خیلی از ما زمانی که از روان شناسان شنیدیم «شخصیتی که افراد در بزرگسالی دارند نتیجه رفتارهایی است که از نوزادی یا حتی در دوران جنینی احساس و تجربه کردند» حرفشان را جدی نگرفتیم. اما اگر قرار باشد به همان دقت و با همان موشکافی به فرایند تربیت و شکل گیری شخصیت و رشد تکامل یک انسان نگاه کنیم، نظرمان تغییر می کند.
به گزارش خبرنگار سرویس سبک زندگی جی پلاس؛ یکی از مهمترین ویژگی های همه انسان ها دوست داشتن و دوست داشته شدن است. والدین می توانند با رفتارشان از اولین روز زندگی این احساس را به فرزندشان القا کنند که او موجودی است لایق عشق بی قید و شرط. در عین حال آنها ناخواسته این قدرت را دارند که حتی در یک لحظه، کودکشان را فردی بدون عزت نفس و خشن بار بیاورند که از اجبار به عنوان یک سلاح برای ابراز وجود خود استفاده می کند!
روان شناسان بر این باورند که دلبستگی ایمن و تجربه آن در بزرگسالی در شرایطی محقق می شود که فرد از بدو تولد در مرکز توجه، حساسیت و عشق والدین باشد.
** در ادامه بخشی از مهمترین موضوعاتی که درمورد شکل گیری دلبستگی ایمن در کودکان کمک کند، اشاره کردیم:
- همه نیازهای کودک تا سن 14 ماهگی باید به سرعت و با رفتارهای محبت آمیز و عاشقانه برطرف شود.
- در این مدت والدین باید به کودک لبخند بزنند. او را در آغوش بکشند و به او توجه زیادی نشان دهند. برقراری تماس پوستی، درآغوش کشیدن و در چشمان کودک زل زدن، لبخند زدن و حرف زدن با کودک در این دوره بسیار مهم است.
- زمانی که کودک در این سنین گریه می کند و به صدای او پاسخ داده می شود، باور می کند که دنیا جای قابل اعتمادی است و همیشه کسی از او حمایت می کند. از این رو واکنش سریع و پاسخ فوری والدین در این سنین برای کودک اهمیت زیادی دارد.
- پاسخ فوری به نیازهای کودک، این احساس را در او ایجاد می کند که مادرش فردی قابل اتکا است و خودش نیز فردی دوست داشتنی است، چرا که اینجا کسی هست که او را دوست دارد.
- جدایی از مادر در 14 ماه اول زندگی پیامدهایی چون گسستگی عاطفی را به همراه خواهد داشت.
- شیوه ارتباط پدر و مادر با کودک باید متعادل باشد. اگر این فرایند در اوایل تولد نوزاد بسیار زیاد و به صورت 24 ساعته باشد اما بعد از مدتی کودک به حال خودش واگذاشته شود، عملا کودک را با ناکامی مواجه می کند.
- اگر والدین تنها در ساعاتی که خودشان زمان آزاد دارند به فرزندشان توجه کنند و در زمانی که او به توجه آنها نیاز دارد و آنها را صدا می زند، آنها واکنشی نشان ندهند و به او توجه نکنند، دلبستگی ناایمن در او شکل می گیرد.
- مادر سنگ بنای اولیه اجتماعی شدن و جامعه پذیری را در سنین بزرگسالی بنا می کند.
- دلبستگی میان نوزاد و مادر، روابط اجتماعی آتی کودک را شکل می دهد. نحوه برخورد اولیه مادر در چگونگی اجتماعی شدن و کسب مهارت های اجتماعی فرزند تاثیر بسزایی دارد.
- کودکانی که در سنین اولیه زندگی خود دلبستگی ایمن را تجربه نمی کنند، در بزرگسالی هم نمی توانند این ارتباط را تجربه کنند.
- اولین ویژگی نشان دهنده دلبستگی ایمن، حساس بودن پدر و مادر به تمامی نیازهای کودک است. بهتر است آنها به تمامی نیازهای کودک پاسخ دهند.
- دومین مولفه همبستگی ایمن حامی بودن و برخورد مداراگونه والدین است. بهتر است هنگام راهنمایی کودک، لحن خود را آرام کنید، با عشق به چشمان او نگاه کنید و در زمان مناسب با حرف های مطلوب خود رفتار کودک را تحسین کنید.
- پدر و مادر باتوجه به جایگاهی که دارند می توانند تمام توجه خود را به کودک بدهند و این تصور را در او ایجاد کنند که او مهم ترین فرد دنیا است.
- اگر دلبستگی ایمن تا سه سال اول زندگی شکل نگیرد، بعد از آن کار خیلی دشوار خواهد بود.
- الگوی دلبستگی کودک در مراحل بعدی زندگی به همراه او می رود و تمام روابط اجتماعی او را تحت تاثیر قرار می دهد. این الگوها به صورت یک چرخه معیوب در نسل های بعدی تکرار می شود.