طبق گفته علائی مقدم وزیر جهاد، صادرات چای ،پسته،سیب زمینی،زعفران،لیمو،نارنگی ،کرفس و بادمجان به کشور روسیه ادامه دارد که هیچ برگشتی نداشته است.
جی پلاس؛ شاهپور علایی مقدم سرپرست سازمان حفظ نباتات وزارت جهادکشاورزی درگفتگو با خبرنگار اقتصادی اطلاعات ضمن ارایه برخی توضیحات درباره واقعیت ماجرای برگشت خوردن برخی محصولات کشاورزی ایران، به وجود خلاء قانونی و نبود ابزارهای مناسب برای نظارت موثرتر برمحصولات کشاورزی صادراتی و ورودی به بازار داخل اشاره کرد؛ خلاء هایی که به گفته وی، چند مورد آن در چند روز اخیر در زمینه صادرات محصولات کشاورزی رفع شده است.
وی با اشاره به تفکیک وظایف قانونی که در زمینه نظارت بر سلامت محصولات کشاورزی کشور وجود دارد،گفت: مرجع اظهارنظر درباره سلامت محصولات کشاورزی، اول سازمان حفظ نباتات است که گواهی بهداشتی صادر می کند و سپس سازمان غذا ودارو وزارت بهداشت است که گواهی سلامت صادر می کند.
رئیس سازمان حفظ نباتات افزود: در قانون تجارت ایران، صادرات محصولات کشاورزی صرفا با دریافت گواهی بهداشتی از سازمان حفظ نباتات مجاز دانسته شده و اشاره ای به دریافت گواهی سلامت از ورات بهداشت نشده است؛ مگر اینکه کشور مقصد، داشتن این گواهی را درخواست و الزام کند.درآن صورت صادرکننده باید به آزمایشگاه های مرجع وزارت بهداشت مراجعه و نمونه محصولاتش را ارایه داده و پس از آنالیز محصول از نظر باقیمانده سموم، فلزات، نمک ها و نیترات گواهی بهداشتی برایش صادر می شود.
وی اظهارداشت: تا پیش از ماجرای نپذیرفتن فلفل دلمه ای های ایران توسط روسیه، محصولات کشاورزی ما صرفا با همین گواهی بهداشتی صادر می شد اما پس از این ماجرا ما در نشست های متعددی که درهفته های اخیر با سازمان غذا و دارو داشتیم، به این جمع بندی رسیدیم که برای حفظ اعتبار ایران دربازارهای جهانی و رفع ابهامات ونگرانی های موجود، از این پس گواهی سلامت وبهداشت به طور توامان برای صادرات محصولات کشاورزی ایران اجباری شود.
بدین صورت که صادرات با دریافت این دو برگه انجام شود و تا زمانی که گواهی سلامت از سوی سازمان غذا و دارو صادرنشود، ما گواهی بهداشتی صادرنخواهیم کرد.
علایی مقدم خاطرنشان کرد: دراین راستا سامانه های سازمان حفظ نباتات و غذا و دارو به یکدیگر متصل شده و با تبادل اطلاعات وهمکاری خوبی که شکل گرفته،برخی از مسایل دراین زمینه حل می شود. همچنین مقرر شده که درمجموعه های گلخانه ای ما مدیرکنترل فنی وکیفی مستقر شود و بر استفاده از کود و سم نظارت کند.
وی گفت:از سوی دیگر با توجه به اینکه چین هم اعلام کرده از اول ژانویه ۲۰۲۲ شناسه محصولات کشاورزی صادراتی به این کشور باید درگمرکش ثبت شود، صادرات محصولات کشاورزی ایران از این پس به برخی کشورها بدون دریافت شناسه ممکن نیست و با سامانه ای شدن این روند به سویی حرکت می کنیم که دیگر محصولات کشاورزی ایران بدون شناسه به جایی صادر نشود.
رئیس سازمان حفظ نباتات بابیان اینکه مقررات واستانداردهای کشورها برای واردات محصولات غذایی با هم متفاوت است و این تفاوتهاست که دربرخی مواقع درصادرات اخلال ایجاد می کند، خاطرنشان کرد:مثلا استاندارد سم افلاتوکسین برای پسته از ۷ تا ۲۰ پی پی ام متغیر است.
حالا کشوری دقیقا ۷ را می خواهد و کشوری دیگر ۱۲ هم برایش مشکلی ندارد؛ لذا دلیل نمی شود که پسته ما سمی یا غیرقابل استفاده باشد و در سایر محصولات هم ماجرا همین است.وی گفت :درمورد فلفل دلمه ای های صادراتی به روسیه، این کشور اعلام کرد۴ نوع سم استفاده شده دراین محصولات دراین کشور ثبت نشده وطی نامه ای از ما خواست دراین باره اظهار نظر کنیم. با اینکه این سموم دراتحادیه اروپا هم استفاده می شود اما در روسیه ثبت نشده بود.به دنبال این اعلام ما ۴ جلسه با روسیه داشتیم و هفته گذشته هم تیمی از ایران به آنجا رفت و روس ها اعلام کردند که می خواهند از مکان های تولید فلفل دلمه ای ما بازدید کنند.آنها گفتند ما از این پس محصول بی نام ونشان نمی خواهیم وباید وضعیت محصول به لحاظ مواد آلی وسموم شیمیایی وغیره مشخص باشد. سرانجام با این شرایط و توافق ها صادرات ما از سرگرفته می شود.
علایی مقدم افزود: ما در شش هفته منتهی به آذر ۱۴۰۰به کشورهای حوزه اوراسیا ۱۸هزارتن صادرات محصولات کشاورزی داشته ایم که این رقم درهفته اول دی تغییرنکرده حال آن که اگر محصولات مشکل داشت، این رقم کاهش می یافت. دراین راستا مابه روسیه علاوه بر فلفل دلمه ای بادمجان، پسته، زعفران، چای، سیب زمینی، کاهو، کرفس، کیوی، لیمو و نارنگی هم صادر می کنیم که هیچ یک برگشت نخورده است. درباره سایر کشورهای حوزه اوراسیا چون بلاروس،قزاقستان، قرقیزستان وارمنستان هم همینطور است. وی تصریح کرد:اما متاسفانه ما در کشور و فضای مجازی طوری حرف می زنیم که انگار همه محصولات کشور آلوده است و برخی هم با انگیزه های خاص به این موضوع دامن می زنند که نوعی خودزنی است. این گونه نیست که مردم ما محصول سمی می خورند. محصولات کشاورزی ما با استانداردهای داخلی سالم است وهیچگونه خطری از محل مصرف بافت های گیاهی مردم را تهدید نمی کند.
رئیس سازمان حفظ نباتات درباره شناسنامه دار نبودن محصولات کشاورزی ورودی به بازار داخل گفت: متاسفانه واقعیت این است که محصولات کشاورزی ما شناسنامه ندارد و جدولی نیست که اطلاعات تولید محصول درآن درج و مثلا مشخص شود چه میزان سم وکود وا ز چه نوعی در مراحل مختلف درآن به کاررفته است. درمیادین میوه وتره بار ما هم این چنین است و ما دراین بخش خلاء قانونی داریم که باید رفع شود.
وی اظهارداشت: در امارات و مالزی دیدم که برای ازمایش کیفی محصولات کشاورزی قبل از ورود به بازارخرده فروشی، آزمایشگاه های پرتابل هست که بلافاصله سلامت محصول را نشان می دهد وما هم باید از این آزمایشگاه ها داشته باشیم. البته این آزمایشگاه ها هر یک ۳ تا ۴ میلیارد تومان قیمت دارد و برای آن باید بودجه اختصاص یابد. این درحالی است که در رویه های فعلی نتایج آزمایش سلامت محصول چند روز بعد مشخص می شود که با رویه بازار وتازه بودن محصولات کشاورزی تناسبی ندارد.
علایی مقدم تصریح کرد: اینکه می گویم ما دربخش نظارت برسلامت محصولات کشاورزی خلاء قانونی داریم ناظر براین است که مثلا هیچ قانونی وجود ندارد که اگرکسی سم زیاد بر محصولات کشاورزی زد باید چگونه مجازات شود. باید قانون برای این جرایم مجازات های موثر درنظربگیرد.
وی بر شناسنامه دارکردن محصولات کشاورزی به عنوان کاری موثر درتضمین سلامت این محصولات برای مردم تاکید کرد وگفت:قرار است با استفاده از ظرفیت نظام صنفی ونظام مهندسی کشاورزی تمامی بهره برداران کشاورزی که بالغ بر ۵ر۴ میلیون نفر هستند، شناسنامه بگیرند و درآینده هم دریافت هر گونه کمک کشاورزی از دولت و بانک کشاورزی منوط به داشتن این شناسنامه می شود. فاز اول این موضوع از بهره برداران صادراتی ومحصولاتی چون خشکبار و میوه های خشک اغاز شده و به تدریج به سایر محصولات گسترش خواهد یافت.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفظ نباتات