عجیب ترین و مرموزترین وقایع مریخ+ عکس و فیلم

در حالی که سیاره سرخ نسبتا کوچک بوده و همانند زمین سنگی است، شباهت‌های دیگری مانند وجود اتمسفر و همچنین ویژگی‌های جغرافیایی گوناگون باعث می‌شود تا اهدافی مانند فرستادن انسان‌ها به مریخ مدنظر آژانس‌های فضایی بزرگی مانند ناسا قرار بگیرد. تا به حال چهار مریخ‌نورد به این سیاره فرستاده شده و هوا و زمین آن توسط تجهیزات گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. به علاوه آنالیز ترکیب سنگ‌های موجود و اطلاعات لرزه‌نگاری جمع‌آوری شده هم در فهم شرایط سیاره سرخ بسیار مفید بوده‌اند.

با این وجود سیاره همسایه ما از خیلی جهان با زمین فرق داشته و تصاویر تهیه شده توسط مریخ‌نوردها و مدارگرهای اطراف این سیاره به خوبی این موضوع را به ما نشان می‌دهند. در مجموعه عجیب ترین تصاویر مریخ هم قصد داریم تا با دیدن برخی از مهم‌ترین عکس‌های تهیه شده از شرایط گوناگون محیطی در سیاره سرخ، گوشه‌ای از وضعیت شگفت‌انگیز مریخ را به شما نشان دهیم. با ما همراه باشید.

 

 

۱. دهانه‌ای پر از یخ

 

 

آنچه در بالا می‌بینیم، عکسی از دهانه کورولو (Korolev Crater) در نزدیک قطب شمال مریخ است؛ این عکس توسط مدارگرد مریخ اکسپرس (Mars Express) آژانس فضایی اروپا تهیه شده و دهانه مورد نظر که بیش از ۸۰ کیلومتر قطر دارد را به ما نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهند که کورولو در تمام طول سال مریخی پر از آب و یخ است.

این مورد از عجیب ترین تصاویر مریخ با مکانیسمی جالب‌توجه سرما و یخ‌های خود را حفظ می‌کند؛ گفته شده که با عبور جریان هوا از روز کورولو، دمای مولکول‌های هوا کاهش یافته و یک لایه از هوای عبوری سرد شده بر روی یخ دهانه ساکن می‌ماند. از طرف دیگر چون هوا رسانای خوبی برای انتقال حرارت به حساب نمی‌آید، لایه تشکیل شده روی یخ دهانه از آب شدن یخ‌ها جلوگیری کرده و دمای پایین محتویات کورولو را حفظ می‌کند.

اطلاعات جمع‌آوری شده نشان می‌دهند که ضخامت یخ موجود در دهانه کورولو چیزی در حدود ۱.۸ کیلومتر بوده و عرض این یخ هم بیشتر از ۶۰ کیلومتر است؛ بنابراین ۲.۲ هزار کیلومتر مکعب یخ در دهانه مورد نظر قرار گرفته و با اینکه این مقدار، از یخ موجود در قطب جنوب زمین کمتر بوده، وجود این حجم از آب منجمد در سیاره‌ای به خشکی مریخ چندان هم عادی نیست.

۲. ماه‌گرفتگی در مریخ

 

نکته جالبی در مورد ماه‌گرفتگی بر روی زمین که بسیاری از ما به آن توجه نمی‌کنیم، تناسب ابعادی و فاصله‌ای خورشید و ماه است؛ به بیان دیگر نسبت فاصله ماه از زمین و خورشید تقریبا با نسبت اختلاف ابعادی این دو جرم آسمانی برابر بوده و به همین دلیل، به هنگام ماه‌گرفتگی بر روی زمین، قمر ما می‌تواند کل خورشید را از نظر ما پوشش دهد و تمام نور دریافتی از آن به مناطقی از زمین را مسدود کند.

با این حال آنچه در ویدیو بالا از مجموعه  عجیب ترین تصاویر مریخ  دیدیم، نشان می‌دهد که چنین وضعیتی در سیاره سرخ برقرار نیست. ویدیو بالا قمر فوبوس (Phobos) که بزرگ‌ترین ماه مریخ به شمار می‌رود را به هنگام عبور از جلوی خورشید نشان می‌دهد. همان‌طور که دیدیم، عبور این قمر و دومین قمر سیاره سرخ که دیموس (Deimos) نام دارد، بیشتر شبیه به رد شدن سایه از جلوی خورشید بوده و ابعاد کوچک این اجرام آسمانی و فاصله آن‌ها باعث می‌شود تا ماه‌گرفتگی‌های مریخی کمی عجیب به نظر بیایند.

تصاویر بالا توسط فضاپیمای کنجکاوی ناسا تهیه شده بودند و تاکنون موارد زیادی از ماه‌گرفتگی‌های مریخی توسط این مریخ‌نورد به ثبت رسیده است.

 

۳. عجیب ترین تصاویر مریخ؛ نماد جنگ ستارگان 

 

 

بسیاری از طرفداران فیلم‌های جنگ ستارگان با دیدن عکس بالا فورا به یاد مجموعه خیالی اخترناوگان یا همان استارفلیت (Starfleet) این سری فیلم‌ها میافتند. در سال گذشته بود که این ویژگی سطحی دشت هلاس پلانتیا (Hellas Planitia) مریخ خبرساز شد و توجه بسیاری از علاقه‌مندان به دنیای جنگ ستارگان را جلب کرد. البته دشت مورد نظر صدها نمونه از این علامت‌ها را که به واسطه حرکت جریان‌های باستانی مواد مذاب به وجود آمده‌اند، در خود جا داده است. این علامت‌ها با نام تپه‌های ارواح (ghost dunes) شناخته می‌شوند.

دانشمندان در مورد این نمونه از عجیب ترین تصاویر مریخ گفته‌اند که در زمان‌های بسیار قدیم، جریان‌های مذاب به وفور بر روی این جرم آسمانی وجود داشتند و حرکت این مواد در محل قرارگیری تپه‌های شنی گوناگون، باعث به وجود آمدن شکل بوم رنگ‌مانند تپه‌های ارواح شده بود. وقتی بعد از مدتی بادهای مریخی تپه‌های شنی وسط جریان مذاب را پخش کردند، مرکز شکل بوم رنگ‌مانند خالی شد و تنها قالب اطراف تپه‌ها که از مواد مذاب خشک شده بود، به جا ماند.

اسم تپه‌های ارواح هم به این دلیل برای پدیده مورد نظر انتخاب شده که علامت‌های استارفلیت خبر از تپه‌هایی باستانی را می‌دهند که دیگر وجود خارجی ندارند.

 

۴. حفره عجیب

 

 

شاید عکس بالا یکی از عجیب ترین تصاویر مریخ به حساب بیاید؛ آنچه می‌بینیم تصویر کوهی است که در بالای خود یک حفره متقارن و به شکل دایره‌ای نسبتا کامل دارد. گفته شده که این ویژگی سطحی شگفت‌انگیز در کنار یک آتش‌فشان سپری (Shield volcano) قرار گرفته و با نام نورگیر حفره گدازه‌ای (lava tube skylight) شناخته می‌شود.

اما دلیل وجود حفره در بالای کوه مورد نظر چیست؟ محققان می‌گویند که گاهی اوقات مواد مذاب در بالای کوه و دهانه حفره منجمد می‌شوند و این در حالی است که جریان مذاب زیر حفره ادامه دارد. پس از تخلیه تمامی مواد مذاب زیرین، مجرایی لوله مانند در زیر باقی می‌ماند که پس از مدتی با فروریختن گدازه‌های منجمد شده در بالا، یک ویژگی نورگیر مانند را در داخل حفره ایجاد می‌کند.

بر روی زمین هم نمونه‌های مشابهی از این پدیده وجود دارد، اما این نورگیر حفره گدازه‌ای از لحاظ شکل و ابعاد منحصر به فرد است. هنوز کسی نمی‌داند که چرا شکل فضای اطراف حفره به صورت یک مخروط بوده و این مسئله همچنان یکی از اسرار سیاره مریخ در نظر گرفته می‌شود.

 

۵. برخورد شگفت‌انگیز

 

 

در مقایسه با زمین، مریخ تعداد زیادی دهانه و حفره عظیم را بر روی خود دارد. از آنجایی که اتمسفر این سیاره از جو محل زندگی ما بسیار نازک‌تر است، محافظتی که جو زمین در مقابل بارش اجرام آسمانی گوناگون ایجاد می‌کند، در مریخ وجود ندارد. آنچه در بالا از مجموعه  عجیب ترین تصاویر مریخ  می‌بینیم یکی از نمونه‌های آثار بارش شهاب‌سنگ در سیاره سرخ است.

گفته شده که در بین سپتامبر ۲۰۱۶ تا فوریه ۲۰۱۹ این دهانه در مریخ شکل گرفته و می‌توان گفت که نمونه مشابهی از آن بر روی زمین وجود ندارد. البته رنگ‌های تصویر بالا، برای نمایان کردن آثار برخورد کمی دست کاری شده‌اند. با اصابت سنگی که این دهانه را به وجود آورده، گرد و غبار سطحی سیاره در اطراف محل برخورد پاک شده‌اند و لایه زیرین از خاک تیره‌ رنگ مریخ به خوبی قابل مشاهده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که دهانه مورد نظر بین ۱۵ تا ۱۶ متر قطر دارد و سنگی هم که آن را به وجود آورده باید فوق‌العاده چگال و دارای حداقل ۱.۵ متر عرض باشد. اگر قرار بود چنین سنگی به سمت زمین حرکت کند، بسیار قبل‌تر از برخورد با سطح، جرم مورد نظر در اتمسفر متلاشی می‌شد.