به باور کارشناسان، تعیین نرخ مصوب برای انواع برنج ایرانی در سال گذشته اگرچه با هدف تعدیل قیمت در آشفته بازار آن زمان و حمایت از مصرف‌کنندگان انجام گرفت، اما تجربه موفقی نبود. دبیر انجمن برنج با بیان این‌که بیش از یک ماه از وعده تعیین نرخ برنج توسط وزارت جهاد کشاورزی می‌گذرد، گفت: دولت اعلام نرخ برنج را به تعویق می‌اندازد که به‌واسطه آن، ممکن است بازار آشفته‌ای در ماه‌های آبان و آذر داشته باشیم.
جی پلاس؛ همشهری نوشت: عضو هیأت مدیره انجمن واردکنندگان برنج به تازگی از احتمال کاهش ۱۰ درصدی قیمت برنج‌های خارجی در بازار خبر داده است.
به گفته کریم اخوان اکبری با واردات ۷۰۰ هزار تن برنج در نیمه اول امسال و به شرط واردات انبوه می‌توان شاهد کاهش بیشتر قیمت این محصول در بازار بود. این در حالی است که ادامه روند واردات برنج تا همین امروز نیز به عنوان محرکی برای کاهش قیمت عمل کرده و انواع برنج وارداتی در ۲ ماه گذشته کاهش قیمت داشته‌اند. دبیر انجمن واردکنندگان برنج نیز در گفت‌وگو با همشهری میزان کنونی واردات را مطابق هدف‌گذاری‌های نیمه اول سال دانست و پیش‌بینی کرد تا پایان سال رقم کل واردات به یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن برسد. این رقم واردات در کنار رقم ۲میلیون و ۲۰۰ هزار تنی که برای تولید امسال پیش‌بینی شده می‌تواند قیمت برنج را در بازار کاهش دهد یا دست‌کم باعث شود افزایش قیمتی در کار نباشد. مسیح کشاورز برنج‌های وارداتی را رقیبی کیفی برای تولیدات داخلی دانست و افزود: تا امروز واردات فقط برای تنظیم بازار برنج انجام می‌شد اما امسال برنج‌های سفید وارداتی می‌تواند به عنوان رقیبی جدی برای برنج ایرانی مانع افزایش بی‌رویه قیمت این نوع برنج در بازار باشد. به گفته او، واردکنندگان با حداقل سود اقدام به عرضه محصول خود کرده‌اند و این باعث شده قیمت برنج هندی از حدود ۴۰ هزار تومانی که تا چند ماه پیش‌عرضه می‌شد به ۳۲ تا حداکثر ۳۵ هزار تومان کاهش داشته باشد و برنج پاکستانی نیز که بین ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان قیمت داشت وارد فاز کاهش قیمت شود. این فعال اقتصادی پیش‌بینی کرد با تامین منابع واردات، برنج‌های جدید وارداتی با قیمت‌های پایین‌تری در بازار مصرف عرضه شود.
قیمت انواع برنج در بازار تهران
بر اساس مشاهدات میدانی خبرنگاران همشهری قیمت انواع برنج وارداتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین میوه و تره‌بار بین ۱۶ تا ۳۶ هزار تومان در نوسان است. برنج هندی دانه بلند بسته به برند هر کیلو بین ۳۲ تا ۳۶ هزار تومان، برنج هندی دانه کوتاه کیلویی ۲۷ هزار تومان، برنج پاکستانی بین ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان، برنج تایلندی کیلویی ۱۸ هزار تومان، برنج اروگوئه کیلویی ۱۶ هزار تومان، پاکستانی تنظیم بازار کیلویی ۱۸.۵۰۰ تومان و تایلندی تنظیم بازار با قیمت کیلویی ۱۲.۵۰۰ تومان به فروش می‌رسد. قیمت برنج ایرانی اما هنوز در خرده‌فروشی‌ها از کیلویی ۶۵ هزار تومان برای انواع پرمحصول پایین‌تر نیامده است. بر اساس مشاهدات میدانی قیمت انواع برنج‌های عطری و مرغوب ایرانی از جمله طارم، دم‌سیاه و هاشمی در خرده فروشی‌ها به صورت فله ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان است که اگر با برندهای معروف صنایع غذایی مثل گلستان، محسن، طبیعت و غیره بسته‌بندی شده باشد به کیلویی ۱۴۰ هزار تومان می‌رسد. خرده فروشی‌ها برنج‌های پرفروش و با قیمت مناسب کنونی را شیرودی (کیلویی ۶۷ هزار تومان)، فجر (کیلویی ۷۸ هزار تومان)، ندا (کیلویی ۶۵ هزار تومان) و رمضانی (کیلویی ۷۹ هزار تومان) معرفی می‌کنند.
قیمت برنج پایین می‌آید
این قیمت‌ها در حالی است که یکی از سایت‌های فروش آنلاین برنج در شمال کشور قیمت کنونی برنج ایرانی در شمال را برای انواع پرمحصول بین ۷۰ تا ۹۹ هزار تومان و برای انواع عطری مرغوب بین ۱۱۳ تا ۱۴۹ هزار تومان عنوان کرده است. در این سایت برنج طارم فریدونکنار کیلویی ۱۱۳ هزار تومان، طارم هاشمی فریدونکنار کیلویی ۱۱۴ هزار تومان، هاشمی و دم‌سیاه آستانه اشرفیه ۱۱۶ هزار تومان و برنج امراللهی کشت دوم کیلویی ۱۴۹ هزار تومان قیمت خورده است؛ قیمت‌هایی که حتی در صورت خرید مستقیم و بی‌واسطه و با حداقل سود، از قیمت‌های کنونی در برخی از خرده فروشی‌ها بسیار بیشتر خواهد بود. گرچه از میانه تابستان اخبار خوشی که در حوزه تولید و واردات برنج منتشر شد، روند رو به رشد قیمت این کالای اساسی را متوقف کرد و حتی از کاهش ۳۰ درصدی قیمت در عمده‌فروشی‌ها خبر رسید اما اختلاف قیمت برنج‌هایی که در حال حاضر در برخی از خرده‌فروشی‌ها با نام‌های معتبر و معروف عرضه می‌شوند، با قیمت سال گذشته و امسال همین برنج‌ها در شمال نشان می‌دهد برنج‌های عرضه شده نمی‌توانند بدون ناخالصی باشند. موضوعی که بارها اعلام شده اما در سایه نبود نظارت بر بازار برنج ایرانی به فراموشی‌سپرده شده است.
ابهام در نرخ مصوب برنج
به باور کارشناسان، تعیین نرخ مصوب برای انواع برنج ایرانی در سال گذشته اگرچه با هدف تعدیل قیمت در آشفته بازار آن زمان و حمایت از مصرف‌کنندگان انجام گرفت، اما تجربه موفقی نبود. تعیین نرخ ۶۰ تا ۶۵ هزار تومانی برای هر کیلو برنج مرغوب ایرانی طارم درجه یک در حالی بود که بنکداری‌ها این نوع برنج و ارقام مشابه را کیلویی ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان از تولیدکننده خریده بودند و با سود عمده فروشی و خرده‌فروشی، عرضه این برنج با نرخ مصوب برای آنها زیان زیادی به همراه داشت. با این حال امسال نیز دولت از میانه تابستان از تعیین نرخ مصوب جدید انواع برنج ایرانی خبر داد اما تاکنون این نرخ اعلام نشده است.
از سوی دیگر به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج، دولت سود ۲۰ درصدی برای تولیدکنندگان در نظر گرفته در حالی‌که شالیکاران این نرخ سود را پایین می دانند. جمیل علیزاده‌شایق گفت: دولت تعیین ارقام بالا برای قیمت برنج را به نفع مصرف‌کننده نمی‌داند اما کشاورزان نیز با سود ۲۰ درصدی موافق نیستند و معتقدند باید سود ۵۰ درصدی برای فروش برنج تعیین شود. از سوی دیگر، بیشتر سود به دلال و واسطه می‌رسد در نتیجه برنجکاران برنج خود را در شالیکوبی‌ها نگه می‌دارند و از فروش آن خودداری می‌کنند تا در آبان و آذر محصول خود را بفروشند. این در حالی است که نگه‌داشتن برنج به دلال اجازه می‌دهد بر نرخ بیفزاید و دود این مسئله تنها به چشم مصرف‌کننده می‌رود. دبیر انجمن برنج با بیان این‌که بیش از یک ماه از وعده تعیین نرخ برنج توسط وزارت جهاد کشاورزی می‌گذرد، گفت: دولت اعلام نرخ برنج را به تعویق می‌اندازد که به‌واسطه آن، ممکن است بازار آشفته‌ای در ماه‌های آبان و آذر داشته باشیم.
