به گفته سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز عمده کالا‌های قاچاق ته لنجی سوخت و فرآورده‌های نفتی، گازوئیل، مسکوکات فلزی و قیمتی، لوازم خانگی و منسوجات لوازم آرایشی و بهداشتی است.
جی پلاس، قاچاق به عنوان اصلی ترین عامل تضعیف و ضربه به چرخه تولید در هر کشوری محسوب شده و بستن راه های ورود و خروج آن باید از اولویت های اساسی هر دولتی باشد.
به منظور اطلاع از آخرین آمار قاچاق هایی که بیشترین کشفیات را در سال های اخیر به خود اختصاص داده است سراغ حمیدرضا دهقانی نیا سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز رفتیم.
۱۶ درصد کشفیات قاچاق مربوط به ته لنجی هاست
قاچاق ته لنجی یا ملوانی در جنوب کشور تبدیل به معضلی اساسی شده است، ادعا‌هایی مبنی بر سازماندهی بودن این قاچاق مطرح است، نظر شما در این رابطه چیست؟
ارزش کشفیات قاچاق ته لنجی در سال ٩٧ حدود ١٠ هزار و ٧۴٨میلیارد ریال بوده که نسبت به کل کشفیات ١۶درصد کل کشفیات را شامل می‌شود و در سال ٩٨ این رقم به ٣۶هزار و ٨٢۶ میلیارد ریال رسیده که در مقایسه با حجم کل کشفیات ۴٠ درصد را شامل می‌شود.
یکی از معضلات حوزه قاچاق کالا به ویژه در مبارزه با آن قاچاق ته لنجی است. عمده کالا‌هایی که مشمول این نوع قاچاق هستند سوخت و فرآورده‌های نفتی، گازوئیل و قیر، مسکوکات فلزی و قیمتی، لوازم خانگی و منسوجات لوازم آرایشی و بهداشتی است.
سامانه جامع انبار‌ها در مناطق آزاد نصب شد
اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ارتباط با جلوگیری از قاچاق ته لنجی چه بوده است؟
اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حوزه ته لنجی این بوده که میزان این نوع قاچاق از حجم واردات رسمی یعنی ٢ تا ٣ میلیارد دلار بوده که به ۴۵٠ میلیون دلار رسیده است. با محوریت ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز کارگروه ارتقا سلامت اداری و پیشگیری از قاچاق در مناطق آزاد شکل گرفته و مسئولیت آن با مدیرعامل سازمان مناطق آزاد و با همکاری رئیس کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز هر استان است.
اقدامات دیگر استقرار سامانه جامع انبار‌ها در مناطق آزاد و هماهنگی تبادل اطلاعات سامانه انبار مناطق آزاد با سامانه انبار وزارت صمت است. درحال حاضر بیش از دو هزار انبار در سامانه انبار‌های مناطق آزاد ثبت شده است. تلاش می‌شود یکپارچگی را حفظ کنیم و تبادل بین دو سیستم را میسر کنیم. یکی دیگر از موارد استقرار سیستمی گمرک در مبادی ورودی به مناطق آزاد است.
در گذشته حجم وسیعی از کالا به کشور وارد می‌شد، بعدا مقداری از این حجم قرار می‌شد وارد سرزمین اصلی شود و گمرک باید در آن حیطه اقدام به بررسی کند. این اقدام با هماهنگی که ستاد مرکزی و دبیرخانه گمرک و دیگر دستگاه‌ها انجام شد در حال حاضر گمرک در مبادی ورودی مناطق آزاد مستقر شده است. اقدام دیگر یکسان سازی فرآیند‌ها و رویه‌های مناطق آزاد است که در قالب سامانه یکپارچه و پنجره واحد مناطق آزاد اجرا می‌شود.
طبق ماده ١۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تنها مرجع ارائه و برآورد حجم قاچاق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. در حوزه ته لنجی مشکلاتی وجود دارد که نیازمند همکاری ویژه دستگاه‌هایی است که در این خصوص مسئولیت مستقیم دارند. یکی از موارد این است که اگر کالا توسط ملوان وارد می‌شود می‌توان به او گفت کارت بازرگانی اخذ کند؟ خیر، زیرا رویه درست این نیست. وزارت صمت سامانه‌ای را تحت عنوان ثبت آماری ایجاد کرده است. یکی از انتظارات ما از گمرک جمهوری اسلامی این است که وقتی ملوان کالایی را وارد می‌کنند این کالای ملوانی در این سامانه ثبت آماری شود.
انتظارات در گمرک این است که سامانه خودشان را با نام سامانه ملوانی در این حوزه به طور صد در صد عملیاتی و مستقر کنند تا تبادل اطلاعات با سامانه وزارت صمت با سرعت انجام گیرد. این از اقداماتی است که اشراف حاکمیت را بر کالا‌های وارداتی از طریق ته لنجی میسر می کند. یکی دیگر از اقدامات توسط بانک مرکزی است که باید منشأ ارز کالا‌هایی را که از طریق ته لنجی وارد می‌شوند شناسایی و بررسی کند.
وزارت صمت برای ابلاغ فهرست کالا‌های قابل ورود توسط ملوان منتظر تاییدیه بانک مرکزی است!
از اقدامات دیگری که همچنان معطل مانده و متوجه وزارت صمت است؛ ابلاغ فهرست کالا‌های قابل ورود توسط ملوان هاست که مصوب شده، ولی وزارت صمت منتظر تاییدیه بانک مرکزی است. این براساس کارگروه ماده ١٢قانون ساماندهی مبادلات مرزی انجام شده که نماینده وزارت صمت امضا کرده است. انتظارمان این بوده که تا این تاریخ تبادل اطلاعات صورت بگیرد که اتفاق نیفتاده است. رویه‌ها انجام شده و تنها قسمت تأیید منشأ ارز توسط بانک مرکزی معطل مانده است. یکی دیگر از اقداماتی که مصوب شده، اما نهایی نشده سامانه ملوانی گمرک ایران است.
تلاش برای استقرار پلیس امنیت اقتصادی در ٢٢ گمرک ملوانی
یکی دیگر از اقدامات استقرار پلیس امنیت اقتصادی در ٢٢ گمرک ملوانی است. دستورالعمل تهیه، مصوب و ابلاغ شده و منتظر نتایج اقدامات هستیم. ولی نکاتی مطرح است که نیروی انتظامی خواهان تامین محوطه فیزیکی و زیر ساخت دسترسی نیروی انتظامی به سیستم‌ها است
.
چقدر از این اقدامات تا پایان سال عملیاتی می‌شود؟
اگر اراده انجام را داشته باشند زودتر از پایان سال می‌توانیم اقدامات را عملیاتی کنیم.
صدور کارت سوخت چقدر بر کاهش قاچاق بنزین و گازوئیل موثر بوده و بیشتر از کدام مرز‌ها انجام می‌شود؟ آخرین آمار‌ها از قاچاق سوخت چقدر است و اینکه همچنان مرز پاکستان در صدر بیشترین قاچاق سوخت از کشور هست؟
در حوزه برآورد حجم قاچاق سوخت در سال ٩۶بالغ بر ٧٣۶میلیون دلار بوده است. در سال ٩٧ این رقم به ١٩٣۶میلیون دلار رسیده و افزایش ١۶٣درصدی داشته است.
٧٠درصد کشفیات در حوزه فرآورده‌های نفتی مختص به گازوئیل بوده و کمتر از چهار درصد مربوط به بنزین است. تمام سامانه‌ها در فاز توسعه هستند و ما نیازمند ارتقا کیفیت از تبادلات اطلاعات در سطح بین دستگاه‌ها در حوزه سامانه‌ها هستیم.
کشف ۳هزار میلیارد ریال لوازم آرایشی قاچاق در سال ۹۹
با توجه به اینکه لوازم آرایش در گروه چهار قرار دارد، ولی بیشترین حجم قاچاق کالا را به خود اختصاص داده است و از کدام مبادی بیشتر قاچاق صورت می‌گیرد و ارزش آن چند میلیارد ریال است؟
ارزش کشفیات لوازم آرایشی در سال ۹۷برابربوده است با ٣۶٠٠میلیارد ریال و در سال ٩٨ برابر با ٣۶٠۴میلیارد ریال و آمار مقدماتی امسال برابر با ٣٠١میلیارد ریال است.
در مرز شرقی کشور قاچاق چمدانی صورت می‌گیرد؟چقدر این موضوع صحت دارد؟
توریست‌هایی که برای درمان وارد کشور می‌شوند و دارو‌های مورد نیاز را براساس مصرف ۶ ماهه و ۹ ماهه و تجویز پزشک ایرانی خریداری شده از کشور خارج می‌کنند. عبارت قاچاق چمدانی هیچ جا قید نشده است. دارو‌ها در کشور به واسطه حمایتی که دولت از آن دارد تلاش می‌شود تا جامعه با کمبود دارو مواجه نشود. این دارو از طریق مسیر توزیع و پخش به داروخانه می‌رسد. اینکه دارو تجمیع می‌شود و به نحوی غیر رسمی از کشور خارج می‌شود بله قاچاق اطلاق می‌شود.
قاچاق دارو امسال ۶۰۰ میلیارد ریال است
میزان آمار کشفیات قاچاق دارو در سال های اخیر چقدر بوده است؟
ارزش کشفیات داروی در سال ۹۷، ٢٩۵۴میلیارد ریال بوده است و در سال ٩٨ به ٢٧٠۴میلیارد ریال رسیده است و هشت درصد کاهش داشته است. یک آمار مقدماتی هم وجود دارد که قابل استناد نیست. این آمار در سه ماهه نخست امسال ۶٠٠ میلیارد ریال است. البته این آمار نیازمند بررسی بیشتر است.
در سال ٩٧ شاهد حجم وسیع قاچاق دام زنده در مرزهای غربی بودیم آیا این روند افزایشی بوده است؟
آماری دراین حوزه در سال ٩٩ وجود ندارد. ارزش کشفیات قاچاق دام زنده درسال٩٧حدود ٣هزار و هفتاد و یک میلیارد ریال بوده است. این رقم در سال ٩٨ به ٣١۵٠میلیارد ریال رسیده است و هفت درصد افزایش داشته است. در سه ماهه ابتدای امسال همکارانم در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و نیروی انتظامی می‌گویند آماری رسیده وجود دارد، اما نیازمند بررسی فنی است. در واقع آمار مقدماتی است که باید به صورت رسمی اعلام شود. البته ممکن است ناجا کشفیاتی در این باره داشته باشند. عمده محور‌هایی که در قاچاق دام وجود دارد مسیر جنوب کشور غرب و شمال شرق است. با توجه به اقداماتی که انجام گرفت تبصره ماده ١٨ دام که خرید و فروش و حمل و نگهداری دام زنده مشروط شد. اگر حمل شود باید بارنامه داشته باشد و پلاک در سامانه‌های وزارت جهاد کشاورزی داشته باشد.
عملیاتی شدن سامانه جامع تجارت و شناسه کالا برای کنترل قاچاق پوشاک
لطفا آماری از قاچاق پوشاک بفرمایید و اینکه تاکنون چه اقدامایت برای جلوگیری از ورود این نوع قاچاق به کشور انجام شده است؟
در حوزه پوشاک حجم قاچاق کاهش پیدا کرده است، این رقم سال گذشته ٢/۶دهم میلیارد بود و در حال حاضر به یک و هشت دهم میلیاردریال رسیده است. شناسه کالای پوشاک عملیاتی شده است و با توجه به آن توانستیم در سطح عرضه تمیز بین پوشاک قاچاق و غیر قاچاق را داشته باشیم و با توجه به مصوبه‌هایی که درسال ٩۵تا ٩٧صادرشده واردات پوشاک غیر قانونی و ممنوع اعلام شد و به موازات آن سامانه تجارت و شناسه کالا کار کرد. وارد کنندگان و تولید کنندگان آموزش دیدند و کالا‌هایی که قبل از آن تاریخ وارد شد شناسه دار شدند. به کاهش حجم قاچاق پوشاک رسیدیم. ارزش کشفیات قاچاق پوشاک در سال ۹۷ ،١٩٧٢میلیارد ریال بوده است که در سال ٩٨ این رقم به ٣١٢۶میلیارد ریال رسیده است.
قاچاق لوازم خانگی از دبی و امارات برخی کالا‌های دست دوم به نام آکبند وارد می‌شود و در بازار عرضه می‌شود؟
دو شرکت کره‌ای از ایران رفتند و بسیاری از نشان‌های تجاری در بازار که خارجی هستند کالا‌هایی هستند که به صورت دسته دوم وارد کشور می‌شوند و قطعات را تغییر می‌دهند و آن را به نام کالای خارجی به فروش می‌رسانند. با توجه به اقداماتی که ما در این حوزه انجام دادیم یعنی شناسه دار کردن کالا و لوازم خانگی و راه اندازی سامانه گارانتی تمامی کالا‌های تولیدی در سامانه ثبت است. ممکن است با برخی کالا‌ها در بازار مواجه شویم که به ظاهر خارجی و وارداتی باشند، اما بعد از استعلام متوجه می‌شویم که کالا تولید داخل است. با توجه به زیرساخت‌ها می‌توانند از روی شناسه کالا و شناسه رهگیری کالا را احصا کنند که تولید کننده کیست و مسئولیت خدمات پس از فروش آن در بازه ۱۸ ماهه را دارد. مردم می‌توانند با شماره گیری *۴*۷۷۷۷# به اصالت کالای لوازم خانگی دست پیدا کنند.
طرح کد رهگیری سیگار
راجع به جزئیات طرح کد رهگیری دخانیات بفرمایید.
چون دخانیات از کالا‌های هدف مبارزه با قاچاق کالا و ارز بوده و جز برنامه‌های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با همکاری وزارت صمت سامانه رهگیری عملیاتی شده است. سیگار جزو کالا‌های است که واردات آن ممنوع است و تولید ان صد در صد در کشور انجام می‌شود به واسطه این امر کالای موجود در بازار کد رهگیری دارد. با قرار گرفتن کد رهگیری در بسته‌های بزرگ‌تر و در مرحله توزیع تمامی رویه‌ها در سامانه رهگیری دخانیات عملیاتی شده است.
