«کودک آزاری» یکی از آسیبهای اجتماعی است که به دلیل پیامدهای ناگوار و طولانی مدت همواره مورد توجه مسئولان و فعالان حوزه کودک قرار گرفته است. آشنایی بیشتر با این مشکل کمک میکند تا همه افراد جامعه نقشی در کاهش میزان آن ایفا کنند.
به گزارش جی پلاس، کودک آزاری پدیدهای جهانی است که به دلایل گوناگون رو به گسترش است. یکی از مهمترین راهها برای پیشگیری از کودک آزاری، افزایش آگاهی کودکان و خانوادهها در خصوص انواع کودک آزاری و آشنایی با حقوق کودکان است.
۶ نکته زیر کمک میکند تا با این آسیب اجتماعی بیشتر آشنا شوید:
۱- بنابر آمار سازمان بهداشت جهانی هر سال بیش از ۴۰ میلیون کودک در جهان مورد انواع آزارها قرار میگیرند. کودک آزاری رفتاری از طرف بزرگسالان ( والدین، سرپرستان، معلمان و ... ) نسبت به کودکان است که به سلامت جسمی و روانی آنها آسیب میزند.
۲- کودک آزاری شامل انواع جسمی، عاطفی، روانی، غفلت، سوء استفاده در اشکال مختلف (جنسی، بهره کشی اقتصادی و... ) است اما برخی از انواع کودک آزاری پیامدهای جدی تری دارد و به جنبه خاصی از رشد کودک محدود نمیشود، بلکه اثرات آن تا بزرگسالی ادامه مییابد و در بسیاری از مواقع به ادامه یافتن چرخه کودک آزاری میانجامد به طوریکه کودک قربانی در بزرگسالی تبدیل به فردی آزارگر میشود.
۳- زمانی که کودک آزاری به شکل ساختاری اتفاق میافتد کودک توسط فرد یا افراد مورد آزار قرار نمیگیرد، بلکه آسیبی که به کودک وارد میشود از ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جامعه ناشی میشود. برای مثال در حوزه اقتصادی کار کودکان نمونه بارز کودک آزاری است. کار کودک از این جهت آزار محسوب میشود که مانع دستیابی او به حقوق اساسی خود از جمله آموزش، بهداشت، سلامت، بازی و شادی میشود.
۴- نمونه دیگر کودک آزاری، کودکان بازمانده از تحصیل هستند که گاهی در سنین پایین نیز مجبور به ازدواج میشوند. هر دو این موارد به سلامت جسمی و فکری کودک آسیب وارد میکند. تبعیض جنسی بین کودکان دختر و پسر نیز از جمله موارد کودک آزاری است.
۵- در حوزه آموزش نیز رفتارهایی از جمله رقابت، آموزش مبتنی بر حافظه، نمره گرایی، فضاهای نامناسب آموزشی، کمبود مدرسه، تعداد زیاد دانشآموزان، تکالیف زیاد درسی که مانع استراحت و خواب کافی آنها باشد نیز از مصادیق کودک آزاری محسوب میشود.
۶- مشارکت سازمانهای دولتی و غیردولتی، مراکز علمی و پژوهشی، خانوادهها و خود کودکان نقش مهمی در کاهش کودک آزاری دارند. در کشور ما نیز قوانین حمایتی در این خصوص پیش بینی شده است. براساس این قوانین در صورتی که افراد شاهد کودک آزاری باشند اما نسبت به گزارش این موارد به نهادهای قانونی خودداری کنند نیز مرتکب جرم شدهاند. اورژانس اجتماعی نیز که زیرمجموعه سازمان بهزیستی فعالیت میکند با شماره تلفن ۱۲۳ این آمادگی را دارد که در صورت گزارش موارد کودک آزاری در محل حضور یافته و به وضعیت این کودکان رسیدگی کند.