در حالی که بر اساس اعلام بانک جهانی سرانه خط فقر در جهان ۲ دلار در روز است، ایران روزانه نزدیک به ۲.۲ دلار یارانه سوخت فسیلی به شهروندان خود می دهد.
به گزارش جی پلاس، بر اساس بررسیهای صور ت گرفته از سوی سازمان بین المللی انرژی ، ایران یکی از بالاترین یارانههای انرژی را در جهان به شهروندان خود پرداخت میکند که البته ناکارآمدی این شیوه پرداخت بیش از پیش مشخص شده است. هر چند با احتساب دلار ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومانی، دولت به ازای هر شهروند ایرانی روزانه ۲۵هزار و ۸۰ تومان یارانه سوختهای فسیلی تخصیص میدهد اما در عمل این شرایط منجر به بهبود وضعیت رفاهی نشده و در عمل مصرف بالای سوخت بحران های زیست محیطی و اقتصادی را به همراه داشته است.
ایران در حالی سالانه ۶۹ میلیارد دلار یارانه انرژی به شهروندان خود پرداخت میکند که سایر کشورهای نفتخیر همسایه در این حوزه رتبههایی پایینتر از ایران را به خود اختصاص داده اند. یارانه سوختهای فسیلی در عربستان کمی بیش از ۴۰ میلیارد دلار اعلام شده است.
در این میان حجم یارانههای پرداختی به سوختهای فسیلی در عراق ، قزاقستان، کویت، ازبکستان، آرژانتین،ترکمنستان، لیبی، اوکراین و آفریقای جنوبی بسیار کمتر از ایران گزارش شده است.
میزان یارانه انرژی پرداختی در این کشورها کمتر از ۱۰ میلیارد دلار است. کمترین یارانه در این حوزه در آفریقای جنوبی پرداخت میشود.
شدت بالای مصرف انرژی در ایران
قیمت حامل های انرژی در ایران بسیار اندک است.ایران پس از ونزوئلا دومین بنزین ارزان جهان را عرضه می کند. پایین بودن قیمت سوخت در ایران زمینه را برای قاچاق گسترده حاملهای انرژی از ایران فراهم کرده است.
هر چند سالهاست ضرورت اصلاح ساختار پرداخت یارانه به حاملهای انرژی در ایران آشکار شده است اما عدم افزایش قیمت بنزین و گازوییل در سالهای طولانی، همواره عقب ماندگی قیمت از کشورهای اطراف را رقم میزند.
ایران در چهل سال اخیر ۱۵ بار افزایش قیمت بنزین را تجربه کرده است اما هنوز یارانه بسیار سنگینی را در این حوزه پرداخت مینماید. بررسیها نشان میدهد تنها در سال جاری بنزین یارانه پنهانی برابر با ۱۸۰ هزار میلیارد تومان است که رقمی بسیار قابل توجه را تشکیل می دهد. درعین حال آخرین بررسی های صورت گرفته توسط بانک مرکزی نشان می دهد کمتر از ۵۰ درصد جامعه ایران خودروی شخصی دارند، به این ترتیب یارانه تخصیص یافته به بنزین اتفاقا دهکهای پردرآمد را در ایران نشانه میرود .
محاسبات صورت گرفته حکایت از آن دارد که ضریب برخورداری ثروتمندان از یارانه بنزین ۲۳ برابر دهکهای کم درآمد است و این خود نشان از بحران در این بخش دارد که تداوم این روند شکاف طبقاتی را افزایش داده و در نتیجه یارانه اهدافی عکس هدف اصلی تخصیص را محقق مینماید.
قیمت بنزین در ایران از قیمت بنزین در ارزان ترین کشورهای همسایه سه هزار تومان ارزان تر است. قیمت بنزین از سال ۱۳۹۴ تا کنون تغییر نکرده است.