سعید فائقی، معاون سابق سازمان تربیت بدنی در گفت و گو با خبرنگار ورزشی جی پلاس؛ درباره عزم جدی دولت برای واگذاری دو تیم استقلال و پرسپولیس به بخش خصوصی از طریق عرضه در فرابورس در نیمه نخست سال جاری می گوید: این موضوع را از چند دیدگاه مختلف بررسی می کنیم. در ابتدا فکر کنیم کرونا و رکود اقتصادی وجود ندارد. مجلس محترم واگذاری این دو تیم به بخش خصوصی را تصویب کرده و یک قانون است و گفته شده از طریق فرابورس واگذار شود.
وی خاطرنشان کرد: از مقدمات این کار این است که با یکی از مشاوران بورس قرارداد ببندند، او این شرکت ها را برای عرضه در بورس بررسی و قیمت گذاری کند. من تا به حال در جایی ندیدم که این بحث وجود داشته باشد. حداقل باید برای پیدا کردن مشاور مناقصه ای برگزار شود.
معاون سابق سازمان تربیت بدنی با بیان اینکه برگزاری مناقصه و انتخاب مشاور بورس را به عنوان یک فرضیه در نظر می گیریم افزود: با فرض این موضوع، یک بلوک از سهام این دو تیم را عرضه می کنند و سهام را قیمت گذاری می کنند و سراغ مرحله بعد می روند. این فرآیند ممکن است تا پایان سال ادامه داشته باشد.
*واگذاری سرخابی ها تا 1400 صورت نمی گیرد
فائقی تاکید کرد: اگر از همین الان هم این پروسه را آغاز کنند، بعید است که تا پایان سال این کار تمام شود و وارد سال 1400 می شویم و در این صورت واگذاری دو تیم نیازمند یک قانون بودجه است و در عمل واگذاری صورت نمی گیرد.
*قیمت گذاری در شرایط کرونایی زیرسوال است
وی به بخش دوم این ماجرا اشاره کرد و یادآور شد: الان در شرایط رکود ناشی از کرونا قرار داریم و مسابقات لیگ برتر تعطیل شده است. در این شرایط قیمت گذاری و ارزش گذاری تیم ها زیر سوال است چرا که باشگاه درآمد ندارد و فقط باید هزینه ها را بدهد و در طی این اتفاقات دچار زیان انباشته می شود و یعنی اینکه ارزش برند کاهش می یابد؛ در حقیقت به لحاظ قیمت وضعیت مشخص و شفاف نخواهد بود.
*بازاری برای این واگذاری وجود نخواهد داشت
فائقی با بیان اینکه کدام سرمایه دار حاضر می شود در این وضعیت سهام این دو تیم را بخرد، افزود: سرمایه دار می خواهد از سرمایه خود سود ببرد. آیا حاضر می شود پولش را جایی بگذارد که برگشتی ندارد؟ بازاری برای این واگذاری وجود نخواهد داشت و خریداری نخواهد بود. یعنی شرایط ما شرایطی نیست که این دو باشگاه واگذار کنیم. به نظرم سنگ بزرگ علامت نزدن است و وضعیت واگذاری در بورس فراهم نیست.
*راهکار واگذاری مناسب سرخابی ها چیست؟
معاون سابق سازمان تربیت بدنی درباره راهکار مناسب برای واگذاری این دو تیم به بخش خصوصی می گوید: دوستان اگر می خواهند می توانند به صورت پیمان مدیریت این دو تیم را واگذار کنند. در مرحله نخست مدیریت را واگذار کنند و اگر مدیریتی توانست به وضعیت سروسامان بدهد، به تدریج آن را واگذار کنند. این طرح را آزادسازی و واگذاری می گویند. تا زمانی که خودمان روی این دو تیم چنبره انداختیم آزادسازی صورت نخواهد گرفت.
*استقلال و پرسپولیس به عنوان دارایی یک صندوق در بورس عرضه شوند
فائقی به راهکار دوم در واگذاری استقلال و پرسپولیس اشاره کرد و گفت: یک راه حل دیگر این است که این شرکت ها را به عنوان سرمایه در یکی از صندوق های بورس عرضه کنند. یعنی پرسپولیس و استقلال را به همراه چند ورزشگاه به عنوان دارایی یک صندوق وارد بورس کنند و سهام آن صندوق را واگذار کنند. شاکله باشگاه ها حفظ شود و سهامداران صندوق، مالک این دو تیم می شوند. این کار یکی از بهترین راه ها است. این کار برای ورزش هم خوب است که یک صندوق سرمایه گذاری دارد و هم اینکه آن صندوق ارزش پیدا می کند. می توان بخشی از آن را به پیشکسوتان هم واگذار کرد.
وی در پاسخ به این سوال که هنوز درباره درآمدزایی این تیم ها تصمیمی گرفته نشده و ممکن است به سرنوشت شرکت هایی مانند هپکو اراک یا ماشین سازی تبریز دچار شوند، گفت: بحث درآمدهای ما متاسفانه محدودیت هایی دارد. یکی از درآمدها حق پخش تلویزیونی و دیگری حقوق معنوی برند است. محدودیت های قانونی و محدودیت های فراقانونی درکشور ما وجود دارد که وضعیت عادی درآمدزایی را زیر سوال می کند. فقط بلیت فروشی و تبلیغات دور زمین می ماند که حداقل درآمد را شامل می شود. ما درآمدزایی از طریق بالا و پایین رفتن ارزش سهام در بورس را هم نداریم.
*واگذاری به بخش خصوصی باعث تولید درآمد نمی شود
معاون سابق سازمان تربیت بدنی خاطرنشان کرد: یک درآمد هم از محل موفقیت در لیگ قهرمانان آسیا است که با برگزاری چند مسابقه به دست می آید و صاحب 5 میلیون دلار می شوید اما متاسفانه برای این موضوع بنگاه داری نکردیم و چاره ای نداریم. نمی توان فکر کرد که با یک واگذاری به بخش خصوصی درآمدها متولد می شوند.
*نیت واگذار کننده ها خراب است
فائقی درباره اینکه آیا این طرح مشکلاتی را برای تیم ها به وجود خواهد آورد گفت: پشت ذهن دولت حمایت نیست و بلکه از سر باز کردن است. با واگذاری می خواهیم مشکل را از سر باز کنیم. در بعضی باشگاه های دیگر دیدیم که وظیفه را از سر باز کردیم و کسی که تعهد داده بود، دچار مشکل شده است. نیت واگذار کننده ها خراب است. وقتی نیت خوب نباشد، در آخر ختم به شکست می شود. اگر دولت مانند همه جای دنیا حمایت می کرد؛ یعنی برای درآمدزایی قانون می نوشت، واگذاری با موفقیت همراه می شد.
*دولت می خواهد مشکل اداره کردن را گردن دیگران بیاندازد
وی ادامه داد: الان می خواهند مشکل اداره کردن را به گردن دیگران بیاندازند. این موضوع واگذاری نیست. دولت قبل از واگذاری تیم ها باید زیربنای ورزش حرفه ای را طرح کند و قانون های حمایتی بازار سرمایه درست کند و برای تیم ها بانک درست کند. با این حال مطمئن باشید به طور اتوماتیک واگذاری صورت نمی گیرد.