وضعیت صنعت گردشگری کشور

جی پلاس، سید محمد کاظم خلدی‌نسب مشاور معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، صنعت گردشگری را یکی از صنایع درآمدزای کشورمان برشمرد و بیان کرد: این صنعت در سال‌گذشته با جذب ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر گردشگر رشد قابل توجهی داشت اما با شیوع ویروس کرونا، کشورمان در سال جاری از نظر جذب گردشگر خارجی نزدیک به صفر رسید و به تبع فعالان صنعت گردشگری متحمل خسارت زیادی شدند. برای حمایت از کسب و کار‌های آسیب دیده از کرونا دو سناریو تعیین شد. سناریو‌های پیش روی صنعت گردشگری استمرار شرایط موجود (مدیریت ضربتی بحران) و گشایش تدریجی (تحریک تقاضا) هستند.

باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: وی افزود: با در نظر گرفتن سناریوی اول برنامه‌ها و اقدامات مختلفی برای مدیریت بحران انجام شدند که از آن جمله می‌توان به حمایت‌های معنوی و کاهش دامنه روانی بحران اشاره کرد. ما در قالب حمایت معنوی از فعالان صنعت گردشگری بر «عناصر آگاهی بخشی، مشارکت و اقناع» تأکید کردیم و درصدد ایجاد محیط امن روانی، رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ایجاد اعتماد و امید در بین کارآفرینان و سرمایه گذاران هستیم.

دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر حمایت‌ها وگام‌های اجرایی مسئولان صنعت گردشگری کشور برای خروج از بحران شیوع ویروس کرونا را اینچنین برشمرد: معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گام اول خود در قالب کمیته اماکن گردشگری و فضا‌های ورزشی عضو ستاد ملی کرونا شد. این معاونت سپس دستورالعمل‌های ستاد ملی کرونا را ابلاغ کرد و  تدوین دستورالعمل‌های  بهداشتی ویژه گردشگری را برای حفظ سلامت شهروندان در دستور کارش قرار داد.

وی ادامه داد: از گام‌های دیگر معاونت گردشگری برای حمایت از فعالان این صنعت،  می‌توان به همفکری با نمایندگان تشکل ها، جامعه دانشگاهی، اعضای اتاق و دریافت نقطه نظرات کتبی ذینفعان، شناسایی آسیب‌ها و تعیین خسارات وارده به صنعت گردشگری کشور به تفکیک ارقام خسارتی آن‌ها، جانمایی بخش گردشگری در میان ۱۳ کسب و کار مورد حمایت ستاد اقتصادی دولت از میان ۴۵ بخش متقاضی، تعیین مصادیق و مشمولین دریافت تسهیلات در نشست‌های فنی، تعریف بسته‌های حمایتی برقراری امهال، تقسیط، تعویق، تضمین و اخذ تسهیلات برای تاسیسات گردشگری و صنایع دستی، اعلام ۳۴ زیر رسته گردشگری به (سامانه کارا) وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ۴ رسته اصلی گردشگری، انجام تدابیری برای رونق گردشگری تحت عنوان «بازگشایی تدریجی»، «سفر‌های هوشمند یا سفر‌های توام با سلامت» برای تامین معیشت حداقلی ذینفعان و برنامه ریزی برای «تحریک تقاضا و ایجاد محرک در بازار» اشاره کرد.

خلدی نسب توضیح داد: طبق برآورد‌های به عمل آمده، خسارت‌های ناشی از بیماری کرونا برای صنعت گردشگری و صنایع دستی در ۳ ماهه اول یعنی از اسفند ۹۸ الی اردیبهشت ۹۹ بالغ بر ۶ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان بود. گزارش میزان خسارت تأسیسات گردشگری برای حمایت فعالان این صنعت گردشگری به مقامات عالی‌رتبه کشور و به ویژه ستاد ملی مدیریت کرونا منعکس شد.

وی افزود: با برگزاری نشست‌های تخصصی با تشکل‌های گردشگری خسارت دیده از کرونا، ۳۴ زیر رسته در حوزه گردشگری و ۲۹۵ رشته صنایع دستی را تعریف کرده و طی نامه به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منعکس کردیم. براساس مصوبات ستاد ملی مدیریت کرونا، تصمیم گرفته شد که تسهیلات اعطایی دولت در قالب وام‌های بانکی در مدت زمان ۲ ساله تا سقف ۱۶ میلیون تومان با بهره ۱۲ درصد و دوره تنفس ۲ ماهه از مهرماه سال جاری به بنگاه‌ها و کارگاه‌های دارای کد بیمه‌ای و بیمه شده پرداخت شود.

دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر اظهار کرد: در همین راستا براساس تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا، سامانه کارا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان مرکز پرداخت تسهیلات اعطایی دولت به متقاضیان تعیین شد. در این رابطه، معاونت‌های گردشگری و صنایع دستی و هنر‌های سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، لیست اسامی و مشخصات کامل بالغ بر ۱۲ هزار واحد تأسیسات گردشگری دارای مجوز و کارگاه‌های صنایع دستی را برای بارگذاری در سامانه کارا به وزارت کار منعکس کردند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز با تدوین و ابلاغ شیوه نامه تسهیلات کرونا به دستگاه‌های آسیب دیده از کرونا، افراد حائز شرایط دریافت وام را به بانک‌های عامل معرفی می‌کرد.

وی ادامه داد: در این میان اقامتگاه‌های بوم‌گردی، راهنمایان گردشگری، کارگاه‌های صنایع دستی و موزه‌های خصوصی دارای بیمه خویش فرما و در برخی از مواقع فاقد بیمه بودند. ما برای حمایت از آن‌ها نشست‌های مشترکی با رؤسای تشکل‌هایی همچون کانون و جامعه راهنمایان گردشگری، انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری، جامعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی، معاونت صنایع دستی و معاونت میراث فرهنگی مسئول موزه‌های خصوصی و نمایندگان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار کردیم و سپس تفاهم نامه همکاری دو جانبه‌ای میان دو وزارت میراث فرهنگی و کار به منظور تعیین ساز و کار پرداخت تسهیلات کرونا منعقد شد تا براساس شیوه نامه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وام بین ۶ تا ۸ میلیون تومانی به متقاضیان و ثبت نام کنندگان در سامانه کارا تعلق بگیرد. این وام به افراد یاد شده تعلق گرفت.

خلدی‌نسب گفت: برنامه‌ها و اقداماتی نیز برای تحریک تقاضا در دو بخش گردشگری داخلی و گردشگری بین‌المللی تهیه و تدوین شده‌اند. این اقدامات در بخش گردشگری داخلی به ۴ دسته اقدامات مدیریتی و ساماندهی تقاضا، اقدامات اعتمادساز، اقدامات حمایتی و اقدامات آموزشی و فرهنگ سازی و ظرفیت سازی تقسیم می‌شوند. در بخش گردشگری بین‌المللی نیز در دو بخش اقدامات اعتمادساز و اقدامات اجرایی و تخصصی سعی در تحریک تقاضا داریم.

وی افزود: هم چنین به دلیل تداوم شیوع ویروس کرونا و عدم فعالیت کسب و کار‌های آسیب دیده از شیوع این ویروس مذاکراتی با کارگروه بررسی و پیامد‌های اقتصادی ستاد ملی مدیریت کرونا انجام شد تا مدت زمان امهال اقساط وام‌های بانکی، مالیات و ... تا پایان سال جاری تمدید شود.

مشاور معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به میزان بالای خسارت وارده حوزه‌های گردشگری و صنایع دستی اشاره کرد و گفت: براساس گزارش‌های دریافتی و برآورد‌های انجام شده، میزان خسارت تأسیسات گردشگری از شیوع ویروس کرونا تا پایان تیرماه سال جاری قریب به ۱۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. سپس ۳ بسته دستورالعمل‌های رعایت اصول بهداشتی و فاصله‌های اجتماعی، سفر‌های هوشمند و فرهنگ عمومی سفر تدوین شده و پس از تصویب در ستاد ملی مدیریت کرونا به کلیه تاسیسات گردشگری ابلاغ شدند.

وی ادامه داد: سازمان جهانی گردشگری نیز با توجه به میزان خسارت وارده به صنعت گردشگری بین المللی، توصیه‌نامه‌ای را به کشور‌های عضو این سازمان ارسال کرد تا بتوان راهکار‌ها و پیش بینی‌های لازم برای احیای صنعت گردشگری بین‌المللی را شناسایی و اجرا کرد. در این راستا و با استناد به گزارش‌های به دست آمده به مقامات کشورمان اعلام شد که سفر عامل شیوع بیماری کرونا نبوده و گردشگران با رعایت اصول بهداشتی و دستورالعمل‌های ابلاغی ضمن کمک به جلوگیری از انتقال این ویروس می‌توانند سفر اطمینان بخشی را داشته باشند. البته این موضوع منوط به مشارکت و همکاری مجدانه هموطنان و گردشگران است.

مسئول دبیرخانه پیشگیری و مقابله با کرونا در حوزه‌های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی اعلام کرد: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را در قالب تحریک تقاضا در صنعت گردشگری برای دوران پساکرونا پیش بینی کرده است که در صورت تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا می‌توان با اجرای آن‌ها به توسعه صنعت گردشگری و جلوگیری از افزایش خسارت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا امیدوار شد.

وی ادامه داد: معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در راستای اجرای اقدامات اعتماد ساز به منظور توسعه گردشگری بین المللی همکاری‌هایی با وزارت راه و شهرسازی داشته و امید است که تلاش‌های به عمل آمده به منظور برقراری خطوط هوایی میان ایران و کشور‌های بازار هدف گردشگری به ویژه کشور‌های همسایه، تبادل گردشگر دو طرفه افزایش یابد. شایان ذکر است کلیپ‌های رعایت اصول بهداشتی در مراکز اقامتی و تأسیسات گردشگری تهیه شده‌اند و به گردشگران خارجی عرضه شده‌اند تا این گردشگران از رعایت اصول بهداشتی در ایران اطمینان یابند.

خلدی نسب اظهار کرد: مقرر است در پایان مهرماه سال جاری وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با سفر به روسیه موضوع لغو دو طرفه روادید گردشگری در قالب بسته‌های تور را پیگیری کند و با طرف‌های مقابل به تفاهم برسد.

وی افزود: تقویم رویداد‌های گردشگری در سراسر کشور براساس جاذبه‌ها و ظرفیت‌های گردشگری استان‌ها در طول سال تهیه شده است که انشاالله پس از بهبود شرایط و با تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا می‌توان آن‌ها را اجرایی کرد.

وی در پایان از مردم تقاضا کرد که در سفر حتما از ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کنند و مشارکت فعالانه‌ای را در اجرای دستورالعمل‌های بهداشتی داشته باشند تا زنجیره انتقال ویروس کرونا قطع شود. همچنین پیشنهاد کرد ستاد ملی مدیریت کرونا با تخصیص یارانه‌های ویژه نسبت به تولید گسترده ماسک و مواد ضد عفونی کننده اقدام  و این اقلام ضروری را به صورت رایگان در سراسر کشور توزیع کند، زیرا با این کار به طور یقین شاهد مشارکت بیش از پیش مردم در استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی کننده و قطع زنجیره سرایت ویروس کرونا خواهیم بود.