حاجی اشرفی در ۱۸ رجب ۱۲۲۰ق در قصبه اشرف (بهشهر) مازندران به دنیا آمد. در حوزه علمیه نجف از محمدحسن نجفی و شیخ مرتضی انصاری بهره علمی برد. در علوم حدیث، تفسیر، حکمت، کلام، فقه و اصول دارای مهارت بود.
به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان اندیشه دینی در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند جهان اسلام و تشیع را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی ملا محمد اشرفی مازندرانی اختصاص دارد.
زندگینامه ملا محمد اشرفی مازندرانی
حاجی اشرفی، محمد بن محمدمهدی مازندرانی بارفروشی، (۱۲۲۰ق - ۱۳۱۵ق) مشهور به حجت اشرفی و ملقب به حجةالاسلام، فقیه شیعی قرن سیزدهم. تألیفاتی از حاجی اشرافی به جا مانده است.
اطلاعات فردی
ملا محمد اشرفی مازندرانی
نام کامل محمدبن محمدمهدی مازندرانی بارفروشی
لقب حجت اشرفی، حاجی اشرفی، حجةالاسلام
تاریخ تولد ۱۲۲۰ق
محل زندگی بابل و نجف
تاریخ وفات ۱۳۱۵ق
محل دفن بابل
اطلاعات علمی
استادان محمد حسن نجفی و شیخ مرتضی انصاری
تألیفات اسرارالشهادة، ذریعةالنجاة و شعائر الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام.
زندگانی
حاجی اشرفی در ۱۸ رجب[۱] ۱۲۲۰ق در قصبه اشرف (بهشهر) مازندران به دنیا آمد.[۲] حاجیاشرفی بیشتر عمر خود را در شهر بابُل گذراند[۳] و در همانجا به تحصیل مقدّمات پرداخت.[۴] او عمدتآ نزد سعید العلماء مازندرانی دانش آموخت و از وی اجازه اجتهاد نیز گرفت.[۵] در حوزه علمیه نجف از محمدحسن نجفی و شیخ مرتضی انصاری بهره علمی برد و بعد از اتمام تحصیلات به بابل بازگشت و همانجا ساکن شد.[۶]
حاجی اشرفی در علوم حدیث، تفسیر، حکمت، کلام، فقه و اصول دارای مهارت بود[۷] و عدهای از مردم ایران از او تقلید میکردند.[۸] او را صاحب کرامات، زاهد، عابد و خوش سخن وصف کرده و برخی او را متمایل به تصوف دانستهاند.[۹] او در ۱۳۱۵ در بابل درگذشت و همانجا دفن شد. بقعه وی هم اکنون زیارتگاه است.[۱۰]
آثار
تألیفات حاجی اشرفی عبارتاند از:
اسرارالشهادة، به فارسی، که در ۱۳۱۵ و ۱۳۲۲ به چاپ رسیده است.
ذریعةالنجاة، رساله عملیه او به فارسی، در عبادات و بعضی ابواب معاملات، که در ۱۳۱۲ (یا ۱۳۱۶) چاپ شد.
شعائر الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، معروف به «سؤال و جواب»، که شرح شرایع الاسلام محقق حلّی است و در ۱۳۱۲ در تهران چاپ شد.[۱۱]
کنگره ملی وی
کنگره ملی بزرگداشت سعید العلما و ملا محمد اشرفی در پنج شنبه ۲۹ اردیبهشت سال ۹۰ به مدت سه روز در دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل برگزار شد.[۱۲]
پانویس
۱. حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۱۹۸.
۲. حبیبآبادی، ج۳، ص۶۷۸ـ ۶۷۹؛ مهجوری، ص۸۰؛ قس مشار، ج۵، ستون۸۴۹، که تولد او را در حدود ۱۲۳۲ ذکر کرده است
۳. قزوینی، ص ۳۵.
۴. مهجوری، ص۸۰
۵. رجوع کنید به موسوی اصفهانی، ج۱، ص۱۲۵؛ مهجوری، ص ۸۰
۶. حرزالدین، ج۲، ص۲۲۷؛ حبیبآبادی، ج ۳، ص۶۷۸؛ مهجوری، ص ۸۰
۷. مهجوری، ص۸۰
۸. اعتمادالسلطنه، ج۱، ص۱۹۴؛ قمی، ج۲، ص۶۲۸
۹. رجوع کنید به معصوم علیشاه، ج۳، ص۶۵۲؛ اعتمادالسلطنه، ج۱، ص۱۹۴؛ شریف رازی، ج۳، ص۱۶۱ـ۱۶۲؛ موسوی اصفهانی، ج۱، ص۱۲۴؛ مهجوری، ص۸۰
۱۰. آقابزرگ طهرانی، ج۲، ص۴۶؛ شریفرازی، ج۳، ص۱۶۱؛ قس شریف کاشانی (ص۱۰۸) که عمر او را بیش از صد سال ذکر کرده است.
۱۱. مدرس تبریزی، ج۱، ص۱۲۹؛ آقابزرگ طهرانی، ج۲، ص۴۶، ج۱۰، ص۳۲، ج۱۱، ص۲۱۸، ج۱۲، ص۲۴۹، ج۱۳، ص۳۲۸، ج۱۴، ص۱۹۱؛ مشار، ج۲، ستون۸۵۰؛ موسوی اصفهانی، ج۱، ص ۱۲۵
۱۲. کنگره ملی بزرگداشت علامه سعیدالعلما و علامه اشرفی در بابل آغاز شد
منابع
محمد محسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
محمدحسنبن علی اعتمادالسلطنه، المآثر و الآثار، در چهل سال تاریخ ایران، چاپ ایرج افشار، ج۱، تهران، اساطیر، ۱۳۶۳ش.
محمدعلی حبیبآبادی، مکارم الآثار در احوال رجال دو قرن ۱۳ و ۱۴ هجری، ج۳، اصفهان، ۱۳۵۱ش.
محمد حرزالدین، معارفالرجال فی تراجم العلماء و الادباء، قم، ۱۴۰۵ق.
محمدشریف رازی، گنجینه دانشمندان، تهران، ۱۳۵۲ـ۱۳۵۴ش.
حبیباللّهبن علی مدد شریف کاشانی، لبابالالقاب فی القاب الاطیاب: فیه معرفة احوال الرجال من علماءالشیعة، کاشان، ۱۳۷۲ش.
محمد قزوینی، «وفیات معاصرین»، یادگار، سال ۳، ش ۳ (آبان ۱۳۲۵).
عباس قمی، فوائدالرضویه: زندگی علمای مذهب شیعه، تهران، ۱۳۲۷ش.
محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانةالادب، تهران، ۱۳۷۴ش.
خانبابا مشار، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، تهران، ۱۳۴۰ـ۱۳۴۴ش.
محمدمعصومبن زینالعابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران، ۱۳۱۸ش.
محمدمهدی موسوی اصفهانی، احسنالودیعة فی تراجم اشهر مشاهیر مجتهدی الشیعة، او، تتمیم روضاتالجنات، بغداد، ۱۳۴۸ق.
اسماعیل مهجوری، دانشمندان و رجال مازندران، به کوشش هدایتاللّه مهجوری، تهران، ۱۳۵۳ش.
منبع مقاله: دانشنامه جهان اسلام
سایت تبیان
پورتال اهل بیت(ع)