گوش دادن فعال به پیدا کردن معنای گفتار دیگران در ذهن است، و به این ترتیب شنیدن با گوش دادن متفاوت است.
جی پلاس، شنیدن فعالیتی جسمی است و نیازی به یادگیری ندارد، چراکه دستگاه شنیداری ما غیرارادی در اثر برخورد با صداها، تحریک شده و شنیدن حس میشود. ولی گوش دادن فعالیتی ذهنی است که نیازمند یادگیری است و تا به آن توجه نکنیم ادراک نمیشود. ما با گوشهای خود میشنویم، ولی با مغزمان گوش میدهیم.
فواید خوب گوش دادن
- گوش دادن یعنی احترام به طرف مقابل
- گوش دادن سبب ایجاد ارتباطات میشود
- گوش دادن، دانش شما را افزایش میدهد
- گوش دادن سبب کمک به خودمان و سایرین میشود
- ایدههای جدید خلق میشوند
- مطالب جدید میآموزید
- شنیدن در یادگیری تأثیر دارد
مهارت گوش دادن فعال شامل عادات بد زیر نمیشود:
- تکرار پی در پی نقطه نظرات خویش
- عدم ابراز احترام به گوینده
- شنیدن مفهوم سطحی کلام
- قطع سخنان گوینده
- عدم برقراری رابطه چشمی
- پریدن وسط سخنان دیگری
- پرت شدن حواس
- کشاندن بحث به جای دیگر (حرف هایت من را یاد آن روزی انداخت که …)
- سوال در خصوص جزئیات بی ارزش
- پرداختن بی اندازه به جزئیات و از دست دادن جان کلام
- بی توجهی کردن به آنچه درک نکرده اید
- مشغول شدن به افکار خویش
تظاهر به توجه
چطور فعالانه به دیگران گوش دهیم؟
رابطه چشمی برقرار کنید
این مورد واضح و روشن بنظر میرسد، ولی تماس چشمی بیانگر احترام و توجه شما به مخاطبتان است. فراموش نکنید که موبایل خویش را کنار بگذارید و همه اعلانها را هم خاموش کنید. تمام توجه خود را به مخاطب خود بدهید.
صداقت در چهره
هنگامی که پیامش شاد است یک لبخند بسیار عالیست. هنگامی که پیامش جدّی است نگاهی جدّی داشته باشیم.
هنگامی که نگران و مضطرب است نگاهی صبورانه و همدلانه داشته باشیم.
لحن مناسب
گاهی لازم است حین صحبتهای وی با کلمات و جملات کوتاهی نشان دهیم که به حرفهایش کامل توجه داریم:
اوه، خیلی عالی، بله درسته، باور کردنی نیست، چه جالب، خدای من
موقع گوش دادن وی را تائید کنید
زمانی که گوینده در حال صحبت است، شما با بالا و پایین آوردن سر خود به وی این پیغام را میدهید که موافق سخنانت هستم و مشتاقم ادامه آنرا بشنوم. همینطور تلاش کنید در بین سخنانش از کلمات کوتاهی مانند: «موافقم، دقیقاً، اوهوم، درسته و…» استفاد کنید. این کار سبب به شور امدن گوینده و حس اینکه سخنانش پر اهمیت است میشود.
زود قضاوت نکنید
برای این که بدن انسان بتواند یک کار را به صورت کامل انجام دهد احتیاج به توجه و تمرکز دارد. چنانچه میخواهید گوش بدهید، تنها گوش بدهید! بنابراین در آن واحد تنها میتوانید یکی از این کارها را به صورت فعال و مؤثر انجام دهید:گوش دادن یا قضاوت کردن و یا پاسخ دادن.
به مغزتان اجازه دهید اجازه دهید هر کدام از این کارها در جای خودش انجام دهد. تحلیل سخنان طرف مقابل، ارائه راهکار یا آماده کردن پاسخی که قرار است به وی بدهید را فعلاً کنار بگذارید. پس نخست کل پیغام گوینده را گوش دهید و آنگاه آنرا تجزیه و تحلیل نموده و در پایان پاسخ دهید.
اجازه دهید صحبت طرف مقابل کامل شود
یکی از ضعفهایی که بیشتر افراد در برقراری رابطه کلامی از آن متضرر میشوند تغییر سریع موضوعها مورد گفتگو و قطع کردن صحبت طرف مقابل است؛ بنابراین برای جلوگیری از این مورد تا هنگامی که حرف شخص در مورد مسئله قبلی به آخر نرسیده از مطرح نمودن موضوعی جدید دوری کنید.
به سمت طرف مقابل متمایل شوید
مرکز ثقل بدن ما به صورت نا خود آگاه نسبت به افرادی که علاقهای به آن نداریم در عقب قرار گرفته، ولی در رویارویی با افرادی که دوست شان داریم به طرف جلو میباشد؛ بنابراین برای نشان دادن علاقه خویش چه در وضعیت نشسته و چه ایستاده به طرف آنها متمایل شوید.
سؤال بپرسید
سؤال پرسیدن بخش مهمی از فرآیند خوب گوش دادن است و باعث میشود درک درستی از مکالمه با شنونده بدست آورید و ابهامات خویش را برطرف کنید. هیچوقت در بین سخنان شنونده سؤال نپرسید. سوالات و ابهامات خود را یادداشت کنید. هنگامی که سخنان طرف مقابل به آخر رسید آنها را بپرسید.
چنانچه سوالهای خود را دقیق و هوشمندانه بپرسید میتوانید اطلاعات زیادی از شنونده خویش بدست آورید. سوال کردن علاوه بر آنکه سبب میشود ازاطلاعات شما از موضوع گفتگو افزایش یابد و به ادراک دقیق تری برسید، به گوینده نشان میدهد که در طور گفتگو به سخنان وی با دقت توجه داشته اید.
تنها سوالاتی را بپرسیم که درک صحیحی از آنها نداریم
به هنگام مکالمات، برخی مواقع درک صحیحی از بعضی جملات نداریم و نمیتوانیم معنی و مفهوم آنها را بدرستی درک نماییم. پرسیدن، راهکاری برای دریافت دقیق و درست اطلاعات از شخص مخاطبمان است.
آیا پرسیدن سوالاتی که اصلاً در مسئله مورد بحث نیست درست است؟ معلوم است که اینگونه نیست. همیشه سوالاتی را بپرسیم که پیرامون گفت وگوی انجام شده قرار دارد. تلاش کنیم سوالها را بنویسیم و در زمان مناسب آنها را بازگو کنیم. زیرا نوشتن سوالی که ذهن ما را درگیر کرده کمک میکنم که راحتتر برصحبتهای مخاطب تمرکز کنیم.
روش تکرار
برای این که مطمئن شوید جمله و پیغام اورا فهمیدید عین کلام وی یا مفهومی از کلامش را تکرار کنید:
اوه فروشنده ما به شما گفت:میتونید برید جای دیگه خرید کنید عجب