به گزارش سرویس ورزشی جی پلاس؛ آزمون و خطا، راهکار قالب مدیریت ورزشی بوده و در موارد معدودی نتیجه مثبتی حاصل شده است. انتخاب مدیران نابلد به امور ورزش، اتفاقی است که در چند دهه گذشته به کرات رخ داده و نتیجه ای جز ضرر و زیان به دنبال نداشته است.
در روزهای گذشته، دو تیم بزرگ پایتخت یعنی استقلال و پرسپولیس حامل خبرهای بدی برای اهالی فوتبال بودند؛ تیم آبی پوش بعد از نتایج بسیار بدی که پس از هزینه های هنگفت در فصل نقل و انتقالات به دست آورد، برای ساکت کردن هواداران دست روی گزینه های خارجی گذاشته و در تلاش است به هر قیمتی! که شده مربی نامداری را برای تیمش بیاورد و صدای معترضان را خاموش کند. در واقع شاید همه این تلاش و تکاپو نه برای بهبود شرایط، بلکه برای حفظ جایگاه مدیریت تیم در سطوح مختلف باشد!
پرسپولیس هم با وجود نتایج بسیاری خوبی که در این دو سه سال کسب کرده، درگیر پرونده های حقوقی مختلفی است که حدود 20 میلیارد تومان ضرر و زیان روی دست این تیم گذاشته و هیچ منبع درآمد ثابتی هم جز صندوق بیت المال برای پرداخت بدهی هایش ندارند؛ بدهی هایی که صددرصد زاییده ضعف مدیریتی بوده است که حال مردم باید تاوانش را بپردازند.
در سوی مقابل، اگر تاکنون در جایی گام های موثری برداشته شده، جلوی آن را می گیرند و مانع از روند رو به رشد مجموعه ای می شوند.
در حالی که برخی ها در این دولت، دوره متفاوتی را برای مدیریت ورزشی متصور بودند، تغییرات و گام های برداشته شده در بخش ورزش، نشان می دهد رویکرد مدیران رده بالا نسبت به اداره ورزش تغییر نکرده است. نبود تخصص، آگاهی و برنامه بلندمدت، دست به دست هم داده تا روند مدیریتی ورزش ایران همانند دهه های گذشته روند رو به افولی داشته باشد.
منصور قنبرزاده - عضو پیشین هیات رئیسه فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و مدیرعامل سابق باشگاه نفت تهران، که به گواه منتقدان توانست مجموعه منظم و منسجمی را در این باشگاه ایجاد کند و جایگاه نفت را با کمترین هزینه از لیگ های پایین ارتقا داده و حتی به شرایط مطلوبی در لیگ برتر هم برساند، از منتقدان روند کنونی مدیریت ورزشی در ایران است.
او معتقد است عدم پیروی از شاخصه های مدیریت ورزشی روز دنیا و توجه نکردن به مسائل فنی در بخش مدیریتی، موجب ادامه همین روند در بخش مدیریت کلان و میانه ورزش شده و در نهایت افراد غیررسمی و نامعتبر در چنین شرایطی رشد می کنند و به اشتباه آنها هستند که زمام امور را در دست می گیرند و زیان آور می شوند.
منصور قنبرزاده در گفت و گو با خبرنگار ورزشی جی پلاس، عملکرد کنونی مدیریت ورزشی در ایران را نامناسب ارزیابی کرد و به بیان راهکارهای علمی و عملی برای اصلاح این روند پرداخت:
**هیچ استانداردی برای مدیریت ورزش ایران وجود ندارد
جی پلاس: بر اساس نظر کارشناسان و منتقدان، مدیریت ورزش در ایران مسیر خوبی را طی نمی کند و افراد انگشت شماری وجود دارند که توانستند عملکرد مثبت و به دور از ضرر و زیان را از خود ثبت کنند. ارزیابی شما از این وضعیت چیست؟
قنبرزاده: به اعتقاد من، امروزه نگاه علمی به مدیریت ورزش وجود ندارد و استانداردی برای مدیریت ورزش تعریف نشده است. در حالی که در مقوله مسائل فنی مانند انتخاب سرمربی کشتی، والیبال یا فوتبال رزومه و مدرک مربیگری معتبر لازم است، در بخش مدیریتی این موارد نادیده گرفته می شود.
وقتی این روند ادامه دار شد، AFC به عنوان نهاد رسمی مدیریت فوتبال آسیا، با یک برنامه مدون درصدد استاندارد کردن باشگاه ها از هر حیث شد؛ در ایران متاسفانه آنقدر روند غیراصولی مدیریت باشگاه های فوتبال را ادامه دادند که این بار AFC مجبور به اعمال فشار شده و درخواست اخذ صورت های مالی شفاف و تسویه طلب بازیکنان و مربیان را کرده است. این اتفاقی است که در ایران کسی برای آن اهمیت قائل نمی شود.
** همه جا شاخصه های مدیریتی رعایت می شود جز در ورزش!
**چه ملاک ها و مواردی برای انتخاب یک مدیر ورزشی رعایت نمی شود؟
قنبرزاده: در ایران به هر بخشی نگاه کنید اکنون دیگر استانداردهایی در بخش مدیریتی وجود دارد. در صنعت، آموزش، کشاورزی و ... برای انتخاب مدیران به چندین شاخصه مختلف مانند تحصیلات، تجربه، کارایی و ... توجه می کنند اما کدام یک از این شاخصه ها در بخش مدیریت ورزش مورد اهمیت است؟!
اگر نگاه شایسته سالاری داشته باشیم، فارغ از هر گونه نسبتی به کارنامه مدیران توجه می کنیم. در وزارت نفت برای هر سمتی، تعریفی وجود دارد. برای انتخاب هر کسی از بانک اطلاعاتی استفاده می کنند. حتی اگر قرار است کسی پنج سال بعد هم مدیر شود، برایش بانک اطلاعاتی تهیه می کنند. مثلا برای انتخاب یک مدیر حداقل هایی مانند تجربه، تحصیلات، تسلط بر زبان انگلیسی و موارد دیگری وجود دارد. وقتی همه این شاخصه ها رعایت شود، شک نکنید که که بهترین شخص انتخاب می شود. برای انتخاب مدیران کلان و میانه این روش در همه جا جواب داده است.
** مدیران بی مدرک خودشان از مربیان مدرک و سابقه می خواهند!
قنبرزاده: متاسفانه کمتر شاهد تبعیت از این روش هستیم و روز به روز افزایش ضرر و زیان ورزش کشور و بیت المال را می بینیم. یک مدیر رده بالا که بدون عبور از این شاخصه ها انتخاب شده و مدرک لازم برای آن مسئولیت را ندارد، برای انتخاب مربی تیم خواستار مدرک و سابقه می شود! در حالی که خودش فاقد این شاخصه ها است. بعضا مشاهده کردیم در موارد مختلفی به مشکل هم بر می خورند، چون مدیر و مربی خواسته های مشترکی ندارند و درباره آن ها بحث و تبادل نظر هم نکردند!
** به خاطر عدم بهره از مشاوران حقوقی توانمند، در پرونده های بین المللی شکست می خوریم
جی پلاس: تاکنون تیم های ورزشی متعددی از ایران در نهادهای بین المللی دچار ضرر و زیان شدند و لطمه انتخاب مدیران نابلد به امور مدیریتی، فقط مربوط به زیان های داخل کشور نیست. محرومیت پرسپولیس آخرین دلیل برای این موضوع است!
قنبرزاده: در بخش بین المللی مشکلات بسیاری داریم. مدیران ارشد همیشه باید از مشاوران حقوقی کاربلد بهره ببرند. چه لطمه های بزرگی که تاکنون از این بخش به ورزش ما خورده است. وقتی قراردادی را منعقد می کنند باید از نظرات یک مشاور حقوقی توانمند استفاده کنند. تا زمانی که مشاوران حقوقی تایید نکردند، نباید قراردادی منعقد شود. در سیستم مدیریتی کلان، مشاوران مسئولان حقوقی از بروز هر گونه اشتباه و خطا در امور بین المللی بازدارنده هستند. بی شک هر چقدر هم شاخص ها توسط مدیریت مجموعه ای رعایت شود، مشاور حقوقی می تواند در این مورد کمک حال باشد. متاسفانه در بخش عمده ای از پرونده های بین المللی شکست خورده ایم، چون کمتر از نظرات مشاوران حقوقی استفاده شده است. با توجه به شاخصه های مدیریت در جهان به راحتی می توان از بروز ضرر و زیان جلوگیری کرد.
** مدیریت پرسپولیس قطعا می توانست از اتفاق تلخ درباره طارمی جلوگیری کند
جی پلاس: به طور مثال چرا مدیران پرسپولیس زمانی که قرار بر جدایی طارمی از تیم ترکیه ای شد، بدون تهیه سند و مدرک به راحتی او را در این تیم پذیرفتند؟!
قنبرزاده: متاسفانه ما از سیستم مستندسازی هم بهره مند نیستیم. وقتی در شش سال، شش مدیر و مسئول مالی عوض می شود، مستند کافی باقی نمی ماند که بتواند از حقوق مجموعه دفاع کند. یکی از دلایل شکست در مجامع بین المللی هم همین است. می بایست وقتی این اتفاق افتاد و بازیکن قصد بازگشت داشت، مسئولان حقوقی باشگاه با دستور مدیریت، مسئله را پی گیری می کردند و با تهیه مدرک و مستندات کافی، قطعا می توانستند از این شکست یا اتفاق تلخ درباره طارمی جلوگیری کنند.
** افراد غیرقانونی و غیراستاندارد در هیات مدیره به تشکیلات ضربه می زنند
جی پلاس: بزرگ ترین معضل مجموعه های ورزشی به خصوص باشگاه ها، حضور هیات مدیره های فرمالیته است که نه تنها کمکی به رشد آن مجموعه نمی کنند بلکه در نقطه مقابل ضرر هم می رسانند و در مقطع فعلی هم می توان به نمونه های مختلفی اشاره کرد.
قنبرزاده: هیات مدیره ها تعریف مشخصی دارند. اداره تشکیلات ورزشی خصوصا باشگاه هایی که در قانون تجارت فعالیت می کنند، به سه بخش مجمع، هیات مدیره و مدیریت تقسیم می شود و هر سه باید هماهنگ باشند. زمانی که در یکی از قسمت ها اختلاف و ناهماهنگی وجود داشته باشد، این زنجیره دچار مشکل می شود. نه اینکه در نگرش ها تفاوت نداشته باشند بلکه باید دانش کافی را داشته باشند. مدیرعامل تمام تعهدات خود را باید در چارچوب مصوبات هیات مدیره انجام دهد. نمی شود که هیات مدیره 20 میلیارد تومان بودجه مصوب کند اما مدیر عامل 40 میلیارد تومان هزینه کند. مدیرعامل باید در برابر هیات مدیره پاسخگو باشد. هر سال حسابرس باید تمام مسائل حقوقی را بررسی کند و گزارش شفافی به هیات مدیره بدهد و مدیرعامل هم جوابگو باشد. در سیستم های فاقد هیات مدیره درست و استاندارد، متاسفانه افراد به صورت غیرقانونی رشد کرده و اهداف باشگاه را هم تعیین می کنند؛ در چنین مجموعه هایی قطعا تشکیلات ضربه خواهد خورد و باعث ضرر و زیان باشگاه و تیم های تابعه خود می شود.
