آمار نگران‌کننده یونسکو از مصرف ذخیره هزارساله منابع آبی در ۵ دهه گذشته

وی اظهار داشت: اما نکته مهم این است که اگر فرض کنیم در پنج دهه اخیر به طور متوسط حدود ۱۰۰ میلی‌متر از سطح آب‌های زیرزمینی در همه کشور پایین رفته باشد به این معنا است که اگر می‌خواهیم این مقدار کمبود جبران شود نیاز داریم که دستکم سالانه ۴۰۰ میلی‌متر بارندگی در کشور اتفاق بیفتد اما اکنون که دو سال است در ترسالی قرار داریم متوسط ریزش‌های آسمانی کشور هنوز به ۳۰۰ میلی‌متر هم نرسیده،  بنابرا ین نباید خیلی انتظار داشته باشیم که کمبودها جبران شود.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری درباره نقش طرح آبخیزداری در مهار و کنترل سیلاب‌ها و حفظ ذخیره سفره‌های زیرزمینی گفت: با وجود همه این افت سفره‌های زیرزمینی و بیلان‌های منفی آب‌های زیرزمینی، نمی‌توانیم از طرح آبخیزداری انتظار معجزه داشته باشیم به جای اینکه خیلی تاکید کنیم بر روی عملیاتی مانند آبخیزداری بهتر است تلاش کنیم تا رویشگاه‌های جنگلی ما در مناطق زاگرس، ارسباران و هیرکانی دوباره احیا شود، تلاش کنیم تا وسایل اطفای حریق را کامل کنیم و اجازه ندهیم تا همین رویشگاه‌ها هم در اثر آتش‌سوزی از بین بروند که این خود باعث می‌شود تا میزان نفوذ آب در خاک کاهش یابد.

درویش ادامه داد: با این وضعیت اصلا نمی‌توانیم امیدوار باشیم که شرایط به این زودی به نرمال برسد چون ایرانیان طی پنج دهه گذشته ذخیره هزار ساله آب خود را مصرف کردند هرگز نمی‌شود با یک یا دو سال ترسالی کمبود را جبران کرد.

وی اظهار داشت: باید میزان اختصاص آب به بخش کشاورزی، شرب و صنعت را در مجموع به حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب در سال کاهش دهیم و به سراغ استفاده از کشت‌های گلخانه‌ای، هیدروپونیک و ارتقای نرم‌افزاری بخش کشاورزی و صنعت برویم و تلاش کنیم تا میزان هدررفت آب از شبکه‌های لوله‌کشی شهری را مشخص و کاهش دهیم.

رییس کمیته محیط‌زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو گفت: اکنون سالانه ۳۰ درصد آب از لوله‌کشی‌های تهران هدر می‌رود که معادل آب سد کرج است، این میزان هدر رفت به علت فرسودگی لوله‌های آب رخ می‌دهد که باید جلوی آن گرفته شود تا راندمان را افزایش دهیم و به این ترتیب بتوانیم حقابه محیط زیست را برای یک دوره ۱۰ ساله ارتقا بخشیم تا این مشکلاتی که اکنون گریبان ما را گرفته کاهش یابد.

وی به پدیده فرونشست زمین در دشت‌های مختلف کشور اشاره کرد و افزود: چند سالی است که در دشت‌های مختلف کشور با این پدیده مواجه هستیم که معمولا فرونشست زمین ناشی از نبود تعادل بین تغذیه و برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی است که رخ می‌دهد که باید با مدیریت صحیح منابع آب و میزان برداشت آن در وهله اول حداقل نرخ فرونشست زمین را مهار کنیم و بعد به سراغ احیا دشت‌ها برویم.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری ادامه داد: اکنون حدود ۱۳۰ میلیارد متر مکعب همه آب قابل استحصال در کشور است که متاسفانه سالانه بیشتر از این میزان استفاده می‌کنیم یعنی حدود ۶ تا ۷ میلیارد متر مکعب بیشتر از ظرفیت منابع آب قابل استحصال برداشت می‌کنیم در حالی که باید حداقل ۵۰ میلیارد متر مکعب از این رقم را استفاده نکنیم و بگذاریم در سفره‌های آبهای زیرزمینی ذخیره بماند تا شاهد افت سفره‌های زیرزمینی و فرونشست دشت‌ها در کشور نباشیم.