وضعیت مبتلایان به آسم در مقابل ویروس کرونا

جی پلاس، مصطفی معین، در خصوص چگونگی مراقبت از بیماران مبتلا به آسم در شرایط پاندمی کرونا، نکاتی را متذکر شد.

مهر نوشت: وی در پاسخ به این سوال که آیا مصرف اسپری‌های تنفسی بینی و ریوی در بیماران آسمی باعث افزایش احتمال ابتلاء به عفونت کووید ۱۹ می‌شود، گفت: پوشش مخاطی در حفره‌های بینی و راه‌های هوایی ریه در آلرژی بینی و در بیماری آسم، به علت آلرژی دچار التهاب مزمن می‌شود و اسپری‌های موضعی کورتیکواستروئیدی برای کاهش التهاب و ادامه فعالیت طبیعی بینی و ریه توسط پزشک معالج تجویز می‌شود. التهاب مزمن باعث می‌شود که سازو کارهای سرشتی دفاعی و ایمنی در لایه مخاطی و سلول‌های پوششی آن دچار اختلال و احتمال نفوذ ویروس‌ها و از جمله ویروس کرونا تا اعماق ریه بیشتر شود. بنابراین مصرف اسپری موضعی در آلرژی بینی یا در درمان آسم نه تنها ضرری ندارد و موجب تضعیف سیستم ایمنی بیمار نمی‌شود، بلکه مفید است و باید طبق نسخه پزشک ادامه یابد. همچنین از کنترل خارج شدن علائم آلرژی بینی یا آسم و تشدید عطسه و سرفه، اگر بیمار به کرونا مبتلا یا ناقل ویروس کرونا باشد، می‌تواند ویروس را به اطرافیانش انتقال دهد.

معین در ارتباط با اینکه آیا مصرف داروهایی مانند آنتی هیستامین و مونته لوکاست باعث تضعیف سیستم ایمنی و استعداد به عفونت کووید ۱۹ می‌شود، اظهار داشت: آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد لکوترین هم مانند اسپری‌های موضعی برای رفع التهاب مجاری هوایی در بینی و ریه مؤثر و مفید است و خطری از نظر استعداد بیشتر به عفونت کووید ۱۹ ندارد.

این فوق تخصص آسم و آلرژی، در پاسخ به این سوال که آیا بیماران مبتلا به آسم احتمال بیشتری برای ابتلاء به عفونت کووید ۱۹ دارند، گفت: این مسئله جالبی است، با اینکه عفونت‌های ویروسی دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی‌ها و آنفلوانزا شایع‌ترین علت بروز و شدت یافتن علائم تنفسی یا حمله آسم و بستری شدن بیماران هستند، ولی خوشبختانه تاکنون گزارش‌های پژوهشی قابل توجهی از شیوع بیشتر موارد آسم در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ به نسبت میانگین شیوع آسم در جامعه منتشر نشده است.

وی در همین زمینه ادامه داد: نکته مهم این است که اگر علائم تنفسی بیمار مبتلا به آسم با درمان درست به خوبی کنترل نشده باشد و او به کووید ۱۹ مبتلا شود، احتمال مشکلات تنفسی آسم و وخامت بیماری کرونا و بستری شدن بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه و نیاز به تنفس کمکی هم، بیشتر خواهد بود.

معین در پاسخ به این پرسش که آیا علائم کووید ۱۹ در افراد مبتلا به آسم با سایر افراد غیر مبتلا به آسم متفاوت است، گفت: اگر آسم بیمار در حد خوب کنترل شده باشد، چنانچه به کووید ۱۹ هم مبتلا شود، علائم بالینی او تفاوت چندانی با سایر افراد مبتلا نخواهد داشت.

وی در خصوص سیر بیماری کووید ۱۹ در افرادی که سابقه آسم دارند، اظهار داشت: در آسم کودکان که در ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد از نوع آلرژیک است، احتمال درگیر شدن با بیماری کووید ۱۹ کم است و در صورت ابتلاء به آن سیر معمولی خواهد داشت. دلیلی که در این زمینه ارائه شده این است که در سطح سلول‌های پوششی مجاری هوایی در آسم آلرژیک، گیرنده‌های ACE۲ که محل اتصال و نفوذ ویروس کرونا است، کمتر بیان می‌شود. آسم بزرگسالان در حدود ۵۰ درصد از نوع آلرژیک و بقیه از نوع غیر آلرژیک است و بنابراین احتمال ابتلای آنها به کووید ۱۹ و شدت آن بیشتر از سایر افراد جامعه است.

معین در پاسخ به این سوال که در صورت ابتلاء به کووید ۱۹ چه تغییری در داروهای مصرفی برای درمان آسم لازم است، گفت: چنانچه علائم آسم کنترل شده باشد، نیازی به تغییر در رژیم دارویی بیمار نیست و باید به درمان دارویی طبق تجویز پزشک معالج و دستورالعمل مکتوب (Action plan) ادامه یابد. در موارد حمله آسم، با تجویز پزشک معالج حتی استفاده چندروزه از کورتیکواستروئید خوراکی مانند پردنیزولون نیز لازم است. رعایت همه توصیه‌های بهداشتی در پاندمی کرونا مانند حفظ فاصله اجتماعی، زدن ماسک و شستشوی دست‌ها و غیره، ضروری است و پیگیری معالجه آسم هم با صلاحدید پزشک می‌تواند از راه دور(Telemedicine)، به صورت تلفنی یا ویدئویی انجام شود.

وی در خصوص اهمیت ترزیق واکسن آنفلوانزا برای بیماران مبتلا به آسم، افزود: فصل پاییز از چند جهت حائز اهمیت و توجه جدی است. اول، اینکه با سردی هوا و نزدیکی بیشتر افراد در فضای بسته، احتمال انتقال ویروس کرونا بین آنها و موج سوم کرونا وجود دارد. دوم، پاییز فصل گرده افشانی علف‌های هرز و نیز افزایش تعداد کپک‌ها و قارچ‌ها در هوا و همچنین فصل آلودگی بیشتر هوای شهرهای پرترافیک به دلیل پدیده وارونگی دما است و بیماران مبتلا به آلرژی‌ها و آسم در معرض خطر تشدید علائم تنفسی هستند و سوم اینکه مانند سال‌های گذشته احتمال شیوع آنفلوانزا هم جدی است و همزمانی آن با پاندمی کرونا و تغییرات آب و هوایی و آلرژی زایی و آلودگی هوا می‌تواند پر مخاطره باشد، بنابراین رعایت دقیق برنامه دارو درمانی آسم، به کار گیری دقیق پروتکل‌های بهداشتی کرونا و تزریق واکسن آنفلوانزا مورد تاکید است.

معین در ارتباط با نوع تغذیه بیماران مبتلا به آسم و آلرژی در پیشگیری از ابتلاء به کووید ۱۹، گفت: در بحران‌هایی مانند پاندمی کرونا، همه نوع اطلاعات و شبه علم در شبکه‌های مجازی یا شایعات در افواه رایج می‌شود که نباید به آنها اعتنا کرد. تأثیر گذاری مصرف زنجبیل یا سیر یا ویتامین‌ها و املاح و مکمل‌های غذایی به عنوان تقویت سیستم ایمنی برای پیشگیری یا درمان بیماری کرونا ثابت نشده و فاقد شواهد علمی است. به طور کلی رعایت توصیه‌های بهداشتی، مصرف غذای کامل همراه سبزیجات و میوه تازه، استراحت و خواب کافی، ورزش و داشتن آرامش برای تقویت سیستم ایمنی و در صورت نیاز مشورت کردن با طبیب معالج، توصیه می‌شود.