آب شرب شاهرود نابود می شود! / دزدی روزانه 120 کامیون سنگ بوکسیت از کوه شاهوار/ درویش: مردم! از کوه تان محافظت کنید / هیچ کجای دنیا بر سر کوهستانشان معامله نمی کنند

پنجه های فولادیشان دامن کوه را می کنند و به جلو می روند تا بتوانند سنگی را از دل کوه خارج کنند. هر بار که به دل این کوه بلند رشته کوه های البرز شرقی چنگ می زنند بخشی از حیات را در آن می کشند. شاهوار هر روز تراشیده می شود تا سنگی را از دل آن خارج کنند که هزینه اش بیشتر از فایده آن است!

علیرضا ولیان - رئیس جمعیت دیدبان محیط زیست شاهرود در گفت و گو با خبرنگار جی پلاس، به همین موضوع اشاره می کند و می گوید: معدنی در کوه شاهوار تعریف شده که ایجاد آن کاری غیرعلمی و کارشناسی نشده است. به گفته مدیر عامل کارخانه آلومینای جاجرم هزینه تولید آلومینای تولیدی در این کارخانه از قیمت تمام شده جهانی بالاتر است. معادن ایران در بوکسیت آلومینا محدود است و این معدن در شاهرود تنها می تواند خوراک 20 سال این کارخانه را تامین کند.

نظارت نیست و روزانه 120 کامیون سنگ بوکسیت از منابع ملی دزدی می شود!

ولیان می گوید: اداره صنایع مجوز برداشت 250 هزار تن در سال را به این معدن داده است که بر این اساس کارخانه می تواند چیزی حدود 30 کامیون، یعنی 15 تن از این معدن برداشت داشته باشند. متاسفانه طبق آماری که فعالان محیط زیست شاهرود به دست آورده اند روزی 150 کامیون از این معدن برداشت می شود. اداره صنایع هم نظارتی بر این برداشت بی رویه ندارد. دولت در ازای برداشت 30 کامیون در روز، از این کارخانه پول می گیرد و طبق آمارهای به دست آمده، روزی 150 کامیون سنگ بوکسیت از این معدن خارج می شود و پولی هم در قبال این برداشت مازاد به اداره صنایع پرداخت نمی شود!

با معدن شاهوار تنها 110 شغل ایجاد کرده اند که فقط 11 نفر هم بومی هستند!

وی افزود: استرالیا و گینه بزرگترین معادن بوکسیت آلومینا را در اختیار دارند و آن را به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می کنند. کشورهای همسایه ایران هم امروز 10 درصد آلمینیوم دنیا را تولید می کنند و از این طریق 11 هزار شغل ایجاد کرده اند. در معدن شاهوار فعلا تنها توانسته اند 110 شغل ایجاد کنند که تنها 11 نفر از آنها بومی شاهرود هستند!

وجود کانی های معدنی در آب شرب شاهرود ثابت شد

شاهوار سر چشمه آب شرب شاهرود است و دکتر جعفری متخصص بیوشیمی معدن در تحقیقاتی که پیشتر انجام داده اعلام کرده بود: در اثر تغییر در محیط کوه شاهوار و بهم خوردن زیست بوم این منطقه، ریزکانی هایی که از این معدن خارج می شود با آب شرب شاهرود مخلوط می شود.

ولیان در همین رابطه به خبرنگار جامعه جی پلاس گفت: تعدادی از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، آب شاهرود را مورد بررسی قرار دادند و وجود کانی های معدنی در آب شرب شاهرود را ثابت کردند. امروز مردم شهر شاهرود از این موضوع به تنگ آمده اند و سعی می کنند با فعالیت های مدنی صدای اعتراض خودشان را به گوش مسئولین برسانند.

درویش: تراشیدن کواه شاهوار لطمات زیست محیطیِ فاجعه ای دارد!

اما محمد درویش معاون سابق رئیس سازمان محیط زیست در امور نهاد های مردمی در گفت و گو با جی پلاس درباره کوه شاهوار و مشکلات پیش آمده دراثر حفاری در این معدن اظهار کرد: شاهوار با 4 هزار متر ارتفاع مهمترین عامل تولید آب در منطقه شاهرود و استان سمنان است. این کوه مانند یک سپر دفاعی در برابر مناطق کویری و بیابانی خارتوران و دشت لوت عمل می کند. هر نوع آسیب به این کوه مانند تراشیدن، کاهش ارتفاع و از بین بردن پوشش گیاهی و زیستی آن، منجر به کاهش ظرفیت گرمایی منطقه و افزایش نرخ فرسایش خاک می شود. این موضوع می تواند حادثه های طبیعی چون رانش زمین و سیل را به همراه داشته باشد. همین موضوع باعث خسارت به حوزه سکونتی مردم در پایین دست این کوه نیز می شود.

این فعال محیط زیست افزود: در بازدیدی که از این کوه داشتم حجم بزرگی از نخاله ها در یک دره دفن شده بود. باید بدانید که این دره محل عبور سیلاب های فصلی است و اگر سیلابی رخ دهد تمام حجم خاک انباشته شده در این دره را با خودش به پایین می آورد. متاسفانه باید بگویم که این اتفاق امکان به وجود آمدن فاجعه هایی به مراتب بزرگتر را به همراه دارد.

هیچ کجای دنیا بر سر کوهستانشان معامله نمی کنند!

درویش گفت: اصولا در هیچ کجای دنیا بر سر کوهستان معامله نمی کنند. مردم برلین حاضر شدند با خرج یک میلیارد یورو از محل عوارض شهرداری، کوهی به ارتفاع هزار متر در نزدیکیِ شهرشان ایجاد کنند. متاسفانه اهالی شاهرود بی تفاوت به تراشیدن کوه شاهوار هستند. این موضوع بسیار نابخردانه است.

مردم شاهرود از کوه شاهوار به عنوان سپر حفاظتی خودشان، حمایت کنند

وی درباره آلودگی آب شهر شاهرود بر اثر ورود ریزکانی های به وجود آمده از برداشت آلومینا از این کوه در سرچشمه های آب شاهرود هم به جی پلاس گفت: من گزارشی مربوط به کیفیت آب این منطقه دریافت نکرده ام. حتما باید نهادهای ذیربط این موضوع را بررسی کنند و نتیجه آن را به سازمان محیط زیست ارائه دهند. اما خسارت هایی که تراشیدن این کوه به زیست بوم منطقه می زند بسیار زیاد است، حتی اگر هیچ آلودگی را هم در منابع آبی ایجاد نکند. اگر مردم در شاهرود بخواهند به زنگی خودشان با کیفیت مناسب ادامه دهند باید از کوه شاهوار به عنوان سپر حفاظتی این شهر حمایت کنند. کل محدوده این کوه باید عنوان یک محدوده حفاظت شده معرفی شود. شما باید بدانید که در محدوده 2 هزار متر به بالا، موضوع حیاتی می شود و باید برای حفظ ارتفاع آن تلاش کرد.

مردم باید بخواهند و طبق قانون، محیط زیست نمی تواند به مسئله کوه شاهوار ورود کند

درویش در پایان همچنین درباره تلاش های سازمان محیط زیست درباره جلوگیری ازبین بردن این کوه هم به جی پلاس گفت: متاسفانه کوه شاهوار در قلمرو حفاظت شده سازمان محیط زیست نیست. طبق قوانین جدید هم هیچ استعلامی برای حفاری معدن از سازمان محیط زیست نمی گیرند. سازمان محیط زیست عملا نمی تواند کاری برای این کوه انجام دهد اما تلاش داریم که ظرفیت هایی را در بین خود مردم به وجود بیاوریم که نسبت به حفظ محیط زیست اطرافشان حساس باشند. اگر مردم شاهرود درخواست دسته جمعی برای رسیدگی به این مسئله بدهند، سازمان محیط زیست هم این درخواست را به صحن دولت خواهد برد.