متفورمین، یک داروی رایج است که برای کنترل دیابت تجویز میشود و در حال حاضر، برای استفادههای بالقوه درمان کاهش شناختی مربوط به سن و حتی افزایش طول عمر فرد مورد بررسی قرار گرفته است.
جی پلاس، مطالعات اپیدمیولوژیکی گذشتهنگر نشان داده است که متفورمین میتواند دارای خواص ضد توموری باشد. مطالعات پیش بالینی و تحقیقات بر روی حیوانات امیدوارکننده بوده است اما تاکنون کارهای بالینی اولیه نتایج متفاوتی را هنگام استفاده مجدد از دارو، یا به تنهایی برای درمان سرطان، یا در ترکیب با سایر روشهای درمانی به همراه داشته است.
ایسنا نوشت؛ متفورمین، بخشی از گروه داروهای ضد قند خون خوراکی به نام بیگوانیدها است. فنفورمین نیز یک بیگوانید قویتر از متفورمین است و به دلیل گزارش اسیدوز لاکتیک در اواسط دهه ۱۹۷۰ دیگر بهعنوان یک درمان دیابت استفاده نشد.
اکنون محققان در حال بازگشت به فنفورمین هستند، البته اینبار بهعنوان یک داروی مکمل برای ایمونوتراپیهای سرطان که اخیرا ایجاد شدهاند. فرضیه این است که افزایش قدرت فنفورمین در مقایسه با متفورمین میتواند در تحقیقات موفق پیش بالینی تا آزمایشهای بالینی انسانی کمککننده باشد.
بن ژنگ، محقق ارشد تحقیق جدید اظهار کرد: «در حالی که نتایج مطالعات مختلف بالینی متفورمین در بیماران سرطانی بسیار ناخوشایند بوده است، تحقیقات آزمایشگاه ما و دیگران نشان میدهد که ممکن است فنفورمین بهویژه در ترکیب با درمانهای ایمنی پتانسیل بیشتری داشته باشد.»
مطالعه جدید، مجموعهای از شواهد بالینی را نشان میدهد که فنفورمین در مقایسه با متفورمین پتانسیل لازم برای افزایش قابل توجه فعالیتهای ضد تومور در درمانهای ایمونوتراپی را دارد. ژنگ پیشنهاد میکند چندین عملکرد قابل قبول وجود دارد تا توجیه کند که چگونه فنفورمین میتواند اثربخشی ایمونوتراپی سرطان را تقویت کند.
ژنگ خاطرنشان میکند: «بهعنوانمثال، ما دریافتیم که فنفورمین اما نه متفورمین، باعث مهار بازدارندههای BRAF در مهار تکثیر سلولهای ملانومای جهش یافته BRAF و رشد تومور BRAF در مدلهای حیوانی میشود.»
عوارض جانبی سمی که منجر به حذف فنفورمین حدود ۵۰ سال پیش شده در مقایسه با عوارض جانبی دیده شده در درمانهای فعلی سرطان مانند شیمی درمانی اندک است. مسمومیت دارویی باعث شده است که این دارو بهعنوان یک درمان طولانیمدت دیابت نامناسب باشد، اما ژنگ معتقد است که این دارو در حد مجاز درمان کوتاهمدت سرطان است.
در حال حاضر، آزمایش بالینی فاز یک فنفورمین در کنار دو داروی dabrafenib و trametinib، یک درمان ایمونوتراپی ترکیبی برای ملانوم متاستاتیک در حال انجام است.
وی گفت: «اگر ایمنی فنفورمین در این آزمایش تایید شود، میتوان ترکیبات فنفورمین را با روشهای ایمونوتراپی مانند anti-PD-۱ (آنتیبادی یک برنامهریزی شده برای مرگ سلول که ایمنی ضدتومور را تحریک میکند) برای بیماران مبتلابه انواع مختلف تومورهای سخت بررسی کرد.»
در کنار علاقه فزاینده به فنفورمین، بیگوانیدهای آزمایشی دیگری نیز برای هدفگیری دقیقتر سرطان ایجاد شده است. به عنوان مثال IM۱۵۶یک مولکول جدید است که از فنفورمین استخراج شده و اخیرا نتایج امیدوارکنندهای در آزمایش انسانی فاز یک آن مشاهده شده است.
نتایج تحقیقات جدید در مجله Trends in Cancer منتشرشده است.