محمدتقی شریعتی مزینانی که بود؟/ هدف وی از تاسیس کانون نشر حقایق اسلامی چه بود؟/او چگونه با کمونیستها مبارزه کرد؟

محمدتقی شریعتی مزینانی در سال ۱۲۸۶ شمسی در مزینان از روستاهای کویری تابع سبزوار به دنیا آمد. وی برای گذراندن علوم حوزوی در بیست سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد و سپس به شغل معلمی روی آورد. او سرانجام در سی و یکم فروردین سال ۶۶ رحلت کرد و در جوار مرقد امام رضا علیه السلام آرام گرفت.

به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان اندیشه دینی در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند جهان اسلام و تشیع را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی استاد محمد تقی شریعتی مزینانی که به سقراط خراسان معروف بود، اختصاص دارد.

استاد محمدتقی شریعتی(1286- 1366ش) معروف به «سقراط خراسان» یکی از نخبگان سیاسی و دینی معاصر کشور و پدر علی شریعتی بودند که در طول 80 سال عمر گرانقدر خود منشاء خدمات بسیاری در عرصه فرهنگی و سیاسی بوده است. استاد شریعتی در روستای مزینان سبزوار در سال 1286 شمسی در خانواده ای روحانی به دنیا آمد.

در همین رابطه بخوانید: 

محمدعلی بهمنی کیست؟/ورود او به عرصه شاعری چگونه بود؟/مهمترین استادش که بود؟/او درباره سهراب سپهری چه می گوید؟

عمادالکتاب که بود؟/علت ماندگاری اش در کاظمین چه بود؟/او از مکتب کدام استاد خوشنویسی پیروی می کرد؟/نقش او در کمیته مجازات چه بود؟

آیت الله سید حسن حسینی لواسانی که بود؟/علت سفر وی به لبنان چه بود؟/چه شد که در ایران ماندگار شد؟

میرزا حبیب الله مجتهد خراسانی که بود؟/چرا وی قصد مهاجرت به مدینه را داشت؟/ویژگی های شعر او کدام است؟

علامه عسکری که بود؟/وی علت هجرتش از سامرا به قم را چه گفته است؟/علت شهرت ایشان در جهان اسلام چیست؟

زندگینامه محمدتقی شریعتی مزینانی

محمّدتقی شریعتی مزینانی، فرزند سوّم آقا شیخ محمود مزینانی در سال ۱۲۸۶ ش. در مزینان از روستاهای کویری تابع سبزوار متولّد شد.

پدرش، آقا شیخ محمود، روحانی دانشمند و پرهیزکار معروف روستای مزینان، از تحصیل کرده‌های حوزه مشهد مقدّس بود، که سطوح مختلف درس‌های حوزوی مانند فقه و اصول و فلسفه و کلام را نزد استادان بزرگ آن حوزه خوانده و به مراتبی از علم و کمال دست یافته بود.

شیخ محمود را برخی از محترمان مزینان پس از مرگ پدرش از مشهد به مزینان دعوت کردند و او به جای پدر، که از عالمان محل بود، به انجام وظایف و امور دینی، اقامه نماز جماعت، تبلیغ و ارشاد اهالی و توابع آنجا پرداخت.

مادر استاد، سیّده آغا بی بی، از زنان مؤمن و صالح و مورد احترام و توّجه مردم مزینان بود.

جدّ پدری استاد، ملاّ قربان‌علی بهمن‌ آبادی، فرزند ملاّ‌ هادی بهمن‌آبادی بود. وی علاوه بر‌اندوخته‌ های علمی در فقه و اصول، در حکمت و فلسفه از شاگردان برجسته حاج ملاّ‌هادی سبزواری (۱۲۸۹ ق.) به شمار می‌ رفت و با وی در مسائل مختلف مکاتباتی داشت.

ملاّ قربان‌علی، پس از تحصیلات و کسب معلومات دینی، به روستای زادگاهش بازگشت و به فعالیّت‌ های دینی و امور شرعی اهالی و توابع مزینان مشغول شد. چندی پس از اقامتش، عدّه‌ای از نیکوکاران مزینان در آنجا مدرسه علمیه‌ ای بنا کردند و پس از تکمیل و آماده شدن، مسئولیت اداره و تدریس آن مدرسه را به عهده آخوند ملاّ قربان‌علی گذاشتند. او تا آخر عمر در مزینان ماند و با انجام کارهای یک روحانی محل، به تدریس و تعلیم طلّاب پرداخت و عدّه‌ ای را تربیت کرد.

تحصیلات

ایشان بعد از فراگیری علوم مقدماتی در نزد پدر و عموی خویش در سن 20 سالگی به مشهد رفت تا تحصیلات حوزوی‌اش را در حوزهٔ علمیه مشهد ادامه دهد. پس از گذراندن دروس مقدمات و در حالی که دورهٔ سطح را آغاز کرده بود، حوزهٔ علمیه را به قصد تدریس در مدارس ملی ترک کرد و به شغل معلمی در دبستان ها و دبیرستان های مشهد مشغول شد و بعد از تاسیس دانشکده الهیات مشهد، در این دانشکده به تفسیر قرآن و نهج البلاغه همت گماشت. او بر این باور بود که آیندهٔ کشور به سرنوشت جوانان تحصیلکرده گره خورده‌ است و باید به نحوی اسلام را بدانان آموزش داد که با ملزومات دوران مدرن همخوانی و سازگاری داشته باشد. 

آغاز مبارزه با کمونیست ها

استاد شریعتی در سال ۱۳۲۰ کارزاری تک‌نفره را برای نشر آنچه او روح متعالی و مترقی اسلام می‌ دانست آغاز کرد. در سال ۱۳۲۳ کانون نشر حقایق اسلامی را با هدف مقابله با نفوذ بی‌خدایی که توسط کمونیست‌ ها ترویج داده می‌ شد، در مشهد بنیان گذارد. از دیگر اهداف تأسیس کانون، بازگرداندن روشنفکران مسلمانی بود که به دلیل احساس نفرت از کهنه‌ پرستی و تاریک‌ اندیشی، از اسلام روی گردانده و به آغوش کسرویست‌ها (اعتقاد به انحراف تشیع از اسلام داشتند) پناه برده بودند.

استاد شریعتی با مواضع حزب توده دربارهٔ عدالت اجتماعی و برابری موافق بود و آن‌ها را سازگار با اسلام می‌یافت؛ اما با فلسفهٔ ماده‌گرای آن مخالفت می‌ کرد. همچنین معتقد بود که برخی از آیین ها و مراسم مذهبی تشیع پیوندی با اسلام راستین ندارند و ریشهٔ آن‌ها را در انحرافاتی می‌ دید که در دوران صفویه سنگ‌بنایشان گذارده شده بود. این عقاید موجب شده بود که برخی در مشهد شایعه‌ هایی درباره سنی، وهابی، و حتی بابی بودن او مطرح کنند.

وفات

 سرانجام روح این استاد متفکر در 31 فروردین سال 1366 دعوت حق را لبیک گفت و پیکر مطهرش در جوار مرقد امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.

آثار استاد شریعتی

آغاز وحی

اصول عقاید و اخلاق شریعتی

امامت در نهج البلاغه

تعلیمات دینی

تفسیر نوین

خلافت و ولایت از نظر قرآن و سنت

کارنامه کانون نشر حقایق اسلامی مشهد

مبانی اقتصادی در اسلام

مهدی موعود امم

علی شاهد رسالت

نیایش

وحی و نبوت در پرتو قرآن

منبع

محمد تقی شریعتی، سایت رحماء