شک یا وسیله پیشرفت؛ علامه جعفری توضیح می دهد

علامه جعفری با ارزش قائل شدن برای شک می فرماید: نه اینکه به خودِ شک و تردید، عشق بورزیم و از این راه اثبات کنیم که ما مردی هستیم آزاداندیش و توانسته‌ایم زنجیر معلومات کلاسیک را از پای خود دور کنیم؛ این یک روش فکری غلط است.

لینک کوتاه کپی شد

 

به گزارش جی پلاس، علامه جعفری در کتاب توضیح و بررسی مصاحبه راسل-وایت به مساله شک و تردید پرداخته و می گوید: 

 

شک و تردید یکی از ضروری‌ترین وسایل پیشرفت تمدن مادی و معنوی ما می‌باشد ولی یک شرط اساسی دارد که متاسفانه در خیلی از دوران‌ها، خواه بعضی از متفکرین و خواه اشخاص معمولی تا اندازه محدودی که دانش فرا گرفته‌اند مراعات نمی‌کنند.

 

آن شرط این است که ما "شک" را به عنوان پاره کردن زنجیر معلومات کهن و ثابت‌شده‌ی رسمی که فعلاً مضر یا بیهوده است به کار بریم، نه به عنوان استقلال و مطلوبِ بالذات. 

 

تقلید و پای‌بندیِ بالذات به شک، همان‌اندازه به بشریت آسیب می‌زند که تقیّد و پای‌بند بودن به معلومات رسمی و یقین‌های عادی و تقلیدی. یکی از وسایل شهرت و خودنمایی، یا یکی از علامات تنبلی در هر دوران و مخصوصاً در دوران ما، اظهار شک و تردید در مسائل فلسفی و مفاهیم عالی شده است.

 

برای وصول به واقعیات، بایستی برای شک همان‌ مقدار ارزش قائل شد که برای یک وسیله در راهِ به دست آوردن هدف عالی‌تر.

 

نه اینکه به خودِ شک و تردید، عشق بورزیم و از این راه اثبات کنیم که ما مردی هستیم آزاداندیش و توانسته‌ایم زنجیر معلومات کلاسیک را از پای خود دور کنیم؛ این یک روش فکری غلط است.

 

و تعجب در این است که این اشخاص به خود اجازه نمی‌دهند که ولو برای یک‌بار از خود بپرسند: 

مدرک جَزم ما به این شک چیست و چرا خودِ آن مدرک مورد شک قرار نگیرد؟ و به عبارت مختصرتر، جزم به شک، تناقض را در ذات خود می‌پروراند.

 

منبع: توضیح و بررسی مصاحبه راسل-وایت ص۲۶ ،۲۷ و ۲۸ 

 

دیدگاه تان را بنویسید