شناسایی عوامل موثر بر بازار ارز

به گزارش جی پلاس، یکی از ریسک های مهم پیش روی بازار ارز ایران، قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF در بهمن ماه سال جاری است. البته مسائل دیگری نیز منجر به نوسانات ارزی شده که به آنها اشاره می گردد. در هفته ای که گذشت نرخ دلار با نوسانات اندکی مواجه بود. از چهارشنبه گذشته تا روز شنبه قیمت این ارز با افزایش ملایمی رو به رو بوده است. پس از آن نرخ دلار تا روز دوشنبه کاهش یافت و سپس با افزایش نوسانات در اواخر هفته گذشته، از ۱۳۱۷۰ در ابتدای بازه هفته گذشته در روز چهارشنبه، در آخرین روز بازه مورد بررسی، به ۱۳۲۶۰ تومان رسید. به علاوه یکی از دلایل نوسانات نرخ دلار، نگرانی از تحقق درآمدهای نفتی در بودجه سال آتی می باشد. کاهش درآمدهای نفتی و در نتیجه کاهش ارز در کشور، تقاضای احتیاطی خرید و نگهداری دلار را افزایش می دهد. همچنین نرخ تورم بالا و شکل گیری انتظارات تورمی نسبت به آینده، این تقاضا را افزایش داده است. البته حضور تنظیم گران نرخ ارز در بازار، باعث شد که تقاضای سفته بازی شکل نگیرد و نوسانات نرخ ارز کنترل شده و دامنه آن محدود گردد. البته ناگفته نماند که حضور تنظیم گران باعث کاهش نوسانات نرخ دلار شده و بر کاهش قیمت آن تاثیر چندانی نداشته است؛ چرا که نرخ دلار در بازه طولانی مدت حدود ۱۱۰۰۰ تومان بوده است.

در هفته ای که گذشت، قیمت سکه نیز همسو با نوسانات نرخ دلار تغییر کرده و از ۴ میلیون و ۵۵۵ هزار تومان از اولین روز هفته گذشته به ۴ میلیون و ۶۳۰ هزار تومان در چهارشنبه گذشته رسیده است. اگر چه سکه و ارز تقریبا هم جهت با هم تغییر می کنند اما این افزایش سکه به دلیل بالا رفتن قیمت جهانی طلا در هفته اخیر نیز می باشد. طی هفته گذشته قیمت هر اونس طلای جهانی حدود ۰.۷ درصد رشد داشته است. با فرض ثبات قیمت دلار و سایر شرایط اقتصادی و سیاسی، با افزایش روند اونس طلای جهانی، قیمت سکه نیز روند افزایشی خواهد داشت.

در هفته گذشته شاخص کل سهام رشد ملایمی داشته و منجر به افزایش تقاضاهای جدید در بازار بورس شده است. از سویی به دلیل وجود نقدینگی های سرگردان و عدم ثبات در بازارهای موازی، احتمال حبابی شدن در سهام برخی شرکت ها وجود دارد. شاخص کل سهام در هفته گذشته رشد ۶.۴ درصدی را از خود نشان داده است.

شاخص امنیت سرمایه گذاری که توسط مرکز پژوهش های مجلس منتشر شده حاکی از بهبود این شاخص در بهار ۹۸ نسبت به زمستان ۹۷ است. در تحلیل این گزارش آمده است که وضعیت شاخص امنیت سرمایه گذاری در بخش صنعت نامناسب ترین ارزیابی را نشان داده است. همچنین امنیت سرمایه گذاری در ایران نسبت به کشورهای ترکیه، عربستان و روسیه در سال ۲۰۲۰ از وضعیت بهتری حکایت دارد.

قیمت جهانی نفت پس از کاهش در اواسط هفته گذشته، از چهارشنبه روند صعودی خود را در پیش گرفت. مهم ترین عواملی که در یک دهه گذشته بر نوسانات قیمت نفت تاثیرگذار بوده بحران های مالی، تغییرات پیش بینی نشده در تولید نفت امریکا و شرایط و تحولات خاورمیانه می باشد. بنابراین هر گونه افزایش تنش در روابط ایران و آمریکا، نوسانات قیمت نفت را تحت تاثیر قرار می دهد. البته این نکته مهم را نباید فراموش کرد که توسعه انرژی های تجدید پذیر و برنامه های رشد سبز، از تقاضای طلای سیاه کاسته و در نتیجه نوسانات قیمتی آن را نیز محدود نماید. با پایان یافتن سال میلادی ۲۰۱۹ در مورد بازدهی نفت خام آمریکا و برنت می توان گفت که بازدهی بازار نفت خام این دو بازار در سال ۲۰۱۹ به ترتیب حدود ۳۴ و ۲۴ درصد بوده که این میزان رشد از سال ۲۰۱۶ تاکنون بی‌سابقه بوده است.

با پایان یافتن سال ۲۰۱۹ پیش بینی هایی از سوی موسسات معتبر اقتصادی مانند مک کینزی و همچنین اکونومیست از وضعیت اقتصاد جهان و خاورمیانه در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است. اگر چه خاورمیانه بازار مصرف بزرگی داشته و نرخ بالای بیکاری از عوامل مثبت سرمایه گذاری در این منطقه می باشد اما وابستگی به درآمد نفتی در این منطقه، عدم شفافیت و بخش دولتی بزرگ و عدم توجه به فعالیت بخش خصوصی از موانع رشد سرمایه گذاری و چالش های کسب و کار کشورهای این منطقه می باشد. پیش بینی می شود تنوع اقتصاد و سهم بخش خصوصی در کشورهای خاورمیانه طی سال های آتی افزایش یابد.

پیش بینی ها در خصوص نرخ رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ حاکی از این است که سریع ترین رشد را کشورهای آفریقایی و آسیایی خواهند داشت. بر اساس گزارش اکونومیست رشد ۲.۸ درصدی عراق، ۱.۷ درصدی عربستان، ۴ درصدی ترکیه و رشد منفی ۱.۶ درصدی تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۰ پیش بینی شده است. همچنین رشد اقتصادی جهان در سال آینده ۳.۲ درصد خواهد بود. بر اساس پیش بینی ها، ایران در سال ۲۰۲۰ نرخ تورم ۲۶.۵ درصدی و تراز ۵.۲- درصدی را تجربه خواهد کرد.

طی تقریبا دو دهه گذشته رشد تجارت خدمات بیشتر از رشد تجارت کالاها بوده و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۴۰ رشد تجارت خدمات تا ۵۰ درصد افزایش یابد. همچنین به دلیل گسترش فناوری های دیجیتال هزینه های تجارت کاهش چشم گیری داشته است.