غار شبتابی «ویتومو» یک سیستم غاری زیرزمینی در نیوزلند است که به جمعیت شبتابهایش معروف شده است.
به گزارش سرویس سبک زندگی جیپلاس؛ کرمهای شبتاب به گونهای منحصر بهفرد در نیوزلند اتلاق میشوند که در هر نقطهای از دنیا یافت نمیشود. به دلیل نوری که از این موجود کوچک ساطع میشود، سقف غار «ویتومو» (Waitomo) آنقدر نورانی است که گویی ستارههای بیشماری آن را روشن کردهاند.
همین مساله این غار را به منطقهای گردشگری تبدیل کرده است به طوری که هر ساله هزاران نفر از اقصی نقاط جهان برای مشاهده این زیبایی به نیوزلند سفر میکنند. غار شبتابی ویتومو بخشی از سیستم غارهای ویتومو است که از غارهای «روآکوری» و «آرانوئی» تشکیل شده است.
کلمه ویتومو از دو واژه به معنای «آب» و «حفرهای در زمین» ترکیب شده است. این سیستم غارهای ویتومو اولین بار در سال 1887 و 1888 کشف شد و داستان آن به آن زمان برمیگردد.
تین تینورا، رئیس محلیِ مائوری از قبیله «کوهیا» به قبیله همسایه حمله کرد. بعد از شکست آنها، یک شکارچی را به دنبال غذا فرستادند که مسیرش به طور ناگهانی به غارهای ویتومو افتاد. بر اساس این داستان، مردم محلی مائوری قبلا از وجود این شبکه غاری، مطلع بودند اما به این وسعت آن را کشف نکرده بودند.
تین تینورا به همراه یک محقق انگلیسی شروع به کاوش در این غارها کردند. آنها در مسیر حرکت تنها یک چراغقوه داشتند و در مسیر کاوش خود دریافتند که نور روی آب منعکس شده و باعث روشن شدن داخل غار میشود. این دو، سقف غار را مورد بررسی قرار دادند و متوجه نورهای آبی درخشانی شدند و بعدها دریافتند که این نور از کرمهای شبتابی ساطع میشد که روی سقف غار جا خوش کرده بودند.
آنها در ادامه کاوشهای خود به کف غار رسیدند که پوشیده از ترکیبات طبیعی و زیبا مانند استالاکتیتها و استالاگمیتها بودند. بعد از اتمام کاوشها در این سیستم غاری، این غار به روی عموم باز شد و مردم توانستند از آن بازدید کنند. تینورا و همسرش در این مسیر گردشگران را راهنمایی میکردند. در سال 1904، غار شبتابی ویتومو و اطراف آن به دولت نیوزلند تعلق گرفت. در سال 1990 بود که این غار به فرزندان صاحبان اصلی مائوری برگشت.
به گزارش جی پلاس؛ جذابیت این غار مدیون درخشش نور کرمهای شبتابی است که در سقف این غار زندگی میکنند. این شبتابها بومی نیوزلند هستند. در حقیقت این شبتابها تنها کرم نیست بلکه مرحله لارو، در چرخه زندگی پشههای قارچی را سپری میکنند. در طول روز پنهان هستند و اثری از آنها دیده نمیشود اما در تاریکی درخشش خیرهکنندهای دارند.
درخشش آنها در تاریکی به دلیل واکنشهای شیمیایی و اکسیژنی ای است که توسط کرمهای شبتاب در هوا آزاد میشود. این واکنشها به چند دلیل حائز اهمیت است؛ اول این که نور ساطعشده از این کرمهای شبتاب به آنها در تهیه غذا کمک میکند و حشرات را به آنها جذب میکند. وقتی این حشرات به سمت نور پرواز میکنند، در خطوط چسبنده ی تولید شده توسط کرمهای شبتاب، به دام میافتند و سپس شبتابها از آنها تغذیه میکنند. همچنین عملکرد این نور به کرمهای شبتاب کمک میکند تا مواد زائد بدن خود را بسوزانند. در نهایت، این درخشش مانع از خورده شدن توسط سایر شکارچیها میشود.
در حالی که این شبتابها 11 ماه عمر میکنند، 9 کرم از میان آنها لارو باقی میماند. انواع بالغ این گونه، شبیه پشههای بزرگ هستند و تنها تا 3 روز زنده میمانند که آن را هم به تولید مثل اختصاص میدهند.