اصغر فرهادی در مراسم تقدیری که به خاطر جایزه اسکار او در موزه سینما برگزار شده بود، از مردم خواست دعا کنند تا با وجود همه حاشیه‌ها، بازهم به اینجا بازگردد و فیلم بسازد؛ جون فیلمسازی برای او در داخل کشور با دل است و در خارج با عقل.
به گزارش جی پلاس، مراسم تقدیر از اصغر فرهادی به خاطر دریافت دومین جایزه اسکار، عصر امروز (جمعه 13 اسفند) در موزه سینما درحالی برگزار شد که سخنان این کارگردان در پایان مراسم نشانه‌هایی از دلسردی‌اش از حاشیه‌های فیلمسازی در ایران را به‌همراه داشت.
این مراسم با اجرای همایون اسعدیان و با حضور چهره‌های سینمایی و فرهنگی، خانواده این کارگردان و جمعیت زیادی از مردم دقایقی پس از ساعت 19 آغاز شد و تا حدود ساعت 20:30 به درازا کشید، هرچند که پس از آن نیز حضور مردم در محوطه موزه سینما همچنان ادامه داشت.
به دلیل حضور جمعیت زیادی از مردم، بخش عمده‌ای از حاضران به سالن موزه راه پیدا نکردند و مراسم را از طریق نمایشگری بزرگ که در محوطه باز قرار داشت، دنبال کردند.
از چهره‌های حاضر در این مراسم می‌توان از محمد‌علی موحد، غلامحسین امیرخانی، نصرالله افجه‌ای، حجت‌الله ایوبی، شهرام ناظری، فاطمه معتمدآریا، علیرضا داودنژاد، فرشته طائرپور، همایون اسعدیان، سیدمحمد بهشتی، حبیب رضایی، مازیار میری، منوچهر شاهسواری، رضا میرکریمی، رضا ناجی، وحید موساییان و ... نام برد.
پیش از ورود اصغر فرهادی به سالن سینماتوگراف موزه سینما، کلیپی تصویری از فیلم‌های این کارگردان پخش شد.
در آغاز این مراسم، همایون اسعدیان، کارگردان سینمای ایران، دریافت جایزه اسکار را به نمایندگی از طرف اصناف سینمایی ایران به اصغر فرهادی تبریک گفت. او در ادامه افزود: «در شرایطی که هر روز در گوشه‌ای از جهان صدای جنگ شنیده می‌شود، ما افتخار می‌کنیم که سینمای ایران، مروج صلح، دوستی فارغ از هر نژاد، رنگ و مذهبی است.»
بعد از آن کلیپی تصویری از دیدار اصغر فرهادی از خانه محمدرضا شجریان پخش شد که با تشویق حاضران همراه بود و در ادامه‌اش اسعدیان برای این استاد آواز و موسیقی ایرانی، آرزوی سلامتی کرد.
شاهسواری: با سینمای خود با دنیا حرف می‌زنیم
در ادامه این مراسم، منوچهر شاهسواری، مدیرعامل خانه سینما یادی کرد از مهین کسمایی، کاظم فریبرزی و یدالله نجفی (صدابردار «فروشنده»؛ سینماگرانی که به‌تازگی درگذشتند.
این تهیه کننده ادامه داد: «این روزها در جهان، آوای تاریخ و تمدن ما و شور و هیجان سینمای ایران پراکنده می‌شود و این جهان بدون این آوا حتما چیزی کم دارد. ما با سینمای خود با دنیا حرف می‌زنیم و ایجاد همدلی می‌کنیم و مردم را به سمت خود و به قصد مفاهمه جلب می‌کنیم.»
او رو به کارگردان «فروشنده» تاکید کرد: «اصغر فرهادی، تو ثابت کردی سینمای ایران محصول یکی دو نفر نیست و کاری جمعی است. هر پیروزی تو برگ زرین دیگری برای این سینماست.»
مدیرعامل خانه سینما با اشاره به حاضرانی که به طور ایستاده در سالن و محوطه باز موزه تماشاگر مراسم بودند، گفت: «متاسفیم نتوانستیم جمع بزرگتری را میزبان باشیم.»بزرگ‌نیا: یک فیلم بدون نقد و چالش فیلمی مرده است
محمد بزرگ‌نیا، رییس کانون کارگردانان سینمای ایران، دیگر سخنان این مراسم بود که گفت: «کسب دو جایزه اسکار توسط فرهادی ارزش و اعتبار سینمای ایران را نه در داخل بلکه در خارج از کشور هم فوق‌العاده بالا برده است و این مسئله را حتی مخالفان هم نمی‌توانند نادیده بگیرند.»
او ادامه داد: «باید به اصغر فرهادی تبریک گفت؛ برای آنکه او با «فروشنده» گسترده‌ترین فضای نقد و اظهارنظر را در جامعه ایران به وجود آورد. یک فیلم بدون نقد و چالش فیلمی مرده است، بنابراین نقد منفی هم می‌تواند دارای ارزش باشد، به شرط آنکه در پوشش نقد، شادکامی را تلخ نکنیم.»
ایوبی: فرهادی ریشه در این خاک دارد و عاشق وطن‌اش است
در بخشی دیگر از مراسم، حجت‌الله ایوبی، رییس سازمان سینمایی، میکروفن را به دست گرفت. او با اشاره به اینکه اصغر فرهادی در درجه اول برای مردمش فیلم می‌سازد و فیلمساز مردم ایران است، تاکید کرد: «او ریشه در این خاک دارد. عاشق وطن‌اش است و البته همه جهان او را دوست دارند.»
ایوبی با اشاره به اینکه در جهان از ایران به عنوان کشور سینما یاد می‌کنند، افزود: «عربستان سعودی حاضر است تمام چاه‌های نفتش را بدهد اما بگویند عربستان سعودی کشور هنر است، ولی نخواهند گفت. این کار بزرگی است که اهالی سینمای ایران انجام داده‌اند.»
رییس سازمان سینمایی در پایان خطاب به فرهادی گفت: «دوست داشتم، هدیه‌ای برای شما بیاورم و به همین دلیل از هنرمندان سرشناس رشته‌های دیگر دعوت کردم که در این مراسم حضور داشته باشند.»
بعد از این سخنان، محمد‌علی موحد، پژوهشگر تاریخ و ادبیات ایران روی صحنه رفت و گفت: « آقای فرهادی امشب شب مبارکی است. سن و سال من اقتضای حضور در مجالس و مراسم ندارد، اما این یک مجلس استثنایی است، هر شب که شب قدر نمی‌شود.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «آمدم شما را از نزدیک ببینم و سلام بکنم و بگویم که چقدر تحسین می‌کنم و ارج می‌نهم آن متانت همراه با هوشیاری همراه با هوشیاری بی‌مانند و درک درست و واکنش نجیبانه و سنجیده شما را در برابر موقعیتی نامنتظر و آن پیام موجز و درخشان که شگفت زده کرد جهان را.»
او افزود: «شاد و خوش و سرسبز باشید و راه خود را ادامه دهید در امان حق و به پشت گرمی هنر و صداقتی که دارید با همین متانت و سرافرازی و افتخار.»
موحد در پایان سخنانش گفت: «دلم می‌خواست هدیه‌ای هم با خودم بیاورم، اما دستم کوتاه بود. چیزی که لیافت شما را داشته باشد، به عقلم نرسید و برای همین ویراست تازه‌ای از اولین کتاب خودم را که 60 سال قبل در روزهای جوانی من منتشر شده است، به عنوان یادگاری به شما می‌دهم.»
معتمدآریا: اسکار فرهادی خنده را بر لب ما آورد
فاطمه معتمدآریا هم دیگر سخنران این مراسم بود گفت: «با وجود آنکه این روزها شاهد نابخردی‌ها هستیم اما اسکار فرهادی خنده را بر لب ما آورد و من به خاطر این شادی بسیار صدقه دادم.»
این بازیگر سینما افزود: «اصغر فرهادی سیاوش زمانه ما است که از حلقه آتش با افتخار و سربلندی بیرون آمد. افتخار فرهادی تاجی بر سر ما و همه مردم ایران است.»
بیضایی: فیلم‌های فرهادی ستایش‌برانگیز هستند
در ادامه، هایده صفی‌یاری، تدوین‌گر آثار فرهادی نیز پیام صوتی بهرام بیضایی، کارگردان سینما و تئاتر ایران را که چند سالی است در آمریکا زندگی می‌کند، توسط گوشی همراهش پخش کرد.
در این پیام صوتی، بهرام بیضایی متنی نوشته شده را چنین خواند: «جشن شما را بهانه می‌کنم تا پیش از هر سخنی گرچه دیرم برای بسیاری و زودم برای بسیاری دیگر، و هر ایرانی که در هر کجای جهان از گذشته تا آینده جایزه‌ای در فیلمسازی گرفته یا خواهد گرفت تبریک بگویم؛ نه به‌خاطر جایزه‌ای که گرفته یا می‌گیرد، به‌خاطر آنکه توانسته موانع ساختگی جهان فیلمسازی هر کجا را، به سود ساختن کاری فرهنگی جا به جا کند و آن را حتی سر سوزنی تغییر دهد. در کشور ما این هنر بزرگتر از خود فیلمسازی است و به ویژه در مورد مظنونی همیشگی از اصل و نسب تا دین و آیین جد اندر جد و سلوک شخصی تا فروشگاهی که از آن خرید می‌کنی، تا کسانی که با آنها معاشرت دارید یا ندارید و میزان سازگاری یا ناسازگاری‌تان با مقررات و تبعیضات من درآودری را در بر می‌گیرد. و همینجا همچنین به هر کسی در هر جای دنیا تبریک می‌گویم که فیلم خوبی ساخته و جایزه نگرفته است، چه جایزه برایش مهم بوده یا نبوده باشد. بسیارند نام‌های بزرگ و ساخته‌های بزرگ سپاس نادیده که تاریخ سینمای جهان را ساخته‌اند. به اعتقاد من به هر فیلم خوبی که رنگ پخش و پرده ندیده است و به تدبیر اولیای با کفایت امور در هر جا، دیدن آن از بینندگان احتمالی‌اش دریغ شده است و فیلم و سازنده‌اش به لطف اولای زمان به فراموشی سپرده شدند. اما پس از این ادای دین واجب جداگانه و اکنون به اصغر فرهادی شادباش می‌گویم نه تنها برای این جایزه بلکه برای جایزه‌های پیش از اینش. و بیش از همه برای فضای گفتگوی فرهنگی که گِرد ساخته‌هایش برپاست. و بیشتر از آن برای نامه خودداری از سفرش و اعتراضش به همه تندورهایی که در رقابت‌های قدرت‌پرستانه و سودجویانه سیاسی، چهره فرهنگی ایران را مخدوش می‌کنند و هویت بخشی از مردم جهان را در تردستی‌های خود به بازی می‌گیرند. هیچ جایزه‌ای ساخته‌ای را بهتر یا بدتر از آن که هست نمی‌کند. و به ما از بیهقی است که می‌گویم جایزه‌ها باید به اثر ارزش‌گذاری شوند و نه اثر به جایزه‌ها. برای من «فروشنده» مثل هر فیلم دیگر فرهادی به خاطر ساخت دقیق و پالایش فرهنگی درونی آن سزاوار ستایش بود حتی اگر جایزه‌ای هم نبرده بود.»
در ادامه، سیدمحمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و از مدیران سینمایی در دهه‌های 60 و 70 خورشیدی روی صحنه آمد و در سخنانی گفت: «برنده شدن فیلم «فروشنده» در اسکار معنای عدل را روشن کرد. سینمای ایران به همت تلاش اهل‌سینما در طول دهه‌های گذشته به مقامی رسیده بود که باید در بازی‌های بزرگتری شرکت می‌کرد.»
او ادامه داد: «اصغر فرهادی اسکار را را کارگردانی کرد و همه اسکار را به بازی گرفت تا حرفی را بزند. او حرف ملت ایران را زد.»
فرهادی: در ایران با دلم فیلم می‌سازم و در خارج با عقلم
اما اوج این مراسم، حضور اصغر فرهادی در میان تشویق‌های گرم حاضران روی صحنه بود. این کارگردان با بیان اینکه فردا شب برای مدتی طولانی به سفر می‌رود و این مراسم خاطره خوبی برای روزهای دوری‌اش از کشور خواهد بود، گفت: «همان‌طور که قبلا هم گفته‌ام، من اصلا قرار نبود، فیلم «فروشنده» را بسازم و می‌خواستم فیلمی در اسپانیا کار کنم. اما به طور اتفاقی و احساسی خواستم این فیلم را بسازم و خوشحالم که آن تصمیم احساسی را با همه گرفتاری‌هایی که برای فیلم بعدی‌ام به وجود آورد، گرفتم.»
او در ادامه توضیح داد: «نوروز دو سال قبل وسایلم را جمع کرده بودم و حتی چمدانم را بسته بودم و می‌خواستم بروم اسپانیا، اما میل ماندن در این شهر و کار کردن در من وجود داشت و خوشحالم که آن نوروز در این جا ماندم. یادم است که آن روز نوروزی در خیابان‌های خلوت تهران بودم که به دستیارم در اسپانیا زنگ زدم و گفتم حال من، حالی نیست که به آنجا بیایم.»
فرهادی همچنین از عباس کیارستمی یاد کرد و گفت: «اگر او امشب اینجا بود، ردیف اول می‌نشست و احتمالا صحبت هم می‌کرد. جایش خیلی خالی است و حیف است کسی که در سینمای ایران و جهان حق دارد را به سادگی از دست دادیم.»
این کارگردان همچنین با گرامی‌داشتن یاد یدالله نجفی از همکارانش در فیلم «فروشنده» افزود: «این جایزه و موفقیت‌ها را به شخص خودم متعلق نمی‌دانم و آرزو می‌کنم از این مهری که به من دارید و مردم به من دارند، دچار کبر و غرور نشوم و قدردان باشم.»
در ادامه مراسم، هنگامی که اصغر فرهادی می‌خواست در جای خود بنشیند، یکی از حاضران با صدایی بلند خطاب به او گفت که پیش از این در جایی شماره‌اش را به این کارگردان داده و قرار بوده از او برای بازی دعوت شود که این اتفاق نیفتاده است و برای همین فرهادی به او بدهکار است. برنده دومین جایزه اسکار سینما در پاسخ به این صحبت‌ها، سخنانش را این گونه پایان داد: «دعا کنید خدا توانی به من بدهد که با همه حاشیه‌ها فقط روبروی خود را نگاه کنم و دلگرم باشم که باز هم اینجا بازگردم و فیلم بسازم، چون فیلم ساختن در این جا برای من فیلمسازی با دلم است اما در آنجا با عقلم.»
اهدای هدایای اهالی فرهنگ و هنر به اصغر فرهادی، پایان بخش این مراسم بود.
تا مدتی طولانی بعد از پایان مراسم، جمعیتی انبوه از علاقه‌مندان و اهالی رسانه همچنان در محوطه موزه سینما حضور داشتند که اصغر فرهادی ضمن پاسخ به ابراز احساسات آنان، دقایقی را در میان جمعیت سپری کرد و چند کلامی هم با خبرنگاران به گفت‌و‌گو پرداخت.
