چرایی ایجاد بید فرش+ روش های مقابله

بیدخوردگی فرش یک اصطلاح عامیانه است که به فرش‌های پشمی آسیب می‌رساند. حشره بید پروانه کوچکی است به رنگ زرد که طول بدن آن به طور معمول ۱۲-۹ میلیمتر است. حشره ماده در طول عمر خود در محل تاخوردگی و منسوجات پشمی، تخمگذاری کرده و  برای رشد از پروتئین موجود در پشم تغذیه می‌کند.

یک حشرهٔ بید قادر است پس از چهل نسل، در حدود ۴۲ کیلوگرم پشم را نابود کند و در نتیجه میزان تخریب فرش نیز زیاد می‌شود. این حشره دربعضی از مواقع به صورت خیلی نامحسوس وارد منازل می‌شود و تغذیه خود را از پُرز قالی‌ها تامین می‌کند. 

فضای تاریک، هوای مرطوب و دمای مناسب به همراه کمی الیاف یک محیط مناسب برای ورود و فعالیت این حشرات را فراهم می‌کند.

چگونه از بید زدگی فرش جلوگیری کنیم؟

 بید زدگی فقط به رطوبت و انبارداری فرش محدود نمی‌شود؛ بلکه فرش‌های نگه داشته شده در منازل که در قسمتی از آن‌ها تراکم رفت و آمد کم است یا قسمتی از فرش که زیر مبلمان قرار گرفته در معرض حمله بید و سوسک قرار دارند.

- بهترین راه برای جلوگیری و از بین بردن بید زدگی، زدودن گرد و غبار از میان پرز‌های فرش است؛ بنابراین توصیه می‌شود حداقل هفته‌ای یک بار تمام قسمت‌های یک فرش را به طور کامل جاروبرقی بزنید.

- در صورتی که شواهدی از بید زدگی روی فرش‌ها را مشاهده کردید، هر چه سریع‌تر با محلول ضد بید آن‌ها را شستشو دهید.

- فرش‌ها از گرد و غبار نیز آسیب خواهند دید. اگر جارو برقی مرتب و کامل نزنید و ذرات گرد و غبار از میان فرش خارج نشوند، هنگام شستشو با آب ترکیب شده و تشکیل لایه‌ای شبیه گل در انتهای پرز فرش می‌دهند که ضمن پوسیدگی زودرس؛ شرایط لازم برای بید زدگی فرش به دلیل تجمیع گرد و غبار فراهم می‌شود.

- برای محافظت کامل از فرش‌ها در برابر بید زدگی می‌توان از مواردی مانند خوشه‌های سدر، کاغذ روزنامه، نفتالین، کلر و فلفل استفاده کرد.

- به یاد داشته باشید در صورتی که قالی به جای پلاستیک در کاغذ پیچیده شود، نگهداری از آن بهتر و راحت‌تر خواهد بود، زیرا از مهم‌ترین شرایط بیدزدگی یعنی رطوبت جلوگیری می‌شود.

- توصیه می‌شود برای انبار کردن فرش ها، غبارگیری و ضدعفونی کردن آن‌ها را انجام دهید.

- هنگام استفاده از و بخار مواد ضد بید برای فرش ها، احتیاط‌های لازم را رعایت کنید و دقت شود که قالی‌ها به طور کامل پهن شوند که با بخار مواد ضد بید اسپری شوند تا تمام حشرات به کلی نابود گردند.

- تا حد امکان اجسام سنگین مانند کمد، مبل و گلدان را بر روی فرش دستباف خود قرار ندهید. وجود اجسام سنگین و گلدان بر روی فرش دستباف به دلیل ایجاد رطوبت خطر بید زدگی فرش را افزایش می‌دهند.

- برخی افراد تصور می‌کنند که بید زدگی فقط مخصوص قسمت‌های مرطوب فرش است در صورتی که محل تاخوردگی فرش‌ها یا قرار گرفتن در زیر اجسام سنگین این آسیب را بیشتر می‌کند؛ بنابراین اگر فرش‌های خود را در انبار قرار می‌دهید از تا زدن آن‌ها پرهیز کنید و به حالت رول در پارچه یا کاغذ قرار دهید.

با توجه به اینکه تغذیه بید‌ها از الیاف پشمی صورت می‌گیرد، بنابراین فرش‌های دستباف بیشتر در معرض این آسیب قرار می‌گیرند. اما باید نکات مراقبتی برای انواع فرش‌ها صورت بگیرد.

راه تشخیص بید زدگی فرش و ترمیم آن

بید زدگی فرش را می‌توان از روی برخی نشانه‌ها مانند وجود حشراتی کوچک بر روی فرش با حرکت سریع، تار‌های بسیار ریز اطراف بافت فرش، لکه‌های سفید روی فرش که به مرور عمیق شوند، ذرات خاکستری کوچک بر روی سطح فرش، خورده شدن گره‌های پشت فرش و از بین رفتن بافت زمینه‌ای بخشی از فرش تشخیص داد.

در صورتی که سطح بید زدگی گسترده باشد، گرچه قابل ترمیم است، اما به صرفه نیست. اگر بید خوردگی در قسمت‌های مشخص و محدودی از فرش صورت گرفته باشد، ترمیم آن باید توسط رفوگر‌ها و کاملا با دقت انجام شود.