مدیر موزه علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی گفت: رتبه ایران در فناوری فرآوری سنگ های قیمتی 50 است.
جی پلاس، بهرام صادقی با بیان اینکه امروزه حدود ۱۰۰ کانی در شمار سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی قرار می‌گیرند، افزود: ایران با وجود پیشینه تاریخی و توانمندی طبیعی و نیز وجود نیروی عظیم قشر جوان در این زمینه دچار یک عقب‌افتادگی مزمن و غفلت تاریخی است، به گونه‌ای که ارزش افزوده حاصل از فرآوری گوهرها ۳۰۰ تا ۵۰۰ درصد است و ارزش تولید و تجارت جهانی سنگ‌های قیمتی بر اساس اطلاعات منابع خارجی به بیش از ۱۰۰۰ میلیارد دلار می‌رسد.
وی با بیان اینکه سهم کشورمان در این تجارت پرسود رقم ۰.۰۰۲ برآورد شده است، خاطر نشان کرد: این درحالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد، تجارت سنگ‌های قیمتی پس از تجارت اسلحه و موادمخدر سومین تجارت پرسود جهان محسوب می‌شود.
این کارشناس سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی با تاکید بر اینکه فرآوری صحیح به روش‌های مکانیزه و جدید بر روی این گونه سنگ‌ها باعث ارزش افزوده بسیاری می‌شود، خاطرنشان کرد: علاوه بر آن می‌تواند نقش اساسی در ایجاد اشتغال نیز ایفا کند و از سویی نرخ سرمایه‌گذاری سرانه اشتغال در این بخش بسیار کمتر از بخش‌های دیگر صنعتی و حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد آنهاست و از سوی دیگر فضا برای ایجاد اشتغال چهار تا پنج متر مربع برای هر نفر است.
به گفته وی، کارشناسان بر این باورند که ارزش‌افزوده سنگ‌های قیمتی فرآوری شده تا ۷۰۰ درصد قیمت سنگ‌خام و سنگ‌های نیمه‌قیمتی تا ۳۰۰ درصد قیمت سنگ‌خام آنهاست و این آمار و ارقام، ضرورت توسعه تراش گوهر سنگ‌ها و فرآوری آنها را آشکار می‌کند.
مدیر موزه علوم زمین با بیان اینکه سنگ‌های "کهربا"، "آمیتیست"، "مرجان"، "الماس"، "زمرد"، "گارنت"، "ژاد"، "ژاسپر"، "لاپیس"، "لازولی"، "مروارید در کوهی"، "یاقوت قرمز"، "سرپانتین" و "فیروزه" برای جواهرسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تصریح کرد: این سنگ‌ها نمایانگر میزان ثروت و جایگاه اجتماعی دارنده آن محسوب می‌شود و از حدود پنج هزار نمونه کانی فقط ۱۰۰ نمونه به عنوان گوهر مورد استفاده قرارمی‌گیرند.
بهرامی با بیان اینکه سایر سنگ‌های گرانبها در مجموعه سنگ‌های نیمه‌قیمتی قرار داده شده‌اند و این سنگ‌ها بیشتر از جنس کوارتز هستند، این دسته از سنگ‌های نیمه قیمتی را شامل "عقیق"، "کهربا"، "آمتیست"، "آکوامارین"، "سنگ دلربا یا آونتورین"، "سنگ یمانی"، "کریزوکولا"، "سیترین"، "گارنت" (یاقوت سیلان)، "هماتیت"، "یشم"، "جاسپر"، "کهربای سیاه"، "کونزایت"، "لاجورد"، "مالاکیت"، "سنگ قمر"، "ابسیدین"، "اُنیکس" (عقیق سیاه)، "زبرجد"، "رودونیت"، "سنگ خورشیدی"، "چشم ببر"، "تانزانیت"، "توپاز" و "تورمالین" دانست.
این کارشناس صنعت سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهند ارزش صادرات سنگ‌های قیمتی ایران سالیانه حدود ۵۰۰ میلیون دلار است، گفت: در واقع صادرات به شکل خام‌فروشی است و در عین حال در بین کشورهای آسیایی هیچ کشوری به قدمت ایران نمی‌توان یافت که تاریخ ۶ هزار ساله در طلا و جواهرسازی داشته باشد.
بر اساس اعلام سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، صادقی رتبه ایران را در فناوری سنگ‌های قیمتی در دنیا را پنجاهم ذکر کرد و یادآور شد: کشورهایی مانند هند، تایلند و چین با بهره‌گیری از سـنگ‌های خام صـادراتی کشـورهایی مانند ایران علاوه بر ایجاد اشـتغال وسـیع در جامعه خود، منابع ارزی قابل توجهی را با فرآوری و تراش این نوع سنگ‌ها جذب می‌کنند.
