یکی از شایع ترین رفتارهای کودکان قلدری و پرخاشگری است که گاهی به دلیل رفتارهای اشتباه والدین بروز می کند.
جی پلاس، شاید در اطراف شما هم کودکانی هستند که حس قدرت طلبی و یا به اصلاح دیگر قلدری در آنها دیده میشود. رفتارهای خشونت آمیز در کودکان معمولا از یک سالگی به بعد مشاهده میشود حتی میتوان این رفتارهای خشونت آمیز را در نوزادی هم مشاهده کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: ضربه زدن، لگد زدن، فشار دادن و گاز گرفتن را میتوان از رفتارهای خشونت آمیز در کودکان دانست، اما با بزرگ شدن کودکان این دسته از رفتارها هم تغییر میکند و خشونت را علاوه بر رفتار میتوان در گرفتار کودکان نیز مشاهده کرد.
پرخاشگری کلامی را میتوان از زمانی که کودکان شروع به صحبت میکنند و در محیطهای کوچک مانند پیش دبستانی قرار میگیرند، مشاهده کرد، اما در نوجوانی و بزرگسالی، پرخاشگری در ارتباطات به روشی رایج برای آزار و اذیت تبدیل میشود.
نوزادان و کودکان نوپا هنگام عصبانیت یا ترس، شروع به ضربه زدن و گاز گرفتن میکنند، زیرا راه دیگری برای ابراز خشم و عصبانیت یا کنترل پاسخهای عاطفی خود ندارند، اما با بزرگتر شدن و دست یافتن به ارتباط کلامی میتوانند به هنگام ناراحتی خود را کنترل کنند و یا به صورت کلامی ناراحتی و خشم خود را بروز دهند.
هر میزان که کودکان بزرگتر شوند با قدرت استدلالشان میتوانند تشخیص دهند که در شرایط مختلف با کدام رفتار بر روی دیگران تاثیر بگذارند از این رو در کودکان زیر ۵ سال که هنوز به قدرت استدلال دست نیافتهاند به پرخاشگری با همان لجبازی میپردازند.
تعریف قلدری
در واقع قلدری رفتاری است که فرد احساس میکند که قدرت بیشتری را نسبت به طرف مقابل خود دارد که معمولا کودکان در مدرسه، زمین بازی وغیره این حس را نسبت به هم سن و سالهای خود دارند.
همچنین در گذشته افراد بر این باور بودند که قلدری ناشی از مشکلات روان شناختی است، اما همیشه اینگونه نیست، زیرا بسیاری از زورگویان تمایل به محبوبیت داشته و از درک عاطفی خوبی هم برخوردار هستند. پرخاشگری همیشه جسمی نیست و گاهی اوقات جنبه روحی و روانی دارد.
علتهای اصلی قلدر شدن کودکان
کودکانی که رفتارهای پرخاشگرانه دارند در اکثر مواقع انجام این رفتارها را از دیگران آموختهاند و در واقع کودکان نیز دیدهاند که رفتار مردم عموما خصمانه است و قصد آسیب رساندن به دیگران را دارند به همین دلیل ممکن است با این نوع نگرش در تعاملات اجتماعی که منجر به بروز حادثهای میشود بیش از حد واکنش نشان دهند.
کودکانی که تنبیه بدنی را تجربه کردهاند و یا مورد آزار و اذیت دیگران قرار گرفتهاند تمایل بیشتری به پرخاشگری دارند، زیرا این دسته از کودکان میآموزند که رفتار پرخاشگرانه یک راه حل معقول برای تخلف است.
چگونگی نحوه برخورد با کودکان قلدر و پرخاشگر
انجام اقدامات لازم برای جلوگیری از قلدری یا کمک به کودکان در کنار آمدن با رفتار قلدرمآبانه بسیار مهم است، زیرا کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار میگیرند بیشتر در معرض مشکلات عاطفی مانند اضطراب و افسردگی هستند و در مدرسه نیز ضعیفتر عمل میکنند.
نکته مهم این است که در اکثر قریب به اتفاق حوادث قلدری، افراد دیگری نیز حضور دارند که شاهد وقوع رویداد هستند و متأسفانه به جای متوقف کردن آن به گونهای عمل میکنند که رفتار پرخاشگرانه را تشویق میکند.
علاوه بر اینها، زورگویی در مدرسه بیشتر هنگامی دیده میشود که پاسخ معلم نسبت به درگیری، نامناسب باشد و یا روابط ضعیفی بین معلم و دانش آموز وجود داشته باشد بنابراین مداخله با هدف تغییر اوضاع در مدرسه برای تغییر هنجارها در مورد زورگویی، ضروری است.
در سطح فردی، صحبت کردن با کودکان در مورد زورگویی بسیار مهم است همچنین تشویق آنها برای گزارش در صورت مشاهده اتفاق برای همسالان میتواند گام موثری باشد.
ارتقاء همدلی نیز میتواند کمک کننده باشد چراکه وقتی افراد مشاهده میکنند شخصی مورد آزار و اذیت قرار گرفته مداخله میکنند. والدینی که در مورد احساسات خود با بچهها صحبت میکنند کودکانشان از همدلی بالاتری برخوردارند و رفتارهای مناسبتری با هنجارهای اجتماعی دارند، همچنین آموزش به کودکان برای مهربان بودن با یکدیگر ممکن است در مثبتتر کردن تعاملات اجتماعی مفید باشد.