نباید از پای نشست! / چهار مسئولیت مهم هر فرد برای زندگی در جهان امروز؟

به گزارش خبرنگار سبک زندگی جی پلاس؛ شیوا دولت آبادی - فعال حقوق کودک براین باور است که مشارکت های داوطلبانه می تواند به اندازه کمک به یک همسایه، کوچک و به اندازه تاسیس یک نهاد برای پی گیری یک قشر از جامعه، بزرگ باشد. 

او در یادداشتی از تجربه های خود در خصوص تجربه بیش از دو دهه فعالیت مدنی و مشارکت اجتماعی می گوید. به گفته او شهروند امروز چهار مسئولیت مهم به عهده دارد که مسئولیت اجتماعی یکی از آنهاست.

" هر زمان که فردی به انجام کارهای داوطلبانه گرایش پیدا می کند، یعنی نسبت به محیطی که در آن زندگی می کند نگاه مسئولانه ای دارد. مشارکت خودجوش می تواند اشکال مختلفی از جمله کمک کردن به یک همسایه یا پختن نذری دسته جمعی داشته باشد اما می تواند در سطح وسیع تری مثل یک جامعه هم رخ دهد. 

زمانی که دغدغه های ما گسترده تر و فراگیر تر باشند افراد زیادتری را دربر می گیرند و بیشتر امکان تبدیل شدن به ایده فراگیر را پیدا می کنند. این ایده ها می توانند در نهایت منجر به تشکیل نهادهای مدنی  هم بشوند.   

** مشارکت اجتماعی وظیفه شهروندی است

امروز در جهان معاصر برای هر انسان چهار مسئولیت مهم تعریف شده که باید آن را محقق کنند تا به زندگی خود تعلق و قوام ببخشند. 

انسان ها در وهله اول مسئول خودشان به معنای شخصیت خودشان هستند، در قدم بعدی مسئولیت حمایت از خانواده را به عهده دارند. مسئولیت شغلی و حرفه ای سومین وظیفه مهم هر فرد و آخرین آن که هر کسی را در قبال دنیای پیرامونش مسئول می سازد، مسئولیت های اجتماعی است. درست همینجاست که زمینه برای کار مدنی فراهم می شود. در واقع می توان گفت هر کس یکی از این چهار مسئولیت را به عهده نگیرد بخشی از وظیفه خود در جامعه کنونی را معطل گذاشته است.  

فعالیت های اجتماعی نیاز به مسئولیت پذیری فردی و مشارکت جمعی دارد. یکی از لذت بخش ترین قسمت های این کار، زمانی است که ایده ای بعد از مدت ها تلاش گروهی به ثمر می نشیند و بر بخشی از جامعه هدف تاثیر می گذارد. ایده راه اندازی انجمن حقوق کودک در سال 1373 و همزمان با پیوستن ایران به پیمان جهانی حقوق کودک مطرح شد. در آن زمان بر اساس تصویب مجلس شورای اسلامی، ایران به تازگی عضوی از کنوانسیون حقوق کودک شده بود و باید الزامات این پیمان نامه را اجرا می کرد. به همین دلیل این ایده در همان زمان مورد پذیرش افراد علاقمند قرار گرفت و حالا به یک ساختار اجتماعی با سابقه 24 سال تبدیل شده است. 

متاسفانه در کشور ما موانعی بر سر راه فعالیت های مدنی قرار دارد که نمی توان آن  را نادیده گرفت. این موضوع بسیار مهم است که مسئولان و ساختارهای بالادست چقدر آماده هستند حرکت های اجتماعی خودجوش را حمایت کنند و راه هایی برای ثبت و به رسمیت شناختن فراهم کنند. 

براساس آخرین اخبار، در کشور سوئد میزان تعامل ساختارهای حاکمیتی با مردم برای فعالیت های اجتماعی به سطحی رسیده که دولت اعلام کرده اگر 5 نفر جمع بشوند و بتوانند به بیش از 5 نفر خدماتی حتی در حد به گردش بردن بازنشسته ها ارائه دهند، از این افراد حمایت می کند. این اقدام دولت باعث می شود که فعالیت های مدنی تسهیل شود و بخش بیشتری از جامعه درگیر آن شوند. حضور خودجوش مردم برای کمک به دیگران، به جامعه پویایی و نشاط می بخشد و ارتباطات شهروندی و نوع دوستی را گسترش می دهد. 

یکی از دشواری های فعالیت های مدنی، وجود ایده های متنوعی است که از سوی افرادی با دیدگاه های مختلف ارائه می شود. در اینجا ممکن است گاهی پیشرفت کار آنقدر کند شود که اعضای گروه بترسند شاید فرایند پی گیری همینجا متوقف شود. 

از دیگر سختی های راه، می توان به نیاز سازمان مردم نهاد به کمک های مردمی و جذب منابع مالی اشاره کرد. مردم به راحتی قانع نمی شوند که چرا باید به یک نهاد فعال در زمینه حقوق کودک کمک کنند، در برخی موارد حتی شک دارند که این منابع مالی در این راه صرف شود.