظر می رسد که در دو روز باقی مانده، طرح عیدانه امسال رکورد فروش سال گذشته را زده و از آن عبور کند.
سال گذشته همچنین تعداد ۵۴۴ هزار و ۸۹۶ عنوان کتاب به فروش رسید که نسبت به تعداد کتاب فروخته شده در طرح عیدانه امسال، به نظرم می رسد شاهد فروش نسبتا بیشتری در پایان طرح باشیم.
همچنین در این طرح به مناسبت میلاد امام علی (ع) بودجه این طرح مشمول افزایش شد و این بودجه با افزایش پنج میلیارد ریالی به 25 میلیارد ریال رسید که این مسئله نوید افزایش تعداد کتاب های خریداری شده و همچنین رونق بیشتر کتابفروشی ها می شود تا بتوانند از مخاطبان و کتاب دوستان بیشتری میزبانی کنند.
در روزهای 14 و 15 فروردین میزان تخفیف این طرح با افزایش 10 درصدی از 20 به 30 درصد افزایش یافت تا کتاب دوستان با خیالی آسوده به خرید کتاب بپردازند.
در عیدانه امسال استان های تهران، خراسان رضوی، اصفهان و قم بیشترین مشارکت را به لحاظ تعداد کتابفروشی ها از آن خود کرده اند و استان های فارس، کردستان وآذربایجان شرقی در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند.
همچنین پرفروشترین استانها هم تا به امروز براساس کتاب این شرح هستند، خراسان رضوی، تهران، اصفهان، گیلان، فارس، قم، مازندران، خوزستان، آذربایجان شرقی و کرمانشاه هستند.
استانهای اصفهان، تهران، خراسان رضوی، گیلان، قم، فارس، آذربایجان شرقی، مازندران، خوزستان و کردستان تا به امروز پرفروش ترین استان ها بر اساس مبلغ فروش شناخته شدند.
نظر چند تن از فعالان حوزه کتاب درباره طرح عیدانه
کتابفروشان و مدیران کتابفروشیها از جمله افرادی هستند که از نزدیک با طرح های حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از بازار کتاب سر و کار دارند و از چگونگی و کم و کیف برگزاری آن مطلع هستند.
به همین دلیل برای ارزیابی طرح های حمایتی بهترین کارشناسانی هستند که میتوانند از نقاط ضعف و قوت عیدانه آگاهی بخش باشند.
آهنگ حقیقت مدیر کتابفروشی نشر چشمه، طرح عیدانه و در کل اینگونه طرحها را اقدامی مثبت ارزیابی کرد و گفت: مشکلی که طرح عیدانه کتاب امسال داشت، تاخیری بود که در شروع آن اتفاق افتاد و این مسئله باعث شد تا به فروش اسفند ما آسیب بزند. اما طرح های حمایتی مقطعی هستند و باید فکری هم برای پس از آن ها کرد که دائمی باشد.
او افزود: حداکثر تاثیر طرح بر فروش یک ماه که البته خیلی بعید است، طرح پس از پایانش بتواند فروش را پوشش دهد و میتوان گفت که به یک ماه هم نخواهد رسید. نسبت تیراژ کتاب به جمعیت خیلی کم است و این خود بیانگر همه چیز است. این طرحها خوب هستند اما در حد یک مسکن عمل میکنند.
خجسته مدیر کتابفروشی ثالث هم اوضاع فروش در اواخر اسفند را مناسب توصیف کرد و گفت: اوضاع فروش ما به نسبت خوب و قابل قبول بوده است و طرح عیدانه کتاب هم در این زمینه نقش مثبتی را ایفا کرده است.
این فعال حوزه کتاب ادامه داد: تا 10 روز پس از طرح میتوان گفت که تاثیر طرحها بر فروش وجود دارد و پس از آن دوباره بازار راکد میشود. البته الان به دلیل نزدیک به عید بودن شرایط مناسبتر است. در کل ولی رکود وجود دارد و اتفاق خاصی رخ نمیدهد.
مهدی حسین زادگان مدیر کتابفروشی نشر ققنوس هم با بیان اینکه فروش در ایام پایانی اسفند به دلیل نزدیک شدن به ایام عید خوب و رضایت بخش بوده است گفت: بازار کتاب در روزهای منتهی به عید روزهای خوبی را پست سر گذاشت و با شروع طرح عیدانه این روند هم نه تنها ادامه خواهد داشت بلکه صعودی خواهد بود.
او همچنین بیان کرد: طرحهای حمایتی تنها به منظور حمایت از کتابفروشان نیست بلکه از خریداران هم حمایت میکند، به نظرم بهترین این طرحها بهترین شیوه حمایت هستند که با نظارت خانه کتاب بودجهها به کتابفروشان تخصیص داده میشود. نواقصی هم هست که با آقای جلیسه مطرح کردیم و برطرف میشود.
گلایهای از طرح که به گوش وزیر فرهنگ و ارشاد رسید
طرحهای تخفیف کتاب معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آغاز تا به امروز تا حد امکان از حواشی و جنجال به دور بوده است و اگر هم حاشیه ای بوده در حد اعتراضی خفیف به پایان رسیده است.
طرح عیدانه امسال اما شاهد اعتراض از سوی محفلی ادبی بود، انجمن داستان نویسان ایران در طرح عیدانه امسال از برابری یارانه کتاب های تالیفی و ترجمه ناراضی بودند.
این انجمن در همین راستا و در نامه ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن قدردانی از برگزاری طرح های حمایتی از کتاب و کتابخوانی از برابری یارانه آثار تالیفی و ترجمه ابراز نارضایتی کرده و از سیدعباس صالحی درخواست کردند تا این نابرابری پایان یابد و جریان رشدیابنده ادبیات و سایر تألیفات ایرانی با پیدا کردن امکان عرضه و فروش بهتر به چیزی که حق آن است، برسد.
این انجمن همچنین این برابری را زمینه ساز رشد و بالندگی ادبیات ایران در آینده دانسته و همچنین اعلام کردند که با پیوستن ایران به قرارداد جهانی کپی رایت نویسندگان ایرانی در سال های آینده به جایگاه والاتری برسند.
در پایان این نامه هم این چنین آمده بود: « امیدواریم که شما نیز دستکم در این امیدواری با ما سهیم باشید و در جهت رسیدن به چنان جایگاهی در اولین قدم و در برنامههای مشابه برای سالهای آینده یارانهها را (و هرگونه شرایطِ دیگری را هم) طوری تغییر بدهید که در نهایت به نفع کتابهای ایرانی باشد و نه خارجی.»