به اعتقاد فعالان حوزه خودرو انتخاب فصل مناسب برای فروش یا خرید خودرو تاثیر قابل توجهی بر قیمت نهایی خودرو و آسانی و سختی فروش آن دارد، و بهترین فصل تابستان است، اما اما تابستان امسال شرایط بازار کمی متفاوتتر بود و به جز اهالی صنعت خودرو که از رکود این بازار گلهمند بودند مردم نیز از عدم عرضه خودرو به بازار ابراز نارضایتی میکنند.
جی پلاس، فعالان حوزه خودرو معتقدند انتخاب فصل مناسب برای خرید یا فروش خودرو تاثیر زیادی روی قیمت نهایی خودرو و آسانی یا سختی فروش آن دارد و بهترین زمان برای خرید یا فروش خودرو فصل تابستان است، همیشه در فصل تابستان و با آغاز سفرهای تابستانی بازار خودرو در کشور رونق میگرفت، اما تابستان امسال شرایط بازار کمی متفاوتتر بود و به جز اهالی صنعت خودرو که از رکود این بازار گلهمند بودند مردم نیز از عدم عرضه خودرو به بازار ابراز نارضایتی میکنند. در حال حاضر شرایط به گونهای است که نه مردم از بازار خودرو رضایت دارند و نه فعالین این بازار، مردم از قیمت بالای خودرو و تفاوت فاحش قیمت کارخانه تا بازار آزاد گلهمندند و فعالین بازار خودرو نیز از نوع قیمتگذاری خودرو ناراضیاند و بر اصلاح قیمت خودرو و واقعیسازی نرخها تاکید دارند. به نظر میرسد در کنار این موضوعات یک عامل اصلی در بروز این نابسامانی وجود دارد که دخالت دستوری دولتها در عرصه خودرو و بنگاهداری و سهامداری آنهاست که خودرو به عنوان کالای سرمایهای تبدیل شده است. هم اکنون شکاف عمیقی بین قیمت کارخانه و بازار رخ داده و شرایط به گونهای است که نظام عرضه و تقاضا نامتعادل شده و تقاضا بیش از عرضه است.
تلاش برای واقعیسازی قیمت خودرو
سعید مدنی مدیرعامل اسبق گروه خودروسازی سایپا در خصوص واقعیسازی قیمتها معتقد است؛ ورود به مرحله واقعیسازی قیمت خودرو باید از سوی سازمان حمایت انجام شود چرا که شورای رقابت راهکار اجرایی این موضوع را در اختیار ندارد و تنها براساس تورمبخشی، نسبت به تعیین قیمت اقدام میکند که در نهایت بدون شک عدد معقولی به دست نمیآید چرا که آمار و ارقام در ایران در برخی موارد با ملاحظاتی اعلام میشود. بنابراین ورود وزارت صمت به حوزه قیمتگذاری خودرو باید با تعیین حاشیه سود ۵ تا ۱۰ درصد بالاتر از سود سپرده بانکی انجام شود که حتی ممکن است این عدد پایینتر، یا بالاتر از قیمت واقعی باشد که در این شرایط خودروساز باید با بازی کردن با این قیمتها براساس عرضه و تقاضا، قیمت نهایی را مشخص کند.
آرش محبینژاد، دبیر انجمن صنایع همگن و قطعهسازی کشور در این باره میگوید: مشکل کنونی قیمت خودرو نیست بلکه مشکل اصلی اقتصاد بیمار ماست که نه تنها بر بازار خودرو تاثیر گذاشته بلکه همه حوزهها را تحتتاثیر قرار داده است و توان خرید مردم را بهشدت پایین آورده است. دبیر انجمن صنایع همگن و قطعهسازی در مورد افزایش چندین باره قیمت خودرو طی ۶ ماه گذشته میگوید: این افزایش قیمتها طبیعی است هر چند که با تاخیر هم اتفاق افتاده است و علت اصلی آن هم به نرخ مواد اولیه و قیمت قطعات برمیگردد که در این ۶ ماه بهشدت رشد داشته است.
محبینژاد با تاکید بر اینکه مردم تاکنون هم خودرو را ارزان نخریدهاند، میگوید: افرادی که خودرو را از بازار آزاد تهیه کردهاند خودرو را با قیمت بالاتری خریدهاند زیرا بین بازار آزاد و کارخانه اختلاف قیمت زیادی وجود دارد. محبینژاد ادامه میدهد: افزایش در عرضه خودرو به تدریج قیمتها را متعادل خواهد کرد و با اصلاح قیمتگذاری در زنجیره خودرو به گونهای که هزینهها را کاور کند میتوان به تدریج فاصله بین قیمتگذاری بازار و کارخانه را پر کرد.
ایجاد تغییر در مبنای نرخگذاری قطعات
دبیر انجمن صنایع همگن و قطعهسازی کشور در مورد تغییرات نرخگذاری قطعات خودرو ادامه میدهد: در قراردادهای قطعهسازان و خودروسازان مبنای نرخگذاریها همچنان دلار با نرخ ۱۱ هزار تومان است، این در حالی است که روز گذشته نرخ دلار بین ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان شده و با این تغییرات در مبنای نرخگذاریها متوسط قیمت قطعات خودرو در بازار تا ۶۵ درصد افزایش خواهد یافت. محبینژاد با انتقاد از مقایسه قیمت خودروهای ساخت داخل با خودروهای خارجی در بیرون از ایران میگوید: در همه کشورهای دنیا خودرو به عنوان کالای مصرفی است این در حالی است که در ایران خودرو کالای سرمایهای است ضمن آنکه در دنیا خودرو پس از ۵ سال مستهلک میشود و قیمتش افت زیادی دارد و از رده خارج است.
دبیر انجمن صنایع همگن و قطعهسازی ادامه میدهد: این مقایسه درست نیست که قیمت خودروی صفر ساخت داخل را با قیمت خودروی کار کرده خارجی مقایسه میکنند زیرا هر سال که مدل خودروهای خارجی پایین میآید ۲۰ درصد از قیمت اولیه آن خودرو کسر میشود و ممکن است خودرویی که ۵ سال قبل ۲۰ هزار یورو قیمت داشته پس از این مدت ۴ هزار یورو شده باشد و ۸۰ درصد قیمت آن افت کرده باشد. محبینژاد میگوید: هزینه نگهداری خودرو در ایران به مراتب پایینتر از کشورهای دیگر است و اگر فردی خودرویی را چند سال نگه دارد میتواند با سود بیشتر آن را بفروشد این در حالی است که در سایر کشورها این قضیه برعکس است و خودرو با افت قیمت همراه میشود.