علائم جدید ویروس کرونا/ هشدار درباره مصرف آسپیرین

جی پلاس، دکتر "سید پوریا شجاعی" درباره وضعیت کنونی شیوع ویروس کرونا در کشور گفت: انصافا باید عنوان کرد که وضعیت شیوع ویروس کرونا در کشور و مبتلایان به کووید ۱۹ خیلی خوب نیست و در چند هفته گذشته شرایط تا حدودی بدتر نیز شده است به طوری که متاسفانه ورودی های بیمارستان های کشور افزایش پیدا کرده و طبیعتا نسبت به میزان افزایش ورودی ها، میزان مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ نیز روند صعودی پیدا خواهد کرد.

ایسنا نوشت؛ وی با بیان اینکه در بیمارستان امام حسین(ع) تهران وضعیت بیماران مراجعه کننده ناشی از کووید ۱۹ و بیماری های تنفسی نگران کننده است افزود: تقریبا با وجود آنکه در روزهای اخیر در بیمارستان امام حسین (ع) تخت های اضطراری مراقبت های ویژه جدیدی را راه اندازی کردیم اما ظرفیت این تخت ها نیز تا حدودی تکمیل شده و برخی از بیماران در نوبت ICU قرار می گیرند.

مشکل اصلی در اپیدمی ها، خسته شدن مردم است

این فوق تخصص ICU با ابراز تاسف از وضعیت نگران کننده بیماری کووید ۱۹ در کشور و به ویژه تهران گفت: در کنترل اپیدمی ها «دولت‌ها» و «مردم» همواره دو رکن اساسی بوده اما همواره مشکل اصلی در اپیدمی ها، خسته شدن مردم و به دنبال آن عدم رعایت مسائل بهداشتی از سوی مردم است.

شجاعی با انتقاد از این تفکر که مردم احساس می کنند این بیماری صرفا برای همسایه بوده و خودشان به این ویروس مبتلا نخواهند شد اظهار کرد: متاسفانه در جامعه شاهد هستیم یا بخشی از مردم به هیچ عنوان مسائل بهداشتی را رعایت نمی کنند یا بخشی که رعایت می کنند به شکل اصولی کار را دنبال نمی کنند و در بعد آموزش ها تا حدودی با ضعف روبرو هستیم به طوری که به صورت واضح می توانیم این عدم استفاده اصولی از ماسک را در جامعه ببینیم به گونه ای که بخشی از مردم ماسک ها را بر روی چانه ها یا پیشانی خود قرار می دهند.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر اینکه دولت نیز باید موضوع کرونا و شیوع این بیماری را در کشور جدی تر گرفته و سختگیرانه تر با این موضوع برخورد کند اظهار کرد: در موج اول این بیماری در اواخر اسفندماه سال گذشته و اوایل فروردین ماه امسال با اعمال محدویت های سنگین، وضعیت شیوع بیماری در کشور قابل قبول شد و تا حدودی بیماری به کنترل در آمده بود اما در شرایط کنونی به نظر می رسد اقدامات دولت بازدارندگی کافی را نداشته و معتقدم اگر بخواهیم با این روندی که در پیش گرفته شده است کار را جلو ببریم نه تنها که وضعیت مناسبی را نخواهیم داشت بلکه در یک الی دو ماه آینده وضعیت از شرایط کنونی نیز بدتر خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه باید فکر اساسی تر بر این بیماری داشته و بتوانیم قرنطینه نسبی و بیشتر از حالت کنونی را بر کشور اعمال کنیم افزود: انجام دور کاری یا الزام بسته شدن فروشگاه ها و مراکز خرید به مدت دو الی سه هفته با جدیت بیشتر (همانطور که سایر کشورهای دنیا این اقدامات را انجام دادند) می تواند در کنترل بیماری تا حدودی موثر باشد.

این فوق تخصص ICU بیمارستان امام حسین (ع) با ابراز نگرانی از وضعیت بیمارستان های کشور گفت: ظرفیت بیمارستان های کشور از گذشته محدود بوده و متاسفانه روز به روز نیز ورودی بیمارستان ها افزایش و تعداد بیماران بدحال که نیازمند خدمات ویژه بیمارستانی هستند روند صعودی پیدا کرده و با توجه به شرایط تحریم حاکم بر کشور از سوی دیگر، باید نگران ارائه خدمات به بیماران بود.

حال کادر درمانی کشور خوب نیست

شجاعی با بیان اینکه حال کادر درمان کشور در شرایط کنونی خوب نیست و خسته شده اند افزود: متاسفانه تعداد زیادی از کادر درمان بیمارستان ها به این بیماری مبتلا و یا در مرخصی های استعلاجی هستند و حتی شاهد هستیم کسانی که پس از بهبودی دوباره به بخش ها بازگشته اند، دچار افسردگی شده و این شرایط ۹ ماه است که بر کادر درمان تحمیل شده و خستگی و فرسودگی را به وضوح می تواند در کادر درمانی کشور مشاهده کرد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر اینکه دولت باید کار جدی تر و با پشتوانه قوی‌تری را برای کنترل این بیماری در کشور انجام دهد اظهار کرد: متاسفانه شاهد یک حرف و یک حرکت واحد در کشور در قبال کنترل بیماری نیستیم. یک روز مدارس را بازگشایی می کنند، یک روز دیگر مراسماتی را برگزار می کنیم. یک روز یک صنف را باز و روز دیگر یک صنف را می بندیم. یک روز مدرسه و دانشگاه ها را می بندیم و روز دیگر شاهد برگزاری امتحانات استخدامی یا کنکور هستیم. این "شل کن سفت کن ها" سبب شده امروز کشور در چنین وضعیتی قرار گیرد.

وی با تاکید بر اینکه باید یک اصول کلی برای کنترل بیماری در کشور داشته باشیم افزود: باید همه تصمیمات را به ستاد کرونا بسپاریم و همه نیز تابع تصمیات این ستاد باشند اما متاسفانه شاهد هستیم که ستاد کرونا یک مصوبه را بیان می کند اما فلان ارگان یا فلان نهاد کار دیگری را انجام می دهد. جان و سلامتی مردم برای گروهی انگار ارزش ندارد. چرا به عنوان مثال در چنین شرایط بحرانی طرح ترافیک در تهران نباید برداشته شود. باید مسائل سیاسی را از سلامت مردم جدا کرد.

این فوق تخصص ICU ادامه داد: به نظر بنده می توانستیم این هزینه ای که را امروز صرف بیماران کرونایی می کنیم (هزینه های تخت های مراقبت ویژه، داروها، سی تی اسکن ها و ارائه خدمات درمانی در بیمارستان ها) را در هفته های ابتدایی شیوع کرونا در کشور مانند چین صرف قرنطینه کامل کشور به مدت یکماه می کردیم، قطعا نتیجه بهتری را می گرفتیم.

در ماه های آذر و دی شرایط سختی بر کشور حاکم خواهد شود

وی با ابراز نگرانی از احتمال شیوع آنفلوآنزا در کشور در روزهای آینده نیز به ایسنا گفت: اگر در ماه ها و روزهای آینده اپیدمی آنفلوآنزا بر روی ایپدمی کرونا سوار شود، پیش بینی می شود در ماه های آذر و دیماه شرایط سختی بر کشور حاکم شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه نمی توان به صورت دقیق عنوان کرد که ویروس کرونا مدلش عوض شده و یا تغییر ژنتیک داده است، افزود: اینکه این روزها مطرح می شود که انتقال ویروس کرونا در سطح جامعه بیشتر و ویروس مسری تر شده به این دلیل برگردد که رعایت مسائل بهداشتی از سوی مردم کمتر شده است.

شجاعی با بیان اینکه ویروس کرونا جهش اساسی پیدا نکرده است که بخواهد میزان کشندگی آن نیز کم یا زیاد شود، تصریح کرد: یکی از دلایلی که باعث شده است سرعت انتقال ویروس در سطح جامعه بیشتر شود همین موضوع عدم رعایت هاست و هرچقدر میزان رعایت ها در جامعه کاهش پیدا کند، قطعا موارد ابتلا بیشتر و در نتیجه میزان مرگ و میر نیز افزایش پیدا خواهد کرد بنابراین موضوع سرایت پذیری و کشندگی ویروس کاملا به رفتارهای اجتماعی مردم بستگی دارد.

این فوق تخصص ICU بیمارستان امام حسین (ع) با تاکید بر این نکته که کرونا، ویروسی نامرد و عجیب و غریبی است که با کوچکترین غفلت به ما ضربه وارد خواهد کرد افزود: متاسفانه روند بیماری و همچنین انتقال بیماران کرونایی به بخش های مراقبت ویژه به گونه ای است که در حال حاضر در بیمارستان امام حسین (ع) علاوه بر بخش های ICU قبلی، به صورت اضطراری یکی از بخش های بیمارستان را به بخش مراقبت های ویژه تبدیل کرده ایم و تقریبا تمامی تخت های این بخش در اختیار بیماران کرونایی است.

وی در پاسخ به این سوال که "چرا میزان مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ در حال افزایش پیدا کردن است" به ایسنا گفت: یکی از دلایل افزایش میزان مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ در کشور به این موضوع بر می گردد که میزان بیماران بدحال افزایش پیدا کرده و همین امر سبب می شود که نیاز به تخت های ICU برای مانتیورینگ بیمار نیز افزایش پیدا کند که متاسفانه به دلیل کمبود برخی زیرساخت ها به ویژه در شهرستانها نمی توان ارائه خدمات ویژه به همه بیماران به صورت کامل انجام داد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره روش های درمانی ارائه شده برای بیماران کوویدی در بخش های مراقبت های ویژه اظهار کرد: در حال حاضر یکی از روش های درمانی برای بیماران بدحال کرونایی، تجویز داروی «رمدسیویر» است اما نمی توان به صورت دقیق و مشخص عنوان کرد که ایا این دارو تاثیری ویژه ای بر سیکل درمانی تمامی بیماران دارد یا خیر؟ اما در مجموع تاثیر این دارو برای بیماران بد حال، بد نبوده است.

شجاعی با بیان اینکه از روش های درمانی مختلفی از جمله پلاسمادرمانی، رمدسیویر، استروئیدها و ... بر اساس ظرفیت ها وسیاست های بیمارستانی و طبق پروتکل های کشوری و همچنین وضعیت و مراحل بیمار، تجویز دارو صورت می گیرد گفت: مطالعه اخیری که در کشور انگلستان درباره عملکرد داروی «استروئیدها» صورت گرفته بود نشان می دهد که مصرف روزانه ۶ میلی دگزامتازون برای بیماران بدحال کرونایی تاثیری خوبی داشته است و ما نیز از ابتدای شیوع بیماری در کشور برای بیماران بدحال کرونایی تجویز استروئیدها و دگزامتازون را داشتیم که برای بیماران بدحال جواب خوبی را تاکنون داده است(نه برای بیماران سرپایی).

استفاده از داروهایی مانند «استروئیدها» و «اکتمرا» مانند تیغ دولبه هستند

وی با تاکید بر اینکه استروئیدها می تواند مقاومت بدن را پایین آورده و حتی سبب افزایش شدت بیماری شود ادامه داد: بیماران سرپایی که مشکل تنفسی ندارند به هیچ عنوان نباید از دگزامتازون استفاده کنند و این بیماران صرفا می توانند با استراحت کردن و مصرف مرتب مایعات و در صورت لزوم مصرف استامینوفن و ویتامین های تقویتی دوران این بیماری را سپری کنند.

این متخصص ICU درباره استفاده از داروی ضد کرونای «اکتمرا» نیز گفت: به طور کلی استفاده از داروهایی مانند استروئیدها و اکتمرا مانند تیغ دولبه ای هستند که ممکن است سیستم ایمنی بدن را از بین ببرند و سبب بروز بیماری های دیگر و همچنین تشدید خود بیماری کووید شوند بنابراین تجویز این داروها صرفا براساس تشخیص پزشک و به صورت لحظه ای و با توجه به شرایط بیمار باید صورت بپذیرد.

وی در پاسخ به این سوال که "چند درصد بیماران کرونایی وارد شده به بخش های مراقبت ویژه فوت می کنند؟" به ایسنا گفت: در مجموع از کل بیماران کرونایی که نیازمند دستگاه های مکانیکی و کمکی تهویه هوا می شوند، متاسفانه حدود ۴۰ تا ۵۰ درصدشان فوت می شوند اما در مجموع میزان مرگ و میر در بیمارانی که زیر ونتیلاتور می روند بالاست.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در بخش دیگری از گفت و گوی خود به ابتلای مجدد افراد به کووید ۱۹ اشاره کرد و گفت: در بحث ابتلای مجدد در ایران خیلی ها را شاهد هستیم که در هنگام مراجعه به پزشک اعلام می کنند که برای بار دوم یا حتی سوم به این بیماری مبتلا شده اند که وقتی شرح حال بیمار را می گیریم، می بینیم برای دفعات قبلی فرد تست تشخیصی PCR نداشته و تنها براساس شواهد خودش این موضوع را بیان می کند این در حالی است که در دنیا موارد زیادی از ابتلای مجدد قطعی به کووید ۱۹ گزارش نشده و تعداد ابتلای مجدد خیلی محدود و کم بوده است هرچند که ممکن است با ادامه روند این بیماری، این ابتلاهای مجدد نیز افزایش پیدا کند.

شجاعی با بیان اینکه سلول های T از بدن در برابر عوامل بیماری­ زا محافظت می­کند افزود: بسیار بعید است فردی پس از دو الی سه ماه اول از ابتلا به کووید ۱۹، دوباره به این بیماری مبتلا شود و متاسفانه برخی اشتباها جواب تست های PCR خود یک ماه پس از بهبود را به معنای ابتلای مجدد به بیماری می گذارند، این در حالی است که در برخی موارد ممکن است جواب تست های PCR تا دوماه پس از ابتلای اولیه نیز مثبت باشد و این به معنای ابتلای مجدد نیست.

بعید است تا بهار و یا تابستان سال آینده زندگی ما به حالت نرمال سابق برگردد

این فوق تخصص ICU، درباره تولید واکسن کووید ۱۹ نیز گفت: روند اقدامات انجام شده توسط شرکت های مطرح تولید واکسن در دنیا به گونه ای است که پیش بینی می شود تا دو الی سه ماه آینده واکسن کرونا به صورت آزمایشگاهی تولید شود اما بعید است تا اوایل سال ۲۰۲۱ این واکسن در اختیار مردم قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه مردم نباید خیلی در شرایط کنونی به واکسن کرونا امیدوار باشند اظهار کرد: تا بخواهد این واکسن در اختیار ما قرار بگیرد و استفاده جمعی از این واکسن بتواند این پاندمیک را بشکند، قطعا زمان طولانی خواهد برد و بعید می دانم در حالت خوشبینانه تا بهار و یا تابستان سال آینده زندگی ما به حالت نرمال سابق برگردد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی باید ماسک به جزیی از الزامات زندگی مردم تبدیل شود افزود: هرچه زمان می گذرد تجربه و دانش ما نسبت به این ویروس و بیماری بیشتر خواهد شد و در نتیجه سعی و خطاها نیز کاهش پیدا خواهد کرد بنابراین باید همه تلاش خودمان را بکنیم تا جایی که امکانش هست با رعایت مسائل بهداشتی کاری کنیم که حداقل دیرتر به این بیماری مبتلا شویم زیرا در آینده هم احتمال تولید واکسن بیشتر بوده و هم احتمال اینکه ویروس ضعیف‌تر شود وجود دارد.

شجاعی با بیان اینکه این احتمال وجود دارد که کووید ۱۹ نیز مانند آنفلوآنزا همیشه با ما خواهد بود اظهار کرد: ممکن است ویروس کرونا به ویروسی تبدیل شود که مدت ها با ما باشد ولی اینکه واکسنی تولید شود و وضعیت از حالت پاندمیک خارج شود، خودش امیدوار کننده برای ادامه راه زندگی با این ویروس خواهد بود.

کاهش شنوایی و احساس بوی بد و لجن از علائم جدید کووید ۱۹

وی در بخش دیگری از این گفت و گو درباره علائم بیماری نیز گفت: جدیداد برخی از بیماران کرونایی بوی بد و لجن را در بینی خود احساس می کنند یا برخی از بیماران دیگر کاهش شنوایی را در علامت های خود دارند ولی در مجموع در این مدت ۹ ماه تقریبا این ویروس هزار چهره تمامی علائم ممکن را داشته است.

این متخصص مراقبت های ویژه بیمارستان امام حسین (ع) با بیان اینکه در بین تمامی علائم کووید ۱۹، از دست دادن حس بویایی و چشایی شاخص ترین علامت است به ایسنا گفت: مردم باید به این نکته هم توجه داشته باشند که دیگر نباید همه علائم را به کووید ارتباط داد. متاسفانه مردم دچار یک اضطراب و وسواسی شده اند و هر گونه علامتی را به نشانه کووید ۱۹ می گذارند این در حالی است که باید به تاریخچه علامتو بیماری رجوع کرد و دید آیا در گذشته چنین علامت هایی در ما بروز پیدا می کرده است یا خیر.

شجاعی درباره عوارض کووید ۱۹ نیز گفت: بیماران کرونایی مخصوصا در گروه هایی که دچار فرم شدید بیماری شده اند، احتمال آنکه دچار عوارض مغزی و لخته شدن خون شوند، وجود دارد که در همین راستا نیز به بیماران کرونایی بستری شده در بخش های ICU به طور معمول داروهای ضد انعقاد خون تجویز می شود.

وی با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان برای بیماران کرونایی سرپایی مصرف آسپرین توصیه نمی شود، اظهار کرد: عوارض مصرف آسپرین برای بیماران کرونایی سرپایی که دچار یک تب و سردرد معمول این بیماری می شوند، ممکن است بیشتر از مزایای آن باشد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در بخش دیگری از گفت و گوی خود با ایسنا با انتقاد از اینکه یکسری مسائل سیاسی به بحث بیماری کووید ۱۹ چسبیده شده است افزود: متاسفانه انتخابات آمریکا مسئله کرونا را به بازی گرفته است و هر روز شاهد هستیم یکی از طرفین برای اینکه بخواهند رای بیشتر مردم را به سمت خودشان جلب کنند، عنوان می کنند که فلان دارو یا فلان واکسن برای بیماری موثر بوده و به صورت اضطراری آن را در لیست سازمان غذا و دارو (FDA) قرار می دهند و بعد مشخص می شود که هیچ تاثیر مثبتی نداشته است بنابراین این جور مسائل بسیار نگران کننده و ترسناک است.

وی در پایان درباره تفاوت های بین آنفلوآنزا، سرماخوردگی و کووید ۱۹ نیز گفت: این سه بیماری تا حدود زیادی علائم شبیه به یکدیگر را دارند و تشخیص آنها از یکدیگر به جزء با تست های تشخیصی سخت می باشد و منطقی است در این شرایطی که اپیدمی شدیدتر می باشد، علائم این بیماری ها را به عنوان کووید ۱۹ در نظر بگیریم.

شجاعی در تشریح تفاوت های بین این بیماری ها گفت: اگر فردی دچار عطسه و آبریزش بینی بوده اما از سوی دیگر بدن درد یا تب آنچنانی ندارد، به احتمال زیاد به سرماخوردگی، حساسیت یا حتی سینوزیت مبتلا شده است اما به دلیل آنکه تابلوهای کووید واقعا گسترده شده است تشخیص این بیماری ها از یکدیگر سخت شده است.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه در یک مطالعه‌ای عنوان شده است که عطسه البته با کمتر از ۵ الی ۱۰ درصد می تواند در کووید هم دیده شود افزود: کیپ شدن بینی در ابتدای شیوع این بیماری جزء علائم سرماخوردگی محسوب می شد اما جدیدا شاهد هستیم که بیماران کوویدی با همین کیپ شدن بینی و در ادامه از دست دادن حس های بویایی و چشایی به مراکز درمانی مراجعه می کنند. در مجموع به نظر می رسد که در این شرایط تمامی این علامت ها را به عنوان کووید باید در نظر گرفت و انتظار می رود فرد بیمار اصول جداسازی و قرنطینه را رعایت کند.

این فوق تخصص ICU بیمارستان امام حسین (ع) با اشاره به احتمال بروز اپیدمی آنفلوآنزا در روزهای آتی در کشور گفت: ممکن است با بروز اپیدمی آنفلوآنزا در کشور و همزمانی با آن کووید، دوباره داروی تامیفلو که در اوایل اپیدمی کرونا در پروتکل های کشوری قرار داشت، به پروتکل های درمانی برای بیماران بستری باز گردد تا اشتباهی در روش های درمانی این دو بیماری صورت نگیرد.