با نزدیک شدن به ایام عید نوروز و شروع سال جدید بسیاری از خانواده ها خود به سبز کردن سبزه برای سفره هفت سین خود اقدام می کنند.
جی پلاس، در این مطلب قصد داریم روش های مختلف سبز کردن سبزه ، روش رشد سریع سبزه و انواع بذرها را برای زیباتر شدن سفره هفت سین شما معرفی کنیم.
بذرهای مناسب برای سبز کردن سبزه
از بذر انواع سبزیجات میتوانید کمک بگیرید؛ هر کدام که دمِ دست باشند. مقداری عدس، ماش، گندم در هر خانهای پیدا میشود. در مورد سبز کردن سبزه ، ارزان بودن بذرهای تهیه شده اهمیت دارد به خصوص موقعی که بخواهیم در چند بشقاب یا در چند سینی سبزه سبز کنیم. بذر گندم و جو ارزانتر از سایر بذرها هستند. یادتان باشد که این گونه بذرها باید سالم و تازه باشند. اگر آنها را چند سال در خانه نگهداری کرده اید دیگر قوه رشد خود را از دست داده و سبز نمیشوند.
روش سبز کردن سبزه
برای سبز کردن سبزه ، یک بشقاب سبزه حدودا پنجاه تا صد گرم بذر کفایت میکند. بذرها را در آب خیس کنید. بعد از یک شبانه روز که کاملاً خیس خوردند آنها را لای یک پارچه مرطوب پیچیده و در بشقاب قرار دهید. نباید بشقابی که این پارچه در آن قرار دارد از آب پر شود فقط باید مرتب پارچه را خیس کنیم تا رطوبت کافی به بذرها برسد. در این مدت هر روز مقداری آب روی پارچه میریزیم و بذرها را به وسیله پارچه از نور محافظت میکنیم. اگر پاشیدنِ آب را فراموش کنید بذرها دچار مشکل گشته و سبز نمیشوند.
با وجود رطوبت کافی و تاریکیِ مطلق، بذرها به تدریج جوانه میزنند. وقتی بذرها جوانه زدند آنها را در یک بشقاب گود ریخته و با دست پهن میکنیم طوری که روی هم انباشه نشوند؛ اما باز هم برای مدت یک شبانه روز پارچهای روی بشقاب میکشیم، مقدار کمی آب در بشقاب میریزیم و پارچه را خیس نگه میداریم. روز بعد پارچه را برداشته و بشقاب را در محل پر نور و آفتابی قرار میدهیم. به تدریج سبزه ها سبز شده و رشد میکنند. در این مدت مرتب به آن آب میدهیم. هر بار در موقع آبیاری آبهای اضافه را که در زیر بشقاب جمع شده خالی کنید و آب تازه به آن بدهید.
سعی کنید در کفِ بشقاب آب زیاد جمع نشود زیرا موجب پوسیدگی سبزه ها میگردد. در مقابل نور آفتاب سبزه ها به سرعت رشد میکنند. اگر بخواهیم تا سیزده نوروز سبزه را نگه داریم بهتر است اجازه ندهیم که سبزهها با سرعت زیاد رشد کنند. برای اینکه سبزه به تدریج رشد کند میتوان آن را در محل خنک قرار داد. سرما از رشد سریع سبزه جلوگیری میکند.
سبز کردن سبزه ماش
برای سبز کردن سبزه ماش باید از ۱۲ روز قبل از عید آستین بالا بزنید. برای داشتن یک سبزه پرپشت از ماش به ۲ لیوان از این بذر نیاز دارید. اول ماشها را به توی یک کاسه بریزید و رویش را با ۲ بند آب بپوشانید. ۴ روزی ماشها را توی آب بگذارید تا رنگشان کمکم سفید شود. بعد همه را روی دستمالی نخی بریزید و دستمال خیس نگه دارید. ۳ روزی طول میکشد تا ماشها جوانه بزنند. بعد از جوانه زدن ته ظرف هفتسین را پنبه بگذارید و ماشها را روی آن بریزید. بعد هم روی جوانهها را با دستمال خیس بپوشانید. هر روز دستمال را خیس کنید. بعد از ۳ تا ۴ روز دیگر نیازی به دستمال هم نیست. هر روز به ماشها با آب فشان آب بدهید و بگذارید کمی آفتاب بخورند.
سبزه لوبیا چشم بلبلی
یک سبزه متفاوت و عجیب از نظر شکل و شمایل. برای سبز کردن سبزه چشم بلبلیها را ۱۵ تا ۱۶ روز مانده به عید یک شبانهروز خیس کنید و بعد مانند همه بذرهای دیگر لای پارچه نمدار بگذارید. پارچه باید همیشه نمدار باشد و لحظهای خشک نشود. بعد از چند روز سر و کله جوانهها کمکم پیدا میشود. بگذارید جوانهها کمی بلند شوند و برای انتقال آن به ظرف عجله نکنید. جوانهها که به ۲ سانتیمتر رسید در ظرف دلخواهتان بریزید و رویشان را هم پارچه نمدار بگذارید. تا ۲ روزی باید پارچه را خیس نگه دارید تا جوانهها جان بگیرند. بعد از آن روزی ۲ بار به سبزه لوبیا چشمبلبلی آب بدهید. یادتان بماند فقط سبزه را در نور مستقیم آب قرار ندهید که زود رشد میکند و خراب میشود.
سبزه عدس
برای این نوع سبز کردن سبزه حدوداً ۱۵-۱۸ روز قبل از عید داخل کاسه مقداری عدس ریخته و با آب پر میکنیم و می گذاریم چند روز در دمای اتاق بماند. عدس معمولا آب را به خود جذب میکند. گاهی کنترل میکنیم و اگر آب عدس کشیده شده بود باز هم به آن آب اضافه میکنیم و می گذارم تا عدسها جوانه بزنند( گندم یا عدس داخل آب جوانه نمیزند. فقط باید کاملا خیس بخورند. وقتی عدس های خیس خورده را لای دستمال نم دار منتقل کنیم شروع به جوانه زدن می کنند.) بهتر هست که آب عدس را هر روز عوض کنیم چون ترشیده و کف میکند.
بعد از آن که عدسهایتان کمی جوانه زدند آنها را آبکش کرده و در ظرفهای مورد نظر ریخته و روی آنها را با دستمال حوله ی پوشانده و روی آنها آب بپاشید و کنار پنجره جایی که نه سرد و نه زیاد گرم هست می گذاریم تا رشد کنند.
توجه داشته باشید هر روز باید عدسها را خیس کرده و آب اضافه آنها را بیرون ریخت. و حتما دستمال رویی را مرطوب نگهدارید. هیچوقت عدسهایتان را به صورت لایه نازک در ظرفتان نریزید. بهتر هست که کمی به صورت گنبدی شکل در آورید.
بعد از آن که جوانه ها مقداری رشد کرده و کمی سبز شد می توانید دستمال روی آن هارا برداشته و به آب دادن عدسها ادامه دهید و مطمئن باشین که نور طبیعی به آنها بخورد و حتما ظرفتان را گاهی بچرخانید تا سبزهها به صورت کج به طرف نور رشد نکنند.
سبز کردن سبزه های کوزه ای
تهیه کوزه سبز نیز بسیار جالب است. با استفاده از یک کوزه سفالی و مقداری بذر ترهتیزک (شاهی) می توانیم سبزه کوزهای درست کنیم.
برای سبز کردن سبزه ابتدا کوزه را از آب پر می کنیم و برای مدت یک شبانه روز آن را همانطور پر از آب نگه می داریم تا جدار کوزه کاملاً خیس شود. سپس یک جوراب نایلونی روی کوزه می کشیم. بذر شاهی را که قبلاً برای مدت بیست و چهار ساعت در آب خیس کرده ایم به آرامی با دست روی نایلون می کشیم طوری که بذرها که حالا دیگر بعد از خیس شدن کاملاً ژله ای شده اند به طور یکنواخت همه جا پخش شوند. بذر شاهی به آسانی به سطح جوراب نایلونی می چسبد.
کوزه را همواره پر از آب نگه می داریم. چون هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر می شود باید به طور مرتب در آن آب بریزیم. آب از داخل کوزه به جداره آن راه یافته و به بیرون تراوش نموده جوراب را مرطوب می کند به این ترتیب بذر شاهی جوانه زده و ریشه ها به سطح بیرونی کوزه می چسبند. کوزه را در محل پر نور قرار دهید و گاه گداری آن را بچرخانید تا نور به همه جای آن برسد. بعد از چند روز کوزه سبز شده و از تماشای آن لذت خواهید برد.
سبز کردن سبزه ی توپی
برای سیز کردن سبزه ی گرد درست کردن می توانید از ظروفی که شکل گرد دارند به عنوان زیر کار استفاده کنید مثل توپ پلاستیکی
یک پارچه ی نازک دور آن بکشید. تخم شاهی را خیس کنید و بگذارید یکی دو ساعت بماند تا حالت ژله ای و چسبنده پیدا کند. سپس آن را از بالا به پایین و به آرامی روی توپپ بمالید. این کار را به دقت و به گونه ای انجام دهید که اصلاً معلوم نباشد و به طور یکنواخت مالیده شود.
توپ را در محل گرم بگذارید و هر روز دو بار با آبفشان به آن آب بپاشید تاهمیشه مرطوب بماند. زمانی که شاهیها جوانه زد آن را به محل خنک تر ببرید. همچنین می توانید سبزه را با تخم مرغ رنگی تزئین کنید.
توصیه های کلی برای تهیه سبزه عید
- استفاده از ظروف سفالی و چینی نتیجه بهتری خواهد داشت تا ظروف پلاستیکی.
- هر قدر قطر بستر کمتر باشد عمر سبزه بیشتر می شود.
- آبی که در طی مراحل کشت سبزه عید استفاده می کنید آب ولرم باشد.
- اگر در محیط گرم و خشک زندگی می کنید تا مرحله ای که جوانه ها هنوز به یک سانت نرسیده اند از پارچه مرطوب استفاده کنید.
کدام سبزه زودتر رشد میکند
خاکشیر سبزهای است که برای رشد فقط به ۵ الی۶ روز زمان نیاز دارد. پس اگر خیلی دیر به فکر سبز کردن سبزه نوروز شدید، خاک شیر گزینه مناسبی است.
علاوه بر این ینجه نیز در دسته سبزههای دقیقه نودی است.
چند ایده خلاقانه دیگر
در ادامه ایدههای خلاقانه دیگر برای سبزه عید را مشاهده میکنید.
رشد دادن سبزه در قسمت پایین قوطی نوشابه:
تزیین سبزه به صورت کلبه