خستگی بهاری و راه های کنترل آن

جی پلاس؛ خستگی بهاری که به آن خواب‌آلودگی بهاری نیز می‌گویند، یک اختلال بسیار واقعی است که می‌تواند باعث شود فرد مبتلا احساس خستگی مفرط، تنبلی و حتی افسردگی کند. البته ضدونقیض به نظر می‌رسد اما تغییر فصل می‌تواند تأثیر بدی بر ریتم بدن بگذارد که به آن اختلال خلقی – فصلی (SAD) می‌گویند.

خستگی بهاری چیست؟

ما فکر می‌کنیم خستگی و افسردگی بیشتر به روزهای دلگیر و کوتاه و سرد زمستان مربوط می‌شود؛ اما فصل بهار نیز می‌تواند این علائم را ایجاد نماید. تئوری موجود این است که با بلندتر شدن روزها، بدن ما به طور اتوماتیک، سطح هورمون‌های خود را تطبیق می‌دهد. در فصل زمستان، بدن ما مشغول تولید هورمون خوابِ بیشتر است که ملاتونین نام دارد. اما وقتی بهار از راه می‌رسد، بدن ما به افزایش میزان نور واکنش نشان داده و مقدار بیشتری هورمون سروتونین که هورمون فعالیت است تولید می‌کند. این تغییر می‌تواند فشار زیادی به بدن وارد کند و باعث شود ما تا مدتی بیشتر احساس خستگی کنیم تا کم‌کم بدنمان سازگاری پیدا کند.

خستگی بهاری معمولاً حدود دو تا سه هفته شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بعد از آن تدریجاً به ساعات جدید و روزهای بلندتر عادت می‌کنید.

علائم خستگی بهاری

خستگی یا خواب‌آلودگی بهاری برای هرکسی می‌تواند متفاوت باشد. اما بیشتر افراد علائم زیر را احساس می‌کنند:

. خستگی

. تحریک‌پذیری عصبی

. سرگیجه

. سردرد

. حساسیت بیشتر نسبت به تغییرات آب و هوا

. احساس اندوه و افسردگی

خستگی بهاری و راه های کنترل آن

بیشتر در فضای آزاد باشید و از نور خورشید استفاده کنید

از ساعت‌های صبح و اول روز به جای اینکه با اتومبیل این طرف و آن طرف بروید، برای یک پیاده‌روی عالی یا دویدن و یا دوچرخه‌سواری برنامه‌ریزی کنید. بیرون بودن یعنی به طور خودکار با روشنایی روز هماهنگید. این کار باعث می‌شود طی روز حال بهتری داشته باشید و پُر از انرژی باشید. پس مرتباً بیرون بروید و از نور خورشید و هوای تازه استفاده کنید. بدن تحت تأثیر نور خورشید، هورمون‌های حال خوب را ترشح می‌کند و شما را سرحال نگه می‌دارد و تولید ملاتونین یا هورمون خواب را سرکوب می‌نماید. زیر نور خورشید بدنتان را بکشید، مهم نیست که روزهای اول بهار هنوز سرد هستند.

اگر پاهایتان خسته و سنگین و متورم‌اند جوراب واریس بپوشید

اگر جزو کسانی هستید که در پاهایتان احساس خستگی و تورم می‌کنید، پوشیدن جوراب واریس می‌تواند کمکتان کند. جوراب‌های فشاری یا واریس، فعالیت رگ‌ها را تقویت کرده و جریان خون را به خوبی حفظ می‌کنند و در نتیجه احساس بهتری در پاهایتان خواهید داشت و وقتی پاهایتان خسته و سنگین نباشند، بیشتر تحرک می‌کنید و راه می‌روید و حالتان بهتر می‌شود.

دوش گرم و سرد بگیرید

صبح دوش آب گرم و سرد گرفتن باعث تقویت جریان خون در بدن شده و خون بهتر زیر پوستتان جاری می‌شود. بهتر است همیشه دوش گرفتن خود را با آب سرد تمام کنید.

مراقب پوستتان باشید

مراقبت درست از پوست نقش مهمی در احساستان دارد. استفاده از محصولات مناسب مراقبت از پوست، مواد لازم را در اختیار پوستتان قرار می‌دهد و در بلندمدت اثر چشمگیری می‌گذارد. در زمستان، پوست در اثر ترکیبی از هوای خشک ناشی از سیستم‌های گرمایشی و هوای سرد بیرون، تحت فشار بیشتری است. پوست شما به مرطوب‌کننده نیاز دارد تا نرم و منعطف بماند.

شما همان چیزی هستید که می‌خورید: غذاهای سالم و تازه بخورید تا بیشتر انرژی داشته باشید

به بدنتان غذاهای تازه و سالم بدهید. بدن شما به این مواد مغذی نیاز دارد تا فرایندهای بسیار زیاد خود را به خوبی انجام داده و با قدرت بیشتری در بهار فعالیت کند. ضمناً توصیه می‌کنیم طی روز چند وعده غذا مصرف کنید تا بدنتان راحت‌تر بتواند آن‌ها را هضم کرده و اندام‌ها با سرعت بهینه‌ی خود کار کنند. شما می‌توانید از انواع سالاد و میوه و سبزیجات تازه بهره ببرید. این مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و املاح مهمی هستند که بدن به آن‌ها نیاز دارد، خصوصاً طی تغییر فصل از زمستان به بهار.

پس خلاصه اینکه:

. زمان بیشتری را بیرون از خانه بگذرانید تا بیشتر سروتونین ترشح کنید. البته با توجه به کرونا بهتر است که جاهای خلوت را برای پیاده روی و ... انتخاب کنید.

. ورزش کنید تا بدنتان فعال بماند.

. غذاهای سالم‌تری بخورید، مانند میوه و سبزی و هر چیزی که ویتامین و املاح دارد.

. به اندازه‌ی کافی آب بنوشید.

آیا قهوه می‌تواند به رفع خواب‌آلودگی بهاری کمک کند؟

وقتی به راه‌های بیدار و هشیار شدن فکر می‌کنید احتمالاً نوشیدن قهوه نیز به ذهنتان می‌رسد. خیلی از افراد عادت دارند با قهوه روز خود را شروع کنند. در واقع قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در جهان است. بله نوشیدن قهوه یک راه بسیار خوب برای بیدار و سرحال شدن و شروع یک روز بانشاط است.

اما متأسفانه اثر قهوه چندان ماندگار نیست. مثلاً شاید تا به محل کارتان برسید، دوباره احساس خستگی و خواب‌آلودگی کنید. علتش هم این است که کافئین با عمل کردن به عنوان یک محرک برای سیستم عصبی و افزایش ترشح آدرنالین، سطح هشیاری‌تان را بالاتر می‌برد. آدرنالین، هورمون جنگ یا گریز است و اثرات متعددی بر بدن دارد که وقتی در موقعیت خطرناک و فوری قرار می‌گیریم مفید است.

به محض اینکه آدرنالین ترشح شده در اثر کافئینی که مصرف کرده‌اید فروکش می‌کند، شما مجدداً خواب‌آلودگی را احساس می‌کنید و با خود می‌گویید: یک فنجان دیگر قهوه نیاز دارم! که البته می‌تواند دوباره روند افزایش آدرنالین و باقی ماجرا را به دنبال داشته باشد. اما مدام بدن را در حالت جنگ یا گریز و تهدید نگه داشتن، به ضرر سلامتی‌تان است و گرفتار یک سیکل معیوب خواهید شد.

پس قهوه زیاد برای سلامتی‌تان خوب نیست. یک تا دو فنجان قهوه می‌تواند کمکتان کند روزتان را با انرژی شروع کنید اما روش درستی برای غلبه بر خستگی بهاری نیست.

علائم خستگی بهاری در نهایت باید تا آخر فروردین برطرف شوند. بدن شما در این زمان با ریتم جدید هماهنگ شده و شما به روال عادی خلق و خویتان برخواهید گشت. پس اگر احساس می‌کنید دچار خستگی بهاری شده‌اید بدانید که طبیعی بوده و در عرض چند هفته رفع خواهد شد.