دوران قرنطینه بهترین زمان برای تغذیه سالم

جی پلاس، فرشته فزونی، به مناسبت هفته بسیج ملی اطلاع رسانی تغذیه سالم که از ۱۵ تا ۳۰ دی ماه ۹۹ با شعار «تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری ازکرونا» در سراسر کشور برگزار می شود، افزود: در بحران هایی مانند کرونا، تبعیت از یک الگوی تغذیه ای سالم یکی از مهم ترین و اساسی ترین عامل در تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت محسوب می شود.

مهر نوشت؛ وی تاکید کرد: برنامه ریزی مناسب برای مصرف وعده های غذایی اصلی در ساعات مشخص الزامی است. همچنین برای دریافت کلیه ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن و افزایش سطح ایمنی و مقابله با بیماری کووید ۱۹ باید به تعادل و تنوع مصرف گروه های غذایی مختلف و جایگزین های آنها توجه داشته باشیم.

غذاخوردن دور یک سفره با اعضای خانواده، پختن غذاهای متنوع یا ساده در منزل با همکاری اعضای خانواده، پخت غذاهای متنوع سالم (کم نمک، کم چرب و کم شیرین) با استفاده از کتب آشپزی یا برنامه های تلویزیون و فضای مجازی، همکاری اعضای خانواده در آماده سازی و تهیه غذا، کمک کردن در نظافت منزل، گلکاری و کاشت دانه انواع سبزی و صیفی (در حیاط منزل، پشت بام یا گلدان های آپارتمانی) و انجام حرکات نرمشی از دیگر توصیه های این کارشناس تغذیه است.

فزونی ادامه داد: هموطنان حداقل دو واحد میوه در طول روز به عنوان میان وعده یا قبل از غذا و همچنین سبزی خوردن و سالاد همراه غذا را مصرف کنند.

از دیگر توصیه های وی، می توان به کاهش مصرف غذاهای چرب و سرخ شده و پرادویه، پرهیز از مصرف فست فودها و حتی الامکان تهیه آنها در منزل با مواد غذایی سالم، پرهیز از مصرف نوشیدنی های گازدار یا آب میوه های صنعتی و سایر نوشیدنی های شیرین مثل شربت ها و استفاده از شربت های کم شیرین خانگی و عرقیات گیاهی در صورت تمایل اشاره کرد.

فزونی افزود: افراد برنامه ریزی مناسبی برای خواب منظم، به موقع و آرام داشته باشند و از مصرف نوشیدنی ها و خوردنی های محرک مانند قهوه، نسکافه، شکلات تلخ در ساعات عصر و شب برای جلوگیری از بی خوابی پرهیز کنند.

وی افزود: افراد مبتلا به بیماری های غیر واگیر از جمله دیابت، بیماری های قلبی عروقی، کبدی، پرفشاری خون، آسم و مشکلات تنفسی، مبتلایان به اضافه وزن و چاقی بیشتر مستعد ابتلا به کرونا هستند.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با هشدار نسبت به مخاطرات ماندن در منزل در دوران شیوع کرونا، بروزعاداتی مثل عدم تحرک کافی، ورزش نکردن، به هم خوردن خواب شبانه و بیدار ماندن طولانی مدت در طول شب، ریزه خواری و مصرف تنقلات کم ارزش غذایی را از جمله این آسیب ها عنوان کرد.

به گفته وی، مصرف تنقلات کم ارزش غذایی با ایجاد اضافه وزن و چاقی و برخی کمبودهای تغذیه ای موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و زمینه ساز یا تشدید کننده بیماری های غیر واگیر می شود که در نهایت ریسک ابتلای فرد به کرونا را افزایش داده و در صورت بروز بیماری روند بهبودی را با تاخیر مواجه می سازد.

فزونی با تاکید بر لزوم توجه ویژه به الگوی غذایی سالم در شرایط اپیدمی کرونا به منظور تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به کووید ۱۹، قرنطینه خانگی را فرصت مناسبی برای اصلاح عادات تغذیه ای نادرست و یادگیری الگوی تغذیه ای سالم دانست.

وی با اشاره به برگزاری بسیج ملی اطلاع رسانی تغذیه سالم از ۱۵ تا ۳۰ دی ماه، ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد خانواده ها در خصوص نقش تغذیه سالم بر تقویت سیستم ایمنی بدن را یکی از مهمترین اهداف این بسیج ملی عنوان کرد.

فزونی، از دیگر اهداف این بسیج ملی به جلب همکاری رسانه های جمعی در آموزش مردم وترویج فرهنگ سازی تغذیه صحیح، استفاده از پتانسیل سایر سازمانها برای اطلاع رسانی به مردم، جلب همکاری خیرین برای حمایت تغذیه ای از اقشار آسیب پذیر وافزایش آگاهی جامعه نسبت به نشانگرهای رنگی تغذیه ای و انتخاب درست محصولات غذایی اشاره کرد.

این کارشناس تغذیه افزود: کارشناسان تغذیه مراکز خدمات جامع سلامت در این راستا ضمن پیگیری تلفنی به ارایه آموزش های تغذیه ای به بیماران مبتلا به کووید ۱۹، دیابت، پرفشاری خون، دارای اضافه وزن و چاقی، کودکان دارای سوءتغذیه، نوجوانان، زنان باردار و سالمندان می پردازند.

وی همکاری با سامانه تلفنی ۴۰۳۰ و پاسخگویی به سوالات تغذیه ای بیماران، اطلاع رسانی و آموزش تغذیه سالم به مراجعان مراکز و پایگاههای سلامت، اطلاع رسانی و آموزش تغذیه سالم برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از کرونا ازطرق مختلف (کانال سفیران سلامت و برنامه هرخانه یک پایگاه سلامت، سامانه شاد آموزش و پرورش، با همکاری شهرداری و سایر ادارات و استفاده از پتانسیل های موجود) و جلب همکاری خیرین و اهدای سبدهای معیشتی و حمایت تغذیه ای از اقشار آسیب پذیر را از دیگر اقدامات معاونت در این راستا عنوان کرد.

فزونی با بیان این مطلب که در دوران قرنطینه ممکن است مصرف مواد غذایی پرکالری حاوی چربی، قند و نمک و تنقلات نامناسب افزایش یابد، گفت: افزایش دریافت غذاهای چرب و نوشیدنی های شیرین و پر کالری، کم تحرکی، افزایش زمان تماشای تلویزیون و استفاده زیاد از کامپیوتر، تبلت و موبایل از علل اصلی اضافه وزن و چاقی در دوران شیوع کرونا هستند که سلامت را به خطر می اندازد.

وی با اشاره به اینکه برخی خانواده ها ممکن است به مواد غذایی مناسب دسترسی نداشته باشند خاطرنشان کرد: در این دوران هر خانواده می تواند با مدیریت مطلوب تغذیه از یک رژیم غذایی متعادل و سالم برخوردار شد. در واقع قرنطینه خانگی زمان مناسبی برای انتخاب و تهیه غذاهای سالم و با ارزش تغذیه ای مناسب است.

به گفته فزونی داشتن برنامه غذایی مناسب، فعالیت بدنی و مدیریت استرس، بهترین راه برای سالم ماندن و تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی محسوب می شود.

وی، برنامه غذایی متعادل را به معنای مصرف متعادل و متنوع همه گروه های غذایی و جایگزین های آنهاذکر کرد که شامل انواع میوه ها، سبزی ها، غلات کامل، لبنیات کم چرب، انواع گوشت ها) قرمز، مرغ، ماهی و طیور (، انواع حبوبات و تخم مرغ می شود و بهترین راه برای تامین مواد مغذی مورد نیاز و تقویت سیستم ایمنی بدن به شمار می رود.

فزونی با توجه به کاهش فعالیت بدنی در قرنطینه خانگی تاکید کرد که در این ایام باید دریافت انرژی روزانه در حد متعادل صورت گیرد.

وی این ایام را فرصت مغتنمی برای مشارکت کودکان و نوجوانان در فرایند آماده سازی غذا و سالاد و آشنایی بیشتر آنان با غذاهای سالم و دارای ارزش تغذیه ای برشمرد.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن درحفاظت در مقابل بیماری ها تاکید کرد: با مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی و رفتارهای سالم غذایی می توانیم سیستم ایمنی را قوی تری کنیم.

وی با تاکید بر صرف منظم وعده های اصلی غذایی و میان وعده در طی روز به ویژه صبحانه توصیه کرد که در وعده صبحانه حتماً از تخم مرغ، شیرکم چرب، پنیرکم چرب و کم نمک، نان و غلات سبوس دار و میوه و سبزی استفاده شود.

این کارشناس تغذیه مصرف انواع میوه های در دسترس (انار، سیب، مرکبات، توت فرنگی، زردآلو، طالبی، موز، انبه، هندوانه، کیوی) و سبزی هایی مانند هویج، کدو حلوایی، انواع فلفل، سبزی های برگ سبز) اسفناج، کاهو (گوجه فرنگی، خیار، انواع کلم را در این زمینه موثر دانست. همچنین تاکید کرد از انواع سبزی ها در وعده های غذایی اصلی مانند انواع سالادها، آش ها، خورشت ها، سوپ ها، خوراک، انواع پلومی توان استفاده کرد.

به گفته وی، مصرف انواع مرکبات (پرتقال و نارنگی و لیمو ترش و نارنج) به صورت منظم و روزانه حداقل دو عدد در روز با توجه به اینکه حاوی ویتامین Cهستند نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند.

فزونی با اشاره به دریافت مکمل های توصیه شده از قبیل ویتامین Dبراساس پروتکل های ابلاغی برای گروه های سنی مختلف یادآور شد که مصرف منابع غذایی حاوی آهن مثل انواع گوشت و حبوبات همراه منابع غذایی ویتامین C(نارنج و آبلیموی تازه) می تواند باعث جذب بهتر آهن شود.

وی همچنین استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین ۶ Bمانند تخم مرغ، مرغ، ماهی، قارچ، حبوبات و آجیل ها را لازم برشمرد و مصرف غلات کامل سبوس دار (مانند نان های سبوس دار) که حاوی ویتامین های گروه Bو سلنیوم هستند را باعث تقویت سیستم ایمنی ذکر کرد.

فزونی با تاکید بر مصرف مایعات گرم فراوان، آب آشامیدنی سالم را بهترین نوشیدنی برای رفع تشنگی برشمرد و مصرف آب میوه تازه، دوغ کم نمک و بدون گاز، شربت های خانگی خیلی کم شیرین را توصیه کرد. همچنین مصرف شیر و لبنیات) کم چرب (و ترجیحاً پروبیوتیک به مقدار حداقل دو لیوان در روز را الزامی دانست.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مصرف حداقل دو بار در هفته از انواع ماهی به دلیل اینکه حاوی چربی های امگا ۳ و سلنیوم هستند را در تقویت سیستم ایمنی مهم برشمرد.

فزونی همچنین خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه آجیل ها منبع خوبی از ویتامین Eو روی و سلنیوم هستند بهتر است که انواع آجیل و مغزهای بی نمک نیز در برنامه غذایی روزانه گنجانده شود البته نباید درمصرف آنها زیاده روی کرد.