سرطان ریه در عین شایع بودن یکی از کشندهترین انواع سرطان است. این بیماری در سال 2020 باعث مرگ 1.8 میلیون نفر در سراسر جهان شد- که بیش از هر سرطان دیگری است. فردی که به این نوع سرطان مبتلا میشود، به طور متوسط تقریباً بیست درصد شانس زندگی در پنج سال آینده را دارد. با این حال اگر این بیماری زود تشخیص داده شود، پزشکی مدرن میتواند در مقابله با آن معجزه کند.
جی پلاس؛ شماری از نشریات علمی و پزشکی در مطلبی تحت عنوان «آسانتر نفس کشیدن: هوش مصنوعی چگونه به شناسایی مرگبارترین سرطان جهان کمک خواهد کرد» به نتایج یک مطالعه جدید اشاره کردهاند که نشان میدهد مدلهای هوش مصنوعی در پیشبینی خطر ابتلا به سرطان ریه در قیاس با بهترین مدلهای موجود در عالم پزشکی عملکرد بهتری میتوانند داشته باشند. این مطالعه که توسط محققان کالج دانشگاهی لندن و دانشگاه کمبریج در بریتانیا برای توسعه مدلهایی برای پیشبینی خطر ابتلا به سرطان ریه در پنج سال آینده صورت گرفته، بر اساس مجموعه دادههایی از بانک زیستی بریتانیا و آزمایش غربالگری ملی ریه ایالات متحده بیش از ۶۰ مدل مختلف یادگیری ماشینی را در زمینه پیشبینی خطر ابتلا به سرطان ریه مورد آزمایش قرار داده و در نهایت با ترکیب چهار مدل یادگیری ماشینی موفق به پیشبینی خطر سرطان ریه شده است. این یافتهها که در روزهای اخیر در مجله پلوسمدیسین منتشر شده حکایت از این میکند که مدلهای موجود هوش مصنوعی با استفاده از سه متغیر سن افراد، سالهای سیگار کشیدن و میانگین تعداد سیگارهای مصرف شده او قادر به پیشبینی دقیق خطر ابتلا به سرطان ریه خواهد بود. به گفته دکتر تام کالندر از کالج لندن «این رویکرد این پتانسیل را دارد که غربالگری سرطان ریه در سطح جمعیت کشوری را تا حد زیادی ساده کرده و به تحقق شناسایی و درمان زودهنگام این بیماری کمک کند».
به نوشته شفقنا، ماجرا از آنجا آغاز شد که عمه دکتر واسلاو پوتسیل زمانی متوجه ابتلا به سرطان ریه شد که وقتش گذشته و زمان درمان را از دست داده بود. او که هرگز در عمرش سیگار نکشیده بود، زمانی بیماریاش تشخیص داده شد که سرطان به مراحل آخر بیماری رسیده بود. وضعیتی که در میان مبتلایان بسیار رایج است.
این اتفاق منجر به تاسیس استارتآپی به نام اوپتلوم توسط دکتر پوتسیل شد- که با شناسایی و تشخیص زودهنگام شانس ابتلا به سرطان با استفاده از هوش مصنوعی فرصت بیشتر و بهتری برای درمان به بیمارانی میدهد که با این بیماری کشنده مبارزه می کنند. در واقع این استارتآپ با تشخیص و احتمال درمان در زمانی که سرطان هنوز قابل درمان است، انقلابی در مراقبت از سرطان ریه ایجاد خواهد کرد.
سرطان ریه در عین شایع بودن یکی از کشندهترین انواع سرطان است. این بیماری در سال 2020 باعث مرگ 1.8 میلیون نفر در سراسر جهان شد- که بیش از هر سرطان دیگری است. فردی که به این نوع سرطان مبتلا میشود، به طور متوسط تقریباً بیست درصد شانس زندگی در پنج سال آینده را دارد. با این حال اگر این بیماری زود تشخیص داده شود، پزشکی مدرن میتواند در مقابله با آن معجزه کند. چنان که گفته میشود که هشت بیمار از هر 10 بیمار در صورت تشخیص به موقع خواهد توانست به مدت حداقل 20 سال زنده بماند.
نرمافزار کلینیکی اوپتلوم به این منظور طراحی شده است. دکتر پوتسیل و همکارانش با استفاده از دادهها و نتایج سیتی اسکن ریه بیماران و تشخیصهای نهایی بسیاری از سیستمهای مراقبتهای بهداشتی در بریتانیا، ایالات متحده و اروپا، یک مدل مبتنی بر هوش مصنوعی طراحی کردهاند که میتواند ندولهای بدخیم و خوشخیم را- که به ضایعاتی در ریهها اطلاق میشود که در مراحل اولیه هنوز تبدیل به تومورهای ریه نشدهاند- در ابتدایی ترین و قابل درمان ترین مرحله خود از همدیگر تمییز دهد.
سیستم اوپتلوم با استفاده از تجزیه و تحلیل شبکه عصبی میتواند یک سیتیاسکن استاندارد را به یک سیستم امتیازدهی از یک تا ده برای پیشبینی سرطان ریه تبدیل کند- که 10 نشاندهنده بالاترین خطر بدخیمی برای هر ندول است. این امتیازدهی تنها چند ثانیه طول میکشد، و این در حالی است که آزمایشهای خون یا نمونهبرداری معمولی در اغلب مواقع هفتهها طول میکشد. امتیاز نهایی هم نشاندهنده خطر بدخیمی سرطان شخص است. این استارتآپ در سال 2021 مجوز خود را از سازمان غذا و داروی ایالات متحده دریافت کرد تا به پزشکان در مدیریت بیماران مشکوک به سرطان ریه کمک کند.