امام تظاهرات میلیونی مردم در سراسر کشور را یک رفراندوم عمومی برای نخواستن شاه و حکومت پهلوی دانست و گفت: ملت ایران حکومت اسلامى مى خواهد و همین رأى عمومى است بر اینکه حکومت اسلامى را طالب است.
به گزارش خبرنگار تاریخ و اندیشه جی پلاس، چند روزی بود که از خروج شاه از کشور می گذشت و مبارزات مردمی شدت بیشتری گرفته بود و به قول امام این فرار، طلیعه پیروزی بود، خبرنگاران نیز متناسب با اوضاع پیش آمده، به حضور امام می رسیدند و سوالات خود را مطرح می کردند.
در تاریخ بیست و نهم دی ماه، خبرنگار تلویزیون فرانسه در محل اقامتگاه امام حاضر شد و درباره اوضاع ایران پس از فرار شاه و نیز بازگشت امام به میهن پرسش هایی را مطرح کرد. متن این گفت و گو در ادامه می آید:
سؤال: [از حضرت عالى تشکر بکنم به عنوان اینکه ما را قبول کردید که بیاییم با شما مصاحبه کنیم و تلویزیون فرانسه را. مخبر ما از تهران گزارش مى دهد که میلیونها نفر در خیابانهاى تهران مشغول تظاهرات هستند. مى خواستیم ببینیم که شما در جریان این امر هستید؟ و نظرتان راجع به این تظاهرات عظیمى که در تهران وجود دارد چیست؟]
جواب: تظاهرات در تهران تنها نیست؛ در سایر بلاد ایران- شهرستانهاى ایران هم هست. و نظر من این است که براى چندمین بار رفراندم عمومى است به اینکه نه شاه را- یعنى شاه سابق را- و نه حکومت او را و نه شوراى سلطنتى را ملت ایران نمى پذیرید. و ملت ایران حکومت اسلامى مى خواهد و همین رأى عمومى است بر اینکه حکومت اسلامى را طالب است و چیز دیگرى را غیر از این طالب نیست، حکومت دیگرى را نمى پذیرد.
[صحبت از شوراى سلطنت فرمودید؛ آقاى تهرانى آمدند به اینجا که مىخواهند با شما ملاقات بکنند و شما را ببینند. آیا شما مىخواهید ایشان را ببینید و تماسى با شوراى سلطنت داشته باشید؟]
- من تماسى با شوراى سلطنت نمى توانم داشته باشم. ایشان از من تقاضاى ملاقات کرد و گفتم به ایشان تذکر بدهند که تا شما استعفا ندهید از شوراى غیر قانونى سلطنت، و تا اینکه اعلام نکنید که این استعفا براى این است که قانونى نیست، من با شما ملاقات نخواهم کرد.
[همان که فرمودید رفراندم عمومى مردم در ایران در جریان است و این جمعیت کثیرى که آنجا هستند مى خواهند که شما برگردید. تا به حال فرمودید که هر موقعى که وقتش برسد برمى گردم؛ در چنین صورتى چه تصمیمى خواهید گرفت؟]
- باز هم همان را تکرار مى کنم که وقتى که صلاح دیدم و رفتنم در آنجا اصلح بود، خواهم رفت.
[ما اطلاعاتى داریم که اعتصاب غذا در بعضى از پادگانها و در بعضى از واحدهاى نظامى صورت گرفته. آیا فکر مى کنید که این علامت این است که ارتش شروع کرده به برگشتن به طرف شما؟]
- ما امیدواریم که ارتش به تمام اقشارش برگردد؛ البته قشرهایى از او رو به ملتند. لکن صلاح ارتش این است که همه برگردند به آغوش ملت، و با شاهى که کنار رفت و دیگر برگشت ندارد، هیچ تماسى نداشته باشند؛ و توهّم نکنند که باید به شاه وفادار باشند. شاهى که به ملت آنها خیانت کرد و این همه جنایات به برادران آنها وارد کرد و ارتش را به صورت یک وابسته درآورد و اقتصاد ملت ما را فلج کرد و زراعت ملت ما را از بین برد، این شاه قابل این نیست که به او توجه بشود؛ و ارتش باید ارتش ملت باشد. و ما ارتش را از خودمان مى دانیم و اگر چند نفرى در آنها خیانتکارند حسابشان از سایرین خارج است. و ما امیدواریم که همه آنها به آغوش ملت برگردند. و از آنها ما پذیرایى خواهیم کرد.
[براى مدتها شما رفتن شاه را خواسته اید. حال که او رفته، مى خواهید که دوستان شما در ایران قدرت را به دست بگیرند؛ به چه نوعى؟ به صورت قانونى یا به صورت فشار افکار عمومى- با این تظاهراتى که دارند؟]
- فشار افکار عمومى همان قانون است. سلطنت در ایران به آراى مردم به خیال آنها آمده است و حال آنکه از اول هم نیامده بود. قانون ما این است که سلطنت باید با آراى عمومى مستقر بشود و الآن آراى عمومى خلع کرده است او را، بلکه مکرر اعلام خلع او را کرده. بنا بر این ما همان فشار افکار عمومى- که قانون واقعاً همان است- باید قدرت را به دست بگیریم و حکومت را مستقر کنیم.
[طبیعتاً در چنین شرایطى سؤالات زیادى طرح مى شود و از جمله آنکه مى گویند که شما آیت اللَّه ها در ایران به همان اندازه که شاه ثروتمند است ثروت دارید و احیاناً از کشورهاى مختلف کمک مى گیرید. این پشتیبانى از کشورهاى مختلف از کجاست؟ و بعضى ها هم مى گویند که به قدرت رسیدن شما برگشت به دوران گذشته است]
- اما قضیه ثروتمند بودن روحانیین در ایران، یک مطلب بسیار کذبى است که واضح است فساد آن. و اما اینکه از جاهاى دیگر پشتیبانى مى شود، آن هم تکذیب مى کنم و ابداً از هیچ مملکتى، از هیچ جایى به روحانیین ایران پشتیبانى نمى شود و کمک مالى نمى شود لکن مردم ایران علاقه دارند، علاقه اسلامى دارند به روحانیین ایران، و مردم ایران هر کمکى روحانیین بخواهند به آنها مى دهند و احتیاج به کمکهاى خارجى ندارند.
[قسمت دوم سؤالم که مربوط به گذشته یعنى به عقب برگرداندن است.]
- اینکه گفته مى شود که ما مى خواهیم مملکت را به عقب برگردانیم این مطلبى بوده است که شاه براى اینکه دست و پا بزند و خلاص بشود از این گرفتارى که دارد منتشر کرده. ما با جمیع آثار تمدن موافقیم و مایلیم که مملکت ما مجهز بشود به جمیع آثار تمدن لکن نه به آن طور که شاه عمل کرد. شاه تمام آثار تمدن را در ایران به یک آثار فاسد کننده مفسد درآورد: سینماها را محل فساد درست کرد، اخلاق جوانهاى ما را فاسد کرد، مراکز فحشا را زیاد کرد، مراکزى که جوانهاى ما را عادت به چیزهاى باطل مثل هروئین مى کند زیاد کرد؛ و ما با اینها مخالفیم. و اما با آثار تمدن و پیشروى به هیچ وجه مخالف نیستیم، با پیشرویهاى شاه مخالفیم که پیشرویهاى او ما را به عقب برگردانده؛ و حالا سالهاى طولانى باید ایران زحمت بکشد تا اینکه ایران را به حالى برساند که ترمیم بکند این فسادهایى که شاه در ایران ایجاد کرده و این خرابى هایى را که به بار آورده.
[اجازه بدهید که از طرف تلویزیون فرانسه از شما تشکر بکنم که ما را اینجا پذیرفتید آیا فکر مى کنید آن روزى که از اینجا بروید متأسف خواهید بود از این محل، از این مکان؟]
- محل براى من هیچ مطرح نیست. من هر جا بتوانم خدمت بکنم به انسانیت، خدمت بکنم به ملت خودم، آنجا براى من خوب است. تا اینجا بتوانم خدمت بکنم علاقه دارم که اینجا باشم؛ وقتى اینجا نتوانم خدمت کنم علاقه اى به اینجا ندارم؛ به آنجا دارم که بتوانم خدمت بکنم.
صحیفه امام؛ ج5، ص498-500