ثبات قیمت برنج در نیمه دوم سال؟

جی پلاس، از ابتدای امسال ارز 4200 تومانی واردات برنج قطع شد و با تصمیم دولت واردات این کالا با ارز نیمایی انجام شد. تغییر ارز از 4200 تومانی به ارز نیمایی، موجب افزایش قیمت برنج وارداتی شد. به‌طوری که قیمت هرکیلو برنج وارداتی از حدود 7200 تومان از ابتدای سال به 19200 تومان رسیده است که افزایش قیمتی حدود 160 درصدی است.کمترین قیمت برنج وارداتی در حال حاضر هرکیلو 19200 تومان و بیشترین آن که قیمت برنج پاکستانی است حدود 21 هزارتومان است.

قیمت تولید

روزنامه ایران نوشت؛ تأثیر افزایش قیمت برنج وارداتی بر قیمت برنج تولیدی، نگرانی در بازار مصرف ایجاد کرد. اما قاسمعلی‌حسنی، دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی، در گفت‌وگو با «ایران» افزایش قیمت برنج تولیدی را بین 10 تا 20 درصد اعلام کرد. به گفته حسنی، قیمت برنج ایرانی نسبت به برنج خارجی تغییر زیادی نداشته و در حال حاضر قیمت ارزانترین برنج ایرانی 17 هزار و گرانترین برنج داخلی 27 هزار تومان است. او فروش برنج داخلی با قیمت بیشتر را گرانفروشی عنوان کرد. به‌گفته حسنی، بیشتر واردکنندگان برنج را با ارز نیمایی به مشتری نمی‌فروشند بلکه برنج با قیمت ارز آزاد و به قیمت روز به مشتری فروخته می‌شود و علت افزایش چندبرابری قیمت برنج وارداتی هم همین سودجویی‌ها است. دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی گفت: واردکنندگان می‌گویند اگر برنج را با همان قیمت ارز نیمایی که واردکرده‌اند بفروشند، سرمایه‌شان نصف می‌شود به‌همین دلیل برنج را با قیمت روز ارز وارد بازار می‌کنند.

تولیدکنندگان راضی از قیمت‌ها

افزایش بارش‌ها از سال 97 منجربه افزایش تولیدات کشاورزی از جمله افزایش تولید برنج شد. به‌همین دلیل سیاستگذاری واردات برنج تغییر کرد و واردات آن محدود شد. با محدودیت واردات و همچنین قطع ارز دولتی واردات، تقاضا برای برنج ایرانی افزایش یافته است. هر سال با شروع فصل برداشت، به‌خاطر اشباع بازار از برنج وارداتی، تولیدکنندگان از قیمت فروش برنج ناراضی بودند اما عزیزالله‌ شهیدی‌فر، رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در گفت‌وگو با ایرنا، به این نکته اشاره کرده که «ثبات قیمت انواع برنج در بازار در شرایط عرضه زیاد این محصول به نفع شالیکاران است و این نشانگر موفقیت رویکرد حمایتی دولت در این بخش است.»به گفته شهیدی‌فر«با سیاست حمایتی دولت مبنی بر نیمایی شدن واردات برنج خارجی، امسال به هیچ عنوان دغدغه‌ای برای فروش برنج داخلی وجود ندارد.اگرچه هزینه تولید برنج امسال بسیار بالا رفته است، اما شالیکاران نگران قیمت محصول نیستند چرا که قیمت فعلی انواع برنج داخلی برای بیشتر کشاورزان رضایتبخش گزارش شده است.»

سقف قیمت

جمیل‌علیزاه شایق، رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج نیز گفت: بر اساس گزارش تحقیقی سازمان بازرسی کل کشور، نیاز سرانه مصرف برنج 36.5کیلوگرم است در حالی که در این سال‌ها واردکنندگان این عدد را 42 تا 46کیلوگرم اعلام می‌کردند تا واردات بیشتری انجام شود.

رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج، کمترین پیش‌بینی تولید امسال را 2 میلیون و 400 هزار تن عنوان کرد.البته او تأکید کرد: تولید قطعاً بالاتر ازاین عدد است و 2 میلیون و 400 هزار تن کف تولید است. با توجه به نیاز حدود 3 میلیون تنی برنج مصرفی، پس ما باید حدود 600 تا 700هزار تن برنج وارد کنیم که برای ذخایر استراتژیک هم خواهد بود. اما از ابتدای امسال بیش از این نیاز برنج وارد شده است و دلیل آن دپوی بیش از 300 هزارتن برنج در گمرک است که در انتظار تخصیص ارز است.به نظر می‌رسد حدود یک میلیون و 200 هزار تن برنج وارد شده است.

شایق افزود: با اینکه ارز دولتی واردات برنج قطع شده اما در ابتدای سال برنج با ارز دولتی وارد شده است. با وجود افزایش قیمت برنج وارداتی، قیمت برنج تولیدی در کارخانه 23 هزار و 500 تومان است.این قیمت را انجمن تولیدکنندگان با لحاظ تمام هزینه‌های تولید، سود سرمایه، اجاره زمین و حق مدیریت برآورد کرده است و قیمتی واقعی است. این قیمت در بازار خرده فروشی با احتساب هزینه‌های حمل و هزینه‌های دیگر26500 و حداکثر 27 هزارتومان باید باشد. اما در حال‌حاضر قیمت برنج در بسیاری فروشگاه‌ها بیشتر از 30 هزارتومان است که گرانفروشی است.

او افزود: بررسی ما نشان می‌دهد برنجی که با قیمت بالاتر از قیمت واقعی فروخته می‌شود ناخالصی هم دارد و برنج‌های مختلف به اسم برنج درجه یک فروخته می‌شود.ما بارها اعلام کرده‌ایم که نهادهای نظارتی «خواب» هستند. با توجه به اینکه قیمت جهانی برنج هم افزایش ندارد پس نباید انتظار افزایش قیمت چند برابری برنج تولیدی را داشته باشیم.

بر اساس اعلام جهادکشاورزی مازندران، در حال حاضر ارقام ندا، شیرودی و فجر به‌عنوان انواع برنج کیفی پر محصول تولید امسال به ترتیب ۱۶ تا ۱۹ هزار تومان و برنج طارم محلی ۲۲ هزار تومان به‌صورت نقدی خرید و فروش می‌شود. به گفته فعالان بازار، بررسی‌ها نشان می‌دهد که به‌دلیل مشکلات کرونایی مصرف برنج‌های خارجی در تالارها و واحدهای پذیرایی بشدت کاهش یافته است و به همین دلیل شاهد فراوانی برنج‌های خارجی در بازار مصرف هستیم.

پیش‌بینی قیمت

رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج، با اشاره به این موضوع که برنج همیشه در فصل برداشت یعنی مرداد و شهریور ارزانتر و در نیمه دوم سال گرانتر است، گفت: پیک قیمت برنج در ایام نوروز است اما نباید قیمت‌ها افزایش بیش از 10 درصدی داشته باشد. در واقع بیشترین فاصله قیمتی برنج بین مراکز تولیدی و بازار درنیمه دوم سال تا عید است.

او گفت: سرانه مصرف با احتساب افزایش تقاضا در ماه‌هایی مانند محرم، ماه رمضان و نوروز در نظر گرفته شده است و بنابراین افزایش قیمت در این ایام به بهانه افزایش تقاضا بازهم سودجویی و گرانفروشی است.

230 هزارتن برنج ترخیص می‌شود

از ابتدای شهریور امسال واردات برنج با ممنوعیت‌ فصلی مواجه شد.این در حالی بود که طبق آمار گمرک ایران در پنج ماهه اول امسال حدود ۳۰۰ هزار تن در گمرک و بنادر دپو مانده بود. از مهم‌ترین دلایل عدم ترخیص برنج‌های وارداتی تأمین ارز و ماندن در صف تخصیص ارز بود که مدت‌ها در این رابطه مشکل وجود داشت. با توجه به شروع فصل برداشت برنج، ترخیص برنج از گمرک به اول شهریور موکول شد اما به گفته دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی این تاریخ به اول آبان ماه تغییر کرده است.در حالی بیش از یک ماه از ممنوعیت واردات برنج گذشته که مهرداد ارونقی، معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران، به ایسنا اعلام کرده طی توافق صورت گرفته، قرار بر این است ارز لازم برای ترخیص برنج‌های دپو شده تأمین شود. طبق این توافق، قرار شده ۸۰ میلیون دلار جهت تخصیص ارز به برنج‌هایی که به‌صورت درصدی ترخیص شده‌اند، اختصاص داده شود.به گفته فعالان بازار، با ترخیص این برنج‌ها از گمرک، انتطار این است که قیمت برنج وارداتی هم در نیمه دوم سال به ثبات برسد و دیگر افزایش نداشته باشد. البته بیشتر فعالان بازار به این موضوع اشاره می‌کنند که اگر برنج هم مانند بسیاری دیگر از کالاها با ارز آزاد وارد شود، شرایط رقابتی ایجاد می‌شود و قیمت‌ها به ثبات می‌رسد.

دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به استقبال بازاریان از واردات برنج با ارز آزاد گفت: با رقابتی شدن بازار، هیچ فروشنده‌ای گرانفروشی نمی‌کند چون مشتری خود را از دست می‌دهد.