حقوق شاغلان غیردولتی آموزش و پرورش کشور از یک سو توسط کارفرمایان و از سوی دیگر توسط وزارت و پرورش که نهاد گزینش این افراد است، به شدت نادیده گرفته می شوند.
گروه کار و درآمد جی پلاس، تجمع مردادماه معلمان مدارس غیرانتفاعی مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی برای پی گیری مطالبات شان؛ روایت های تلخی از معیشت سخت شان درون خود داشت.
کسانی که در بهترین حالت 800 هزار تومان در ماه حقوق می گیرند برای رسیدن به خط فقر همانطور که بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران کشور آن را ماهیانه 10 میلیون تومان اعلام کرده باید 12 برابر کار کنند یعنی چیزی حدود 432 ساعت در هفته در حالی که هر هفته در مجموع 168 ساعت است!
معلمان مدارس غیرانتفاعی چه می خواستند؟
اصلی ترین مطالبه معلمان مدارس غیرانتفاعی تعیین تکلیف وضعیت شغلی آن ها به عنوان حق التدریس مانند همکاران خود در آموزش و پرورش بود که اکنون در پس مشکلات دیگر رنگ باخته است.
این معلمان می گویند: برای اینکه اجازه تدریس در مدارس غیرانتفاعی داشته باشیم بایستی توسط آموزش و پرورش گزینش و پایش شویم اما حداقل ترین های آموزش و پرورش درباره ما اجرا نمی شود.
عدم بیمه معلمان، ساعات کاری زیاد، حضوری بودن اغلب کلاس ها در ایام شیوع کرونا، دستمزد پایین و ... در بین تمام معلمان مدارس غیر دولتی به عنوان دغدغه مشترک ابراز می شود و اما با توجه به شرایط اقتصادی کشور، اصلی ترین مشکل این افراد یک کلمه است: نان!
بهتر تدریس می کنیم، کمتر پول می گیریم!
یکی از معلمان مدارس غیر دولتی در استان زنجان با بیان دغدغه های خود در گفت وگو با خبرنگار جی پلاس می گوید: بسیاری از معلمان مدارس غیرانتفاعی دارای شیوه تدریس منحصر به فرد هستند که اگر ملاحظه کنید متوجه می شوید که اغلب پذیرفته شدگان کنکور دانش آموز مدارس غیرانتفاعی هستند ولی معلمانی که به آن ها آموزش می دهند توسط آموزش و پرورش نادیده گرفته می شوند که جای تعجب است.
وی در ادامه می افزاید: بسیاری هم چون من بیش از 10 سال سابقه کار دارند و امتحان خود را در بررسی های علمی دانشگاهی و آموزش و پرورش پس داده اند اما متوجه می شویم همچنان آموزش و پرورش برای جذب نیرو سردرگرم است.
شهریه های هنگفت معلوم نیست کجا می رود
یکی دیگر از معلمان غیر دولتی در یکی از استان های غربی کشور، در خصوص در آمد خود می گوید: ماهیانه 750 هزار تومان برای 36 ساعت تدریس در دو مدرسه غیرانتفاعی که متعلق به یک نفر است به عنوان حقوق می گیرم که تمام این هزینه صرف هزینه ایاب و ذهابم می شود و برای امور زندگی مجبور هستیم از درآمد همسرم استفاده کنم.
وی با اشاره به اینکه در مدارسی که به عنوان معلم مشغول به تدریس است از هر دانش آموز سه الی چهار و نیم میلیون تومان شهریه می گیرد می گوید: حتی به اندازه دریافتی مدرسه از یک دانش آموز به ما حقوق نمی دهند و بعد از 9 سال تدریس برای آنها با التماس توانسته ایم آنها را راضی کنم تا با هزینه خودم، بتوانم بیمه ده روز در ماه شوم طبق قانون به میزان 23 درصد از 30 درصد حق بیمه را باید آموزشگاه بپردازد که به اجبار تمامی 30 درصد حق بیمه را معلمان تقبل می کنند.
حتی قرضی نان می خرم!
یکی از معلمان لرستانی که به شدت از وضعیت معیشتی اش گله مند بود، هم به خبرنگار جی پلاس گفت: 11 سال سابقه تدریس دارم و با مدرک ارشد زبان هر سه ماه یک بار مبلغی کمتر از حقوق مصوب کارگری می گیرم و نمی دانم باید با این پول چه کنم؟
او در ادامه در خصوص شرایط زندگی خود می گوید: دیگر نمی توانم به مغاه ای برای خرید بروم، سوپری محل آبرویی برایم نگذاشته زیر نتوانستم حسابن را صاف کنم و برای خرید نان مجبور شدم کارت یارانه ام را به گرو بگذارم تا نانوایی به من نان نسیه بدهد و می دانم بسیاری از همکارانم در منطقه مان، همین وضعیت را دارند.
او در رابطه با پی گیری در خصوص وضعیت شغلی اش می گوید: دوبار در آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش شرکت کردم و هر دوبار قبول شدم اما یک بار توسط گزینش ازبین دو نفر من را حذف کردم چون پارتی نداشتم و بار دوم به دلیل بومی نبودن در شهر دیگر من را رد کردند! و این در حالی است که برای تدریس در مدارس غیرانتفاعی هربار گزینش، تایید شده ام.
کار در مدارس غیرانتفاعی برده داری مدرن است
یکی از معلمان مدارس غیرانتفاعی در شهر مشهد مقدس نیز در گفت و گو با جی پلاس با اشاره به مشکلات مالی عدیده ای که با آن روبرو هستند شرایط حضور در این مدارس را نیز ناعادلانه می داند و اظهار کند: بنده معلم هنر هستم و 4 بار رتبه اول مسابقات مختلف در این زمینه شده ام ولی رفتار والدین دانش آموزان با معلمان به خاطر اینکه مبالغ هنگفتی پرداخت می کنند تحقیرآمیز است.
او با بیان اینکه قانون، دانش آموز، مدرسه غیرانتفاعی و نمره ای که ما به او می دهیم را به رسمیت می شناسد ولی معلم که حلقه وصل این موارد است را به رسمیت نمی شناسد، گفت: ما به صورت پیاپی گزینش می شویم و در آن گزینش سوال هایی از ما می پرسند که به رشته و تدریس مان مرتبط نیست ولی از ما نمی پرسند که آیا بلد هستید با دانش آموز چگونه رفتار کنید؟ و این ها همه در حالی است که مدرسان مدارس غیرانتفاعی در ماه سیصد هزار تومان دریافتی دارند و بایستی اواخر سال برگه ای را امضا کنند که در آن نوشته شده تمام حق و حقوق خودمان از جمله پاداش و بیمه را دریافت کرده ایم.
این معلم در ادامه می گوید: این یک برده داری مدرن است که رخ داده و ما به دلیل آن را تحمل می کنیم یکی چون ما زنان از معلمی به عنوان یکی از معدود مشاغلی که دیدگاه خوبی در جامعه نسبت به آن وجود دارد آن را انتخاب کرده ایم تا بتوانیم کار کنیم و دلیل دیگر به خاطر علاقه بسیاری زیادی است که به تدریس داریم.
کرونا بسیاری از معلمان را بیکار کرد تا به نان شب محتاج شوند
یکی از معلمان قزوینی مدارس غیرانتفاعی با اشاره به اینکه کرونا باعث بیکاری بسیاری از معلمان شده است هم، گفت: این موضوع بیشتر برای معلمان ورزش و هنر رخ داده است و تقریبا تمام مدرسین این دو رشته از کار خود بیکار شده اند به این دلیل که کلاس ورزش و هنر نیاز به برگزاری حضوری دارد و والدین با این موضوع مخالف هستند.
قراردادهای صوری
یک معلم همدانی نیز با اشاره به قرارداد های صوری مدارس برای دور زدن قانون در گفت وگو با جی پلاس می گوید: علی رغم اینکه 25 ساعت در هفته و مطابق یک معلم تمام وقت تدریس می کنم اما ماهیانه تنها یک میلیون تومان آن هم با پرداخت نامنظم دریافت می کنم که طبق قراردادی که مدیر مدرسه با همه معلمان خود بسته است، ما مجبور به امضا می شویم تا درمورد حق و حقوق خود ادعایی نداشته باشیم.
این معلم همچنین خاطرنشان کرد: از قراردادهایی که با معلمان مدارس غیر انتفاعی بسته می شود تنها یک نسخه موجود است و آن هم در اختیار مدیر قرار دارد.
وزارت کار باید بر وضعیت قراردادها نظارت کند
اما پیرو این مساله؛ محمد وحیدی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار جی پلاس با بیان اینکه کمیته ای متشکل از وزارت آموزش و پرورش و مجلس در این رابطه تشکیل شده است، اظهار کرد: اعضای این کمیته در حال بررسی هستند تا وضعیت پرداختی حقوق و سوابق بیمه ای نیروی های خرید آموزشی و نیروهای غیر دولتی در مدارس غیردولتی و همچنین نیروهای خدمات آموزش و پرورش تعیین تکلیف شود که امسال شیوه نامه نیروی های خرید خدمتی آموزشی، بر همین اساس تغییر کرده ولی برای نیروهای غیر دولتی در سال جاری تصمیم گیری جدیدی رخ نداده که البته وزیر متعهد شده است اگر کسانی در بخش غیر دولتی هستند مطابق قانون کار دریافتی داشته باشند و این موضوع در شیوه نامه قرارداد مدارس غیردولتی ابلاغ شده است.
سوابق نیروهای غیردولتی برای جذب در آموزش پرورش باید لحاظ شود
عضو کمیسیون آموزش مجلس در پاسخ به اینکه چرا قراردادهای این دسته از معلمان در سال تحصیلی جاری مانند سابق منعقد شده و دریافتی آنها همچنان زیر یک میلیون و برخلاف قوانین کار است، هم تصریح کرد: این بحث به نظارت بر مقررات بر می گردد که در خصوص مدارس غیرانتفاعی نطارت به دو بخش بر تقسیم می شود که نظارت بر بخش آموزش آنها بر عهده وزارت آموزش و پرورش است و نظارت بر مسائل مالی و قراردادهای بر عهده وزارت کار است چراکه مدارس غیر دولتی تابع قوانین کار هستند البته پیشنهاد بنده به آقای وزیر این بود که آموزش و پرورش نظارتی هم به ساز و کار پرداختی این مدارس بکنند زیرا برخی از آنها به خاطر وجود متقاضیان بسیار زیاد کار، علی رغم درآمدهای قابل توجه شان، مسائل مربوط حقوق معلمان را رعایت نمی کنند.
نماینده مردم بجنورد، مانه و سملقان در خصوص استخدام و جذب این افراد توسط دستگاه دولتی هم به جی پلاس گفت: یکی از پیشنهاداتی که کمیسیون ارائه داد به این صورت است که اگر قرار بر تصویب اصلاحیه ای در آینده نسبت به جذب نیروهای مختلف آموزش و پرورش بود، برای نیروهای غیر دولتی هم به گونه ای سوابقشان لحاظ شود چراکه بسیاری از این افراد شرایط حضور در آزمون استخدامی ندارند.
این نماینده مجلس در ادامه گفت: این طرح هنوز به کمیسیون نیامده اما یک طرح پیشنهادی دیگری توسط همکاران نیز تدوین شده که آن هم در کمیسیون آموزش مطرح نشده و بایستی دید که طی این هفته چه اتفاقی رخ خواهد داد.
آموزش و پرورش طرف حساب معلمان مدارس غیرانتفاعی نیست
اما احمد حسین فلاحی دیگر عضو کمیسیون آموزش هم پیرامون موضوع فوق؛ نیز در پاسخ به خبرنگار جی پلاس در خصوص مطالبات معلمان مدارس غیرانتفاعی که به تجمع مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی هم رسید، گفت: وقتی ما می گوییم "مطالبات"؛ می تواند این پیام را داشته باشد که این افراد توسط آموزش و پرورش دعوت شده اند و تعهداتی که نسبت به آنها داشته عمل نکرده است در صورتی که تدریس در مدارس غیرانتفاعی شغل آزاد محسوب می شود و آموزش و پرورش نسبت به این افراد هیچ تعهد طرفینی ندارد.
** تجمع معلمان غیرانتفاعی به معنای ضایع شدن حق شان توسط دولت نیست
وی در ادامه افزود: مطالبه این افراد از مدارس غیرانتفاعی است و وزیر آموزش و پرورش هم درست می گوید که طرف قرارداد آنها نیستیم چراکه با یک نهاد بیرونی قرارداد دارند. بنابراین اکنون که این افراد تجمع می کنند به این معنی نیست که حقوقشان توسط مجلس یا دولت ضایع شده باشد. این افراد با تجمع می خواهند مانند بقیه افراد، وارد سیستم آموزش و پرورش شود که باید دید ساز و کار قانونی آنها به چه شکل باید باشد.
نماینده مردم همدان در ادامه با اشاره به نیاز آموزش و پرورش به جذب 190 هزار معلم، تصریح کرد: اقدامات اخیر آموزش و پرورش در جذب نیروهای مورد نیاز خود از طریق آزمون و ... جوابگو نبوده است ولی اینکه این افراد نیز بتواننداستخدام شوند یا خیر بحث دیگری است که باید در قانون اصلاح شود و با توجه به اینکه اصلاح قانون نیازمند پیش بینی ردیف مالی در بودجه است، که در سال 99 ردیف مالی برای استخدام این افراد وجود ندارد و باید دید در سال 1400 چه اتفاقی پیش می آید.
** گزینش آموزش و پرورش نقش نظارتی دارد و تعهدآور نیست
این نماینده مجلس در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چطور آموزش و پرورش در گزینش این معلمان نقش اصلی دارد ولی در قبال مطالبات آنها خود را مسئول نمی داند، به جی پلاس گفت: گزینشی که آموزش و پرورش انجام می دهد از جنبه نظارتی است و تعهدی برای آنان ایجاد نمی کند که البته باید خودشان دراین باره پاسخ دهند اما در خصوص اینکه موسسات آموزشی غیرانتفاعی حقوق این افراد را تضییع می کند، بایستی از آن ها دفاع کنیم.
وی در پایان با اشاره به اینکه در سال جدید بعید است مشکل این قشر حل شود گفت: اگر دولت بتواند ردیف مالی برای استخدام این افراد را پیشبینی کند، نحوه بکارگیری این افراد در قانون مشخص خواهد که فعلا طرحی در دستور کار نیست.
آموزش و پرورش و وزارت کار هنوز پاسخی نداده اند!
رسیدگی به وضعیت معلمان شاغل در بخش آموزش غیر دولتی در حالی به آینده موکول می شود که این افراد در شرایط حاضر توان اداره زندگی خود را ندارند و از سویی پیگیری های خبرنگار جی پلاس از طریق تماس با معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزشوپرورش برای گفت وگو درباره وضعیت شاغلین این حوزه نتیجه ای در بر نداشت و مسئولین ترجیح دادند دراین باره صحبتی نکنند.
همچنین تماس با اداره کل بازرسی وزارت کار جهت بررسی روند نظارت بر قراردادهای معلمان مدارس غیرانتفاعی منوط به اجازه روابط عمومی وزارت کار شد تا وضعیت قراردادهای این افراد همچنان در ابهام باقی بماند.