وظایف وزارت بهداشت در اجرای قانون هوای پاک

به عنوان مثال وزارت بهداشت، در جریان درخواست ایران خودرو دیزل از سازمان حفاظت محیط زیست برای صدور مجوز جهت تولید سواری دیزلی، مخالفت خود را اعلام کرده بود؛ چراکه معتقد است این خودروها ۲۰ برابر بیش از خودروهای بنزینی ذرات معلق تولید می‌کنند. 

پیش از این نیز وزیر بهداشت طی نامه‌ای خطاب به شهردار تهران بر لزوم مجهز شدن کامیون‌ها و اتوبوس‌های دیزلی ناوگان حمل‌ونقل عمومی به فیلتر دوده تاکید کرده بود و خواستار اصلاح روند فعالیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی بدون فیلتر دوده شده بود. این در حالی است که مدتی بعد با درخواست مدیرعامل شرکت ایران خودرو دیزل مبنی بر حذف الزام نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی از اسحاق جهانگیری – معاون اول رییس جمهوری، این مقام مسئول خواستار آن شده بود که تا زمان رفع تحریم‌ها این موضوع مجدد توسط نهادهای ذی‌ربط بررسی شود. به دنبال این درخواست نیز علاوه‌بر سازمان حفاظت از محیط‌زیست، وزارت بهداشت نیز مخالفت خود را با حذف فیلتر دوده از خودروهای دیزلی اعلام کرد.

البته واکنش وزارت بهداشت به موضوع آلودگی هوا به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ مردادماه سال جاری به دنبال انتشار اخباری مبنی بر آغاز شماره‌گذاری ۱۲هزار دستگاه موتورسیکلت کاربراتوری، وزارت بهداشت موضع مخالفت خود را به علت افزایش غلظت آلاینده در هوای شهرها به دنبال شماره‌گذاری این تعداد موتورسیکلت کاربراتوری اعلام کرد.

به دنبال برخی اما و اگرها و پیچ و خم‌ها در اجرای قانون هوای پاک، دکتر عباس شاهسونی _ رییس گروه سلامت هوای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در خصوص وظایف و حدود اختیارات وزارت بهداشت در اجرای قانون پاک، گفت: وزارت بهداشت وظایف گوناگونی بر طبق این قانون دارد که یکی از آن ها طبق تبصره ۳ ماده ۳ این قانون، تشخیص شرایط اضطرار است که طبق آن کلیه اطلاعات از سازمان هواشناسی و سازمان محیط زیست اخذ شده و داده‌ها در دانشگاه‌های علوم‌پزشکی تحلیل می‌شود. در صورتی که شرایط هوایی به گونه‌ای باشد که تهدیدی برای سلامت مردم تلقی شود، موضوع را به سازمان محیط زیست و استانداری اعلام کرده و به دنبال آن با تشکیل کمیته اضطرار، تصمیمات مقتضی اخذ می‌شود.

لزوم پیوست سلامت برای ساخت شهرک‌های مسکونی بزرگ

وی در خصوص سایر وظایف وزارت بهداشت در قانون هوای پاک، ادامه داد: طرح پیوست سلامت برای ساخت شهرک‌های مسکونی با همکاری وزارت مسکن و شهرسازی نیز با نظارت وزارت بهداشت صورت می‌گیرد که به موجب آن ساخت شهرک‌های مسکونی بزرگ باید با استاندارد پیوست سلامت اعلام شده از سوی وزارت بهداشت انجام شود که طی مکاتباتی که با متولی ساخت شهرک‌های مسکونی بزرگ داشتیم، موارد مورد نظر به آنها اعلام شده است.

محاسبه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا

شاهسونی افزود: در آیین‌نامه ماده دو قانون هوای پاک،‌ وزارت بهداشت همچنین موظف است مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا را نیز محاسبه کرده و به مراجع ‌ذی‌ربط اعلام کند. این فرایند از سال ۹۴ و قبل از تصویب قانون هوای‌ پاک با مصوبه هیئت وزیران در حال اجرا بود، اما در موارد قانون هوای پاک نیز به آن اشاره شده است. 

حد مجاز پرتوهای یونیزان

وی بخش دیگر حدود وظایف مشخص شده برای وزارت بهداشت را تعیین حد مجاز پرتوهای یونیزان معرفی کرد و گفت: در این زمینه نیز وزارت بهداشت با همکاری سازمان انرژی اتمی و سازمان محیط زیست حدود مجاز پرتوهای یونیزان را مشخص می‌کند که این موضوع نیز در کمیسیون زیربنایی دولت در حال انجام است. پرتوهای یونیزان شامل پرتوهایی مانند اشعه ایکس، گاما، پرتوهای الکترومغناطیس و... است. بررسی‌های ما میزان مجاز وجود این پرتوها در هوا را مشخص می‌کند که در حال حاضر به جز گاز رادون در برخی مناطق کشور، در حوزه سایر پرتوها هیچ گزارش نگران‌کننده و حاکی از مشکلی دریافت نکرده‌ایم.

پایش آلودگی صوتی

وی دیگر وظیفه وزارت بهداشت در قانون هوای پاک را پایش آلودگی صوتی در سطح کشور معرفی کرد و افزود: این وظیفه نیز با همکاری سازمان محیط زیست، وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها دنبال می‌شود. سامانه پایش آلودگی صوتی با آیین‌نامه‌ای که از سوی سازمان محیط زیست تدوین شده است در کشور راه‌اندازی شده و  در حال اجرا است.

اقدام مضر سلامت، ممنوع

رییس گروه سلامت هوای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، هر اقدامی که باعث تهدید سلامت عموم مردم شود ممنوع است و وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی حق ورود به موضوع را دارند تا متخلف را به دادگاه معرفی کرده و پیگیر تخلف صورت گرفته باشیم.

شهرداری تهران پاسخگو نیست

وی با اشاره به نامه وزیر بهداشت به شهردار تهران در خصوص لزوم نصب فیلتر دوده بر اتوبوس‌های ناوگان حمل‌ونقل عمومی، با انتقاد از عدم پاسخ‌گویی مناسب شهرداری تهران، تصریح کرد: طبق آمار ما در وزارت بهداشت،‌ تنها ۱۰۰ اتوبوس در ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر تهران مجهز به فیلتر دوده شد و اقدامات بیشتری صورت نگرفت این درحالی است که پاسخ رسمی نیز به نامه داده نشد.

فرسودگی خودروها؛ مشکل اصلی

رییس گروه سلامت هوای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با بیان آنکه کیفیت سوخت نسبت به گذشته بهبود یافته است، تاکید کرد: البته همچنان در برخی موارد میزان گوگرد گزارش شده در بنزین و گازوئیل ما چند برابر حد مجاز است. مشکل اصلی ما فرسودگی خودروها است که موجب آلودگی هوا می‌شود. طبق ماده ۸ قانون هوای پاک سن فرسودگی خودروهای مختلف اعلام شده است که این عدد برای خودروهای شخصی ۱۵ سال اعلام شده است. البته به طور کلی سن خودروهایی که در ناوگان حمل‌ونقل عمومی فعال هستند، بالا است و نوسازی  در آن صورت نگرفته است که باید اقدامات مقتضی برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی صورت گیرد.

۵۰ درصد خودروهای در حال تردد کلانشهرها فاقد معاینه فنی هستند

وی در خاتمه با اشاره به آمار ارائه شده از سوی شهرداری مبنی بر کاهش ۳۰ درصدی مراجعه مردم برای دریافت معاینه فنی خودروهایشان، بیان کرد: متاسفانه با وجود آلودگی هوای شهرها، کاهش بار مراجعه مردم برای دریافت معاینه فنی نگران کننده است؛ به شکلی که طبق آمار وزارت کشور ۵۰درصد خودروهای در حال تردد در کلانشهرها فاقد معاینه فنی هستند که برخورد قانونی درستی نیز با آن نمی‌شود؛ جریمه و اعمال قانون با این موضوع می‌تواند به کاهش تخلفات و به دنبال آن افزایش مراجعه برای دریافت معاینه فنی منجر شود.