محققان در موسسه ملی تحقیقات سلامت و دانشکده علوم پزشکی تهران اعلام کردند ویروس کرونا در مدفوع وجود دارد و غربالگری فاضلاب و پسماندها به شناسایی کرونا در جوامع کمک می کند.
به گزارش جی پلاس، موسسه ملی تحقیقات سلامت و دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران در گزارشی که توسط کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ منتشر شده است، خطر انتقال ویروس کرونا از طریق مدفوع را مورد بررسی قرار دادند.
در این گزارش عنوان شده که ویروس SARS-CoV-۲ که بیماری کووید-۱۹ را ایجاد می‌کند، یک ویروس تنفسی است که به طور عمده دستگاه تنفس را آلوده می‌کند و می‌تواند علائم تنفسی ایجاد کند. این ویروس از طریق گیرنده‌های سلولی که «آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین II» نام دارد، وارد سلول‌های میزبان می‌شود. این گیرنده روی سلول‌های دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش یافت می‌شود. به همین دلیل علائم گوارشی نیز در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ گزارش شده است.
در برخی مطالعات که به آزمایش مدفوع برای بررسی وجود ویروس SARS-CoV-۲ پرداخته‌اند، حضور مواد ژنتیکی این ویروس در مدفوع تایید شده است و مطرح شده که ممکن است یک تا ۳۳ روز پس از منفی شدن نمونه‌های تنفسی، ذرات ویروسی در مدفوع حضور داشته باشند.
در این گزارش در خصوص انتقال ویروس از طریق مدفوع گفته شده که به صورت تئوری سه مسیر برای انتقال وجود دارد:
1. مسیر مدفوعی-دهانی: در آن مدفوع خورده می‌شود و سلول‌های موجود در دستگاه گوارش به عنوان نقطه ورود ویروسی عمل می‌کنند (مثل مصرف غذای آلوده).
2. انتقال از طریق اشیای آلوده: اگر کسی سطوحی را که توسط ذرات مدفوعی آلوده شده‌اند لمس کرده و سپس دست خود را به دهان یا بینی یا چشم‌های خود بمالد.
3. انتقال هوابرد: مثل کشیدن سیفون توالت که ممکن است آئروسل‌هایی (ذرات کوچک که در هوا پخش می‌شوند) تولید کند. در اپیدمی سندرم تنفسی حاد (۲۰۰۳) در هنگ کنگ، احتمال داده می‌شود که آئروسل‌سازی آب توالت گسترش بیماری کمک کرده باشد.
گفته می‌شود برای این‌که در هر یک از این شرایط ویروس کرونا بتواند باعث عفونت شود، باید در مدفوع ویروس زنده وجود داشته باشد و وجود ماده ژنتیکی ویروس به تنهایی، باعث بروز بیماری نمی‌شود.
به گزارش پژوهشگران دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران موسسه ملی تحقیقات سلامت «دفع ویروسSARS-CoV-۲ می‌تواند برای اقدامات بهداشت عمومی جهت ردیابی شیوع بیماری از طریق پایش فاضلاب برای SARS CoV-۲ مفید باشد. گزارش شده است که بیش از ۲۵۰ مرکز تصفیه خانه فاضلاب در۴۰ ایالت (آمریکا) و تعدادی دیگر از کشورها در حال انجام آزمایش فاضلاب برای SARS-CoV-۲ هستند. این نوع مطالعات که بعضی آنها را اپیدمیولوژی مبتنی بر فاضلاب (WBE) می‌نامند، به طور موفقیت‌آمیز برای ارائه هشدار زودهنگام در مورد شیوع سایر بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. در چندین شهر اروپایی ماده ژنتیکی این ویروس(RNA) قبل از گزارش شدن موارد محلی، در فاضلاب شهری جمع آوری شده، شناسایی شده است. همچنین، مقدار ماده ژنتیکی SARS-CoV-۲ ممکن است نشان‌دهنده شیوع واقعی این بیماری همه‌گیر باشد و تعیین میزان افزایش یا کاهش شیوع بیماری را ممکن سازد».
به طور خلاصه می‌توان گفت که ویروس SARS-CoV-۲ در مدفوع یافت شده است و احتمالا این امر می‌تواند با خطر عفونت همراه باشد. غربالگری فاضلاب و پساب می‌تواند برای شناسایی زود هنگام شیوع ۱۹-COVID در جامعه مفید باشد.
