چند سطر از زندگی شیر پنجشیر، احمد شاه مسعود

به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان و سیاستمداران جهان در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند  را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی قهرمان افغانستان احمد شاه مسعود اختصاص دارد.

زندگینامه احمد شاه مسعود

"احمد شاه مسعود" معروف به "شیر پنجشیر" در شهریور مــاه 1332 خورشیدی در روستای کوهستانی "جنگلک" در دره معروف "پنجشیر" چشم به جهان گشود. وی دو سال نخست تحصیلات ابتدایی را در منطقه "بازارک" پنجشیری آغاز کرد و سپس به دلیل مـوقعیت شغلی پدرش "دوست محمد" که یک افسر ارتش بود، مجبور به ترک این منطقه و اقامت در شهر هرات در جنوب غربی افغانستان شد. ادامه تحصیلات ابتدایی وی در هرات انجام گرفت و دوره متـوسطه را نیز در مدرسه "استقلال" کابل پایتخت این کشور سپری کرد و سپس در سال 1350 خورشیدی وارد دانشکده مهندسی پلی تکنیک کابل شد. در دوران دانشجویی همزمان با آغاز فعالیت گروه های سیاسی از جمله جریان های اسلامی، با مهندس"عبدالرحمان" رهبر نهضت اسلامی افغانستان آشنا و تحولی بنیادین در شخصیت سیاسی و فکری وی ایجاد شد. در سال 1353 خورشیدی تحصیلات دانشگاهی را نیمه تمام گذاشت و بـا سفر به پیشاور پاکستان به صفوف مجاهدین افغانستان پیوست.

احمد شاه مسعود پس از اقامت چند ساله در پیشاور کــه از آن بــه عنوان دوران سخت یاد کرده بود، در سال 1358 خورشیدی در راس گروهـــی از مجاهدین افـغانستان که در پاکستان آموزش های نظامی را فرا گرفته بودند، به زادگاهش دره پنجشیر بازگشت و به تشکیل هسته های مقاومت علیه دولت هــای کمونیستی که به تازگی در یک کودتا به قدرت رسیده بودند، پرداخت. جنگ های پارتیزانی از نخستین فعالیت های نظامی وی علیــه دولت های وقـــت افغانستان بود و بزودی به عنوان فرمانده ارشد حزب جمعیت اسلامی این کشور معرفی شد که رهبری سیاسی آن را "برهان الدین ربانی" بر عهده داشت.

در سال های 1358 تا 1363 خورشیدی سال های سخت زندگی و مبارزات جدی مسعود آغاز شد و از او در برابر ارتش مجهز سرخ و ماشین جنگی آن فولادی آبـدیده و مرد کارآزموده ای ساخت. هفت بار شکست ارتش سرخ در کارزار سخت و طاقت فرسای دره پنجشیر و بر جای ماندن گورستانی از تانک ها، زره پوش ها و بالگردهای سوخته ارتـش شوروی سابق، اوج فعالیت نظامی وی در دوران جهاد مردم افغانستان در این دره نامی بود.

مبارزات احمد شاه مسعود و یــاران و متحدانش در هشت اردیبهشت ماه 1371 خورشیدی به بار نشست و رژیم دکتــر "نجیب الله" آخرین رییس جمهوری کمونیست افغانستان شکست را پذیرا شد و حکومت را به مجاهدین واگذار کرد. مسعود ابتدا به عنوان وزیر دفاع دولـت "صبغت الله مجددی" فعالیت خود را آغاز کرد، اما پس از مدت کوتاهی بر اثـــر فشار مخالفان و دور کردن شائبه مقام پرستی از خود از این سمت استعفا داد. هر چند کـه نبــض نیروهای نظامی دولت مجــددی و سپــس "برهان الدین ربانی" همیشه در اختیار و تحت فرمان وی بود.

واگذاری قدرت به مجاهدین در سال 1371 خورشیدی تحول نوینی در زندگی مسعود، مجاهدین و مردم افغانستان به وجود آورد. جنگ در افغانستان اما با ماهیتی جدید ادامه یافت. در نخستین روزهای پیروزی مجاهدین اولین جرقـه های اختلافات داخلی با درگیری های خونین نیروهای شـاه مسعود و "گلبدین حکمتیار" رهبر حزب اسلامی آغاز شد و تا سال 1375 ادامه یافت که حاصل آن هزاران کشته و مجروح از طرفین و شهروندان بی گناه افغانستان بود. در این فاصله گروه های دیگر مجاهدین نیز به صفوف یکی از این دو پیوستند تا اینکه با ظهور و قدرتمند شدن دشمنی چون طالبان مجاهدین بــار دیگر سلاح را از نشانه بر روی یکدیگر دور کرده و به سوی طالبان نشانه گرفتند. اتحاد مجدد، اما دیرهنگام گروه های مجاهدین افغانستان نتوانست در مقابل هجوم بی امان طالبان دوام آورد و مسعود و نیروهایش در پنج مهرمـــاه 1375 خورشیدی مجبور به ترک کابل و بازگشت به دره پنجشیر شدند تا در یـــک دوره سخت دیگر هسته ها و پایگاه های مقاومت را مستحکم کنند.

ظهور و قدرت گرفتن طالبان بــه تـــدریج اکثر رهبران مجاهدین را یا به انفعال کشاند یا دچار تضعیف توان و قدرت ساخت و اکثر سنگرهای مقاومت آنـان در هم شکست، اما در این میان احمد شاه مسعود همچنان سمبل مقاومت باقی ماند و اعلام کـرد: "اگر حتی یک وجب از خاک افغانستان برایش باقی مانده باشد، این کشور را ترک نخواهد کرد." مسعود در اوج شکست و عقب نشینی تا پشت مرزهای تاجیکستان در ولایات تخار و بدخشان، همچنان به پیروزی و شکست قطعی طالبان می اندیشید و همچنان امیدوار بود. این پایمردی تا بدان جا ادامه یافت که عاقبت جـان در راه اندیشه هــایش گذاشت و با وفاداری به آرمان های مردم در یک توطئه تروریستی سر بــر دامان خاک نهاد و جان باخت. دو تن که در پوشش خبرنگار یک شبکه تلویزیونی عربی به وی نزدیک شده بودند با جاسازی مواد منفجره در دوربین فیلمبرداری خود در حیـن مصاحبه در منطقه "خواجه بهاء الدین" ولایت تخار، انفجاری را مــوجب شــدند که به بهای شهادت احمد شاه مسعود تمام شد.

این حادثه در دهم یا یازدهم شهریورماه 1380 خورشیدی به وقوع پیوســت، اما خبر آن یک هفته بعد یعنی 18 شهریورماه اعلام شد تا یارانش به استحکام آرایش نظامی خود پرداخته و سنگرهای مقاومت را همچنان مستحکم نگه دارند. مرگ مسعود از سوی عده ای پایان مقاومت در برابر طالبان محسوب می شد، اما روند حوادث به گونه ای رقم خورد که حکومت طالبان در کمتر از سه ماه بعـــد شکست کامل خورد و به تاریخ پیوست.