نگاهی به اقدامات در شهرهای مختلف جهان در مواجهه با هوای آلوده/ آیا مدارس تعطیل می شوند؟

جی پلاس؛ معضل آلودگی هوا چالش‌های بسیاری را برای کشورها در خصوص فعالیت مدارس به همراه دارد.

خبرگزاری میزان نوشت: آلودگی هوا مهم‌ترین بحران بهداشت محیطی در زمان ما نامیده می‌شود که سالانه عامل حدود ۷ میلیون مرگ زودرس است؛ از هر ۱۰ نفر در سراسر جهان ۹ نفر هوای ناپاک تنفس می کنند که خطر ابتلا به آسم، بیماری قلبی و سرطان ریه را افزایش می‌دهد.

ساکنان شهرها، به ویژه اقشار فقیر، اغلب از آلودگی هوا بیشترین آسیب را می‌بینند، که در کنار زندگی مخاطره آمیز، تغییرات آب و هوایی را تغذیه می‌کند.

موضوع آلودگی هوا و تدابیر لازم برای مقابله با آن چالشی است که بسیاری از کشورها در جهان با آن مواجه هستند.

موضوع آلودگی هوا تاثیر بسیاری بر بخش‌های مختلف جمعیتی می‌گذارد و یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها کودکان در سنین مدرسه هستند.

کشورهای مختلف برای مقابله با آلودگی هوا تدابیر گوناگونی را در این خصوص اتخاذ می‎کنند.

شواهد نشان می‌دهد که آلودگی هوا تهدیدی قابل‌توجه برای سیستم‌های تنفسی و قلبی عروقی انسان است و سالانه میلیون‌ها نفر در سطح جهان به دلیل مشکلات و بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند.

بر اساس آماری که سازمان جهانی بهداشت در سال  2014 منتشر کرده، ۸۸ درصد از این بار مرگ و میر بر عهده کشورهای در حال توسعه است.

کشورهای مختلف در مواجهه با آلودگی هوا اقدام به اجرایی کردن تدابیر مختلفی برای مقابله با آلودگی هوا می‌کنند که یکی از این تدابیر تعطیلی مدارس و یا محدود کردن فعالیت دانش‌آموزان در محیط باز مدارس است.

آلودگی هوا در مالزی و تعطیلی مدارس

در مقطعی از زمان مقامات مالزی برای مقابله با آلودگی هوا تدابیری را برای مقابله با آن اتخاذ کردند و بر این اساس آموزش و پرورش این کشور اعلام کرد که در صورت رسیدن شاخص آلودگی هوا به عدد ۲۰۰ مدارس تعطیل خواهند بود.

بخشی از یک بخشنامه که آموزش و پرورش مالزی در سال ۲۰۱۹ آن را منتشر کرد، می‎گوید: زمانی که شاخص آلودگی هوا (API) به ۱۰۰ رسید، تمام فعالیت‌های خارج از کلاس یا خارج از فضای کلاس در مدرسه باید متوقف شوند و این دسته ناسالم تلقی می‌شود.

این بخشنامه می‎گوید: هنگامی که API به ۲۰۰ افزایش می‌یابد (بسیار ناسالم)، مدارس در منطقه یا مناطق آلوده باید تعطیل شوند.

این بخشنامه تاکید کرده که «اگر API به ۵۰۰ و بالاتر برسد، یک مرحله حیاتی به شمار می‌رود.»

آلودگی هوا در چین و بسته شدن مدارس

چین که یکی از آلوده‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌‎رود و برخی از شهرهای آن از سطوح بالای آلودگی هوا رنج می‌برند، در مواردی اقدام به تعطیلی مدارس می‌کند.

به عنوان مثال در بخشنامه‌‌هایی که مقامات شهری «هابین» در شمال شرقی چین در موارد مختلف صادر کرده‎اند، تعطیلی مدارس به عنوان راهکاری برای مقابله و کاهش آلودگی هوا عنوان شده است.

در یکی از این بخشنامه‎‌ها برای مقابله با آلودگی هوا، مدارس تعطیل شده، پروازها لغو و چندین بزرگراه نیز بسته شدند.

مدرسه بین‌المللی «تیانجین» نیز در اطلاعیه‎ای به تشریح استانداردهای کیفیت هوا در این شهر و پکن پرداخته و می‌نویسد: اگرچه بسیاری از مدارس دیگر در تیانجین و پکن عدد ۲۵۰ را درباره شاخص آلودگی هوا به عنوان آستانه شرایط قابل قبول برای بازی و ورزش در فضای باز استفاده می‌کنند، اما در مدرسه تیانجین هیئت حکام انتخاب کرده است که عدد ۲۰۰ برای شاخص آلودگی را اعمال کند.

بر این اساس بالاتر رفتن شاخص آلودگی هوا از عدد ۲۰۰ می‌تواند منجر به لغو ورزش و فعالیت در فضای باز مدرسه شود.

این بخشنامه اجازه فعالیت‌های آموزشی کوتاه مدت، آرام و غیرورزشی در فضای باز را در محدوده بین ۲۰۱ تا ۳۰۰ برای شاخص آلودگی هوا می‎داند.

تیانجین توصیه خود را درباره شاخص آلودگی هوا بدین شرح ارائه داده است؛

۰ – ۵۰ عالی بدون پیامدهای سلامتی

۵۱ – ۱۰۰ خوب افراد غیرمعمول حساس باید فعالیت شدید را کاهش دهند.

۱۰۱ – ۱۵۰ کمی آلوده ممکن است تحریکات جزئی ایجاد شود. افرادی که مشکلات تنفسی دارند باید شدت فعالیت در فضای باز را کاهش دهند.

۱۵۱ – ۲۰۰ نسبتاً آلوده و ممکن است تحریکات جزئی رخ دهد. افرادی که مشکلات تنفسی دارند باید در خانه بمانند.

۲۰۱ – ۳۰۰ فرد سالم به شدت آلوده هنگام شرکت در فعالیت های با شدت بالا به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار می‎گیرند. تمام فعالیت های ورزشی و بازی در فضای باز لغو می‌شود. فعالیت های آموزشی آرام غیر ورزشی مجاز است.

 بیش از ۳۰۰ به شدت آلوده و همه فعالیت های خارج از منزل لغو می‌شود.

هند و تعطیلی مدارس در پی آلودگی شدید هوا

آلودگی هوا چالش‌های بسیاری را برای هند و به‌خصوص ساکنان، دهلی نو، پایتخت این کشور که آلوده‌ترین شهر جهان به شمار می‌رود، به همراه دارد.

در مقاطعی مقامات این شهر برای مقابله با آلودگی هوا اقدام به تعطیلی مدارس کرده‌اند؛ ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ مقامات دهلی نو اعلام کردند که مدارس سراسر دهلی به دلیل آلودگی هوا باید تعطیل شوند.

کمیسیون مدیریت کیفیت هوا (CAQM) همچنین از دولت محلی دهلی، اوتار پرادش و هاریانا خواست تا اقداماتی را برای تعطیلی مدارس و دانشگاه‎ها در این ایالت‌‎ها انجام دهند چرا که شاخص آلودگی هوا در این ایالت‌‎ها به شدت افزایش یافته بود.

ماه نوامبر گذشته هیئت مرکزی کنترل آلودگی، کیفیت هوای دهلی نو را نامناسب عنوان کرده و بنابراین دولت دهلی درخواست کرد تا مدارس را تا بهبود کیفیت هوا تعطیل کنند.

تعطیلی مدارس در سریلانکا در پی آلودگی هوا

ماه گذشته میلادی مقامات سریلانکا اعلام کردند که مدارس در سراسر این کشور به دلیل آلودگی شدید هوا تعطیل می‌شوند؛ مدارس سریلانکا در سرتاسر کشور این کشور تعطیل شد زیرا مقامات بهداشت و محیط زیست اعلام کردند کیفیت هوا در بیشتر نقاط این کشور ناسالم است.

مدیر کل خدمات بهداشتی و درمانی سریلانکا اعلام کرد که این وضعیت آلودگی تا دو هفته آینده ادامه خواهد داشت و به مردم توصیه کرد مدت زمانی را که در خارج از منزل سپری می کنند محدود کنند و زمانی که بیرون هستند از ماسک استفاده کنند.

وزارت آموزش و پرورش این کشور با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که پس از مذاکره با مسئولان اداره هواشناسی و مرکز مدیریت بلایای طبیعی، تصمیم به تعطیلی مدارس دولتی گرفته است.

تعطیلی نامحدود مدارس در دهلی نو

ماه نوامبر سال ۲۰۲۱ و در پی آلودگی شدید هوا، مقامات دهلی نو تصمیم به «تعطیلی نامحدود» مدارس گرفتند؛ علاوه بر این مقامات به این موضوع نیز پرداختند که فعالیت برخی صنایع را نیز متوقف کنند؛ همچنین دانشگاه‌ها نیز در سطح دهلی نو به دلیل تشدید آلودگی هوا بسته شدند.

سطح ذرات خطرناک هوای دهلی نو در آن مقطع زمانی هفت برابر سطح ایمن بود و در برخی از نقاط شهر به بالای ۳۰۰ میکروگرم بر متر مکعب رسید؛ سازمان بهداشت جهانی سطح ایمن را ۲۵ تعیین کرده است.

آلودگی هوا در پکن و کاهش فعالیت در فضای باز

نوامبر سال ۲۰۲۱ آلودگی شدید هوا در پایتخت چین مقامات این شهر را به اتخاذ تدابیری با هدف کاهش آلودگی هوا واداشت؛ از جمله تدابیری که از سوی مقامات این شهر اتخاذ شد، بستن برخی بزرگراه‌ها و ممنوعیت فعالیت در فضای باز مدارس بود.

در آن مقطع زمانی سطوح ذرات ریز آلاینده  که به عمق ریه ها نفوذ می کند و باعث بیماری های تنفسی می شود، حدود ۲۳۰ بود که بسیار بالاتر از حد توصیه شده ۱۵ از سوی  سازمان جهانی بهداشت است.

شاخص‌های آلودگی هوا بر اساس معیارهای جهانی

شاخص‌های آلودگی هوا بر اساس تعاریف جهانی بدین شرح است که تا عدد ۵۰ خوب، از عدد ۵۱ تا ۱۰۰ متوسط، محدوده ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، محدوده ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای تمامی گروه‌ها، محدوده ۲۰۱ تا ۳۰۰ به عنوان بسیار ناسالم و محدوده بالای ۳۰۰ نیز به عنوان محدوده خطرناک تعریف شده است.

۵ شهری که آلودگی هوا را کاهش داده‌اند

«بوگوتا» در کلمبیا یکی از شهرهای پیشرو آمریکای لاتین در کاهش آلودگی هوا است؛ این شهر در حال برق‌رسانی به شبکه اتوبوس‌های عمومی خود است و قصد دارد سیستم مترو را کاملاً برق‌دار کند؛ بخشی از یک برنامه بلندپروازانه برای کاهش ۱۰ درصدی آلودگی هوا تا سال ۲۰۲۴. مقامات این شهر همچنین بر اهمیت توسعه جابجایی با دوچرخه تاکید کرده است. مقامات این شهر در سال ۲۰۲۰ روزانه یک میلیون جابجایی با دوچرخه را ثبت کرده‌‎اند.

لهستان ۳۶ شهر از ۵۰ آلوده ترین شهر اتحادیه اروپا را در خود جای داده است؛ اکنون با امضای اعلامیه شهرهای هوای پاک C40 در سال ۲۰۱۹، این کشور در حال مبارزه است؛ ورشو اکنون دارای ۱۶۵ حسگر هوا در سراسر شهر است که بزرگترین شبکه در اروپا است.

میانگین قرار گرفتن کره ای ها در معرض ذره سمی موسوم به PM2.5 بالاترین میزان در بین کشورهای دیگر در سازمان همکاری و توسعه اقتصادی است. این رقم سئول تقریباً دو برابر سایر شهرهای بزرگ کشورهای توسعه یافته است؛ در سال ۲۰۲۰، این شهر اعلام کرد که تا سال ۲۰۲۵ تردد خودروهای دیزلی را از تمام ناوگان بخش عمومی و حمل و نقل انبوه ممنوع خواهد کرد.

«آکرا» در غنا اولین شهر آفریقایی بود که به کمپین BreatheLife پیوست و پیشرو در میان شهرهای این قاره با هدف مقابله با آلودگی هوا محسوب می شود؛ در حالی که میانگین سطح آلودگی هوای پایتخت غنا پنج برابر دستورالعمل سازمان جهانی بهدشت است؛ این شهر کمپینی را برای آموزش مردم در مورد خطرات سلامتی اجاق‌های آشپزی سرپوشیده و منصرف کردن مردم محلی از سوزاندن زباله‌های خود آغاز کرده است.

با توجه به اینکه ترافیک «بانکوک» یکی از بدترین ترافیک های جهان است، جای تعجب نیست که شهر اغلب در زیر لایه ای از آلودگی کار می کند. در سال ۲۰۲۰، صدها مدرسه مجبور به تعطیلی شدند زیرا میزان ذرات ریز – یا PM2.5 – در هوا به سطوح ناامن رسید. این شهر چندین طرح را برای مقابله با آلودگی هوا و انتشار کربن راه اندازی کرده است. پروژه Green Bankok 2030 که در سال ۲۰۱۹ راه اندازی شد، با هدف افزایش نسبت فضای سبز در شهر به ۱۰ متر مربع برای هر نفر، داشتن درختانی که ۳۰ درصد از کل مساحت شهر را پوشش می دهند و اطمینان از مطابقت مسیرهای پیاده روی با استانداردهای بین المللی است. قرار است ۱۱ پارک در مرحله اول پروژه و همچنین یک راه سبز ۱۵ کیلومتری افتتاح شود که همگی با هدف تشویق کمتر اتکا به حمل و نقل خصوصی و در نتیجه کاهش آلودگی هستند.

توصیه‌های مجمع پارلمانی شورای اروپا برای مقابله با آلودگی هوا

در سرتاسر اروپا، علیرغم پیشرفت‌هایی که در دهه گذشته صورت گرفته، آلودگی هوا همچنان بزرگترین خطر زیست‌محیطی برای سلامتی است که باعث بیماری و کاهش عمر می‌شود؛ در اروپا، آلودگی هوا سالانه عامل مرگ حداقل ۷۵۳ هزار نفر است؛ با این حال، آخرین شواهد تحقیقاتی نشان می دهد که آمار واقعی مرگ و میر به طور قابل توجهی بیشتر است و آلودگی هوا بیشتر از سیگار کشیدن افراد را می کشد.

برخی از توصیه‌های مجمع پارلمانی شورای اروپا برای مقابله با آلودگی هوا به شرج زیر هستند:

ایجاد مناطق هوای پاک در اطراف مدارس و سایر مؤسسات که مراقبت تمام وقت از کودکان را تضمین می‌کند، و اطمینان از یک محیط ایمنی کافی در اطراف مناطق کشاورزی که به شدت از محصولات بهداشتی گیاهی استفاده می‌کنند.

اطمینان از ظرفیت ملی کافی برای پایش کیفیت هوا و اطلاع رسانی عمومی در مورد سطوح فعلی آلودگی هوا در مقایسه با هنجارهای کیفیت هوای سازمان جهانی بهداشت.

ایجاد مکانیسم‌های جدید برای اندازه گیری ذرات بسیار ریز در هوا

هر زمان که سطوح آلاینده از مقادیر دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت فراتر رفت، مکانیسم‌های هشداری برای راه‌اندازی سیستماتیک کنترل و کاهش آلودگی هوا در سطح محلی ایجاد شود.

راهکارهای چین برای مقابله با آلودگی هوا

پکن یک برنامه اقدام پنج ساله را در سپتامبر ۲۰۱۳ اعلام کرد؛ این طرح، که اذعان داشت آلودگی هوای پکن «شدید» شده است، با هدف ایجاد اثرات چشمگیر، هم برای حفظ سلامت مردم و هم ترویج رشد بلندمدت و پایدار بود.

این طرح اهداف مشخصی را تعیین کرد، استانداردهای انتشار گازهای گلخانه ای را بیشتر از استانداردهای ملی تشدید کرد و خلأهای مهم در اجرای آن را مسدود کرد.

 برخی از مهمترین عناصر این طرح بخش حمل و نقل را هدف قرار داده است.

همچنین این کشور برنامه اقدام ۲۰۲۰ برای آلودگی هوا را منتشر کرد؛ اهداف جدید در مقایسه با برنامه قبلی که سال گذشته منقضی شده بود، متوسط هستند.

از جمله تدابیری که مقامات چین و به‌خصوص پکن برای کاهش تاثیر آلودگی هوا انجام می‎‌دهند، علاوه بر تعطیلی مدارس، نصب وسایل پیشرفته تصفیه هواست.

علاوه بر این در مواردی مقامات چین برای مقابله با موج آلودگی هوا اقدام به بستن برخی از مسیرها و اتوبان‌های پرتردد در برخی از روزهای بسیار آلوده می‌کنند.

نگاهی به تدابیر مقامات هندی برای مقابله با آلودگی هوا و تاثیر آن بر مدارس

مقامات هند و به‌خصوص دهلی نو که اغلب با آلودگی شدید هوا دست و پنجه نرم می‌کند اغلب برای مقابله با این پدیده و تاثیر آن بر مدارس، تدابیری از جمله نعطیلی مدارس را در دستور کار قرار می‌دهند؛ در یادداشتی از سوی آموزش و پرورش دهلی نو اینگونه آمده است؛ با در نظر گرفتن سطح الودگی هوا که بر روی شاخص ۴۵۰ قرار دارد، در دهلی، کلیه مدارس باید کلاس های ابتدایی را تعطیل کنند و هیچ مدرسه ای نباید در فضای باز اجتماعات و فعالیت های ورزشی برگزار کندو علاوه بر این فعالیت‌های دانش‌آموزان باید در داخل خانه انجام شود و مدارس باید دانش آموزان را به پوشیدن ماسک تشویق کنند.

وضعیت مدارس در انگلیس و تدابیر مقابله‌ای

میلیون‌ها کودک انگلیسی در مدارسی تحصیل می‌کنند که آلودگی هوا بدتر از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی است؛ یک تجزیه و تحلیل نشان داد که بیش از یک چهارم مدارس، از مهدکودک‌ها تا مدارس کلاس ششم، در مکان‌هایی با سطوح بالای آلودگی قرار داشتند.

 برنامه اقدام جهانی (Gap)، موسسه خیریه انجام دهنده این تحقیق گفت: این به این معنی است که برآورد می‌شود ۳.۴ میلیون کودک در یک محیط ناسالم به تحصیل خود ادامه می‌دهند.

دولت انگلیس با انتشار توصیه‌نامه‌ای در این خصوص می‌نویسد: مدیران و کارکنان مدرسه و دانشگاه چه اقدامی می‌توانند برای محافظت از دانش آموزان انجام دهند؟ قانون، کارفرمایان مدارس را ملزم می‌کند که از دانش‌آموزان در برابر خطرات سلامتی آنها محافظت کنند؛ مدارس باید سیاستی برای کاهش خطرات سلامتی ناشی از آلودگی هوا داشته باشند.

نماینده ی معلمین و مقامات مدارس باید یک برنامه عملیاتی ایجاد کنند که شامل دانش آموزان، والدین، فرمانداران، معلمان، کارکنان پشتیبانی و نگهداری و سیاست گذاران شود.

البته اقدامات انجام شده برای حفاظت از دانش آموزان نیز به کارکنان کمک خواهد کرد.

آمار و داده‌ها می‌تواند به مدیران و کارکنان مدرسه کمک کند تا با والدین ارتباط برقرار کنند؛ نصب مانیتورهای آلودگی هوا به شما کمک می کند بفهمید چه زمانی آلودگی بدترین است و کدام اقدامات می تواند موثرترین اقدامات در مدرسه شما باشد. سه نوع اصلی وجود دارد.

همچنین در مورد درس‌های خارج از کلاس و روزهای ورزشی تصمیم‌گیری درستی باید صورت گیرد.

یک خیابان مدرسه در خارج از مدرسه خود ایجاد کنید که به روی ترافیک بسته باشد.

یک طرح پارک و گام یا اتوبوس پیاده‌روی راه اندازی کنید تا نیاز به رانندگی را در ورودی مدرسه کاهش دهید.

از استفاده از اتومبیل برای آوردن کودکان به مدرسه جلوگیری کنید و دوچرخه سواری و پیاده روی را ترویج دهید.