واکنش ابهام آمیز سازمان لیگ به تبلیغات محیطی ورزشگاه

"با توجه به مطلب منتشر شده منتشر شده در خبرگزاری محترم دانشجویان ایران (ایسنا) درباره تبلیغات محیطی و درآمدهای ناشی از آن با موضوع «معمای تبلیغات محیطی در فوتبال / ۸۵ میلیارد تومان به جیب چه کسی رفت؟» بخش بازاریابی سازمان لیگ فوتبال ایران بر خود واجب می‌داند تا در جهت تنویر افکار عمومی نسبت به مقوله بازاریابی و تبلیغات محیطی در فصل ۹۸- ۹۷، موضوعاتی را به استحضار جامعه فوتبال و اهالی محترم رسانه برساند.
در آغاز ضمن گله از نگارنده محترم مطلب برای انتخاب تیتر «معمای تبلیغات محیطی در فوتبال / ۸۵ میلیارد تومان به جیب چه کسی رفت؟» و ارتباط دادن با موضوع بی‌ارتباط سوپر جام و فشردگی لیگ!!! آن هم در مقدمه مقاله، استفاده غیرمرتبط از موضوع این نکته را در ذهن متبادر می‌نماید که اگر این استفاده غیرحرفه‌ای از مطلب غیر مرتبط با هدف تخریب وجه سازمان نباشد، بسیار غیر حرفه‌ای و بدبینانه است. با این وجود بخش بازاریابی سازمان لیگ فوتبال ایران به درخواست مستتر در آن نوشتار - که همانا شفاف‌سازی روند تخصیص منابع مالی حاصل از تبلیغات محیطی است- پاسخ مستدلی را حضور مردم شریف ایران و علاقه مندان ورزش فوتبال ایران ارایه می‌‌کند.
۱- سازمان لیگ فوتبال ایران پیش از آغاز فصل ۹۸-۹۷ طبق اعلان مناقصه عمومی (چون فقط بحث مجری مطرح بوده، بر خلاف سال‌های قبل که مزایده برگزار می‌شد، مناقصه برگزارشده است که سهم بیش‌تری به فوتبال و سهم کم‌تر به مجری اختصاص یابد)، قرارداد شفاف و معتبری را با اخذ ضمانت نامه‌های بانکی لازم با شرکت تیراژه فیلم منعقد کرد. طبق این قرارداد شرکت فوق به عنوان مجری تبلیغات محیطی و تولید محتوای برنامه‌ها و گزارش‌های فوتبال سازمان لیگ متعهد بوده که تا سقف ۸۵ میلیارد تومان که ۱۲ میلیارد تومان از مبلغ ذکر شده مربوط به ارزش افزوده و تولید محتوا است در برابر اجاره فضاهای تبلیغاتی ارائه شده به این شرکت جذب حامیان مالی را در دستور کار خود قرار دهد. این روش جذب حمایت مالی برای اولین بار در تاریخ لیگ حرفه‌ای ایران اجرایی شد که تمامی منابع مالی جذب شده مستقیماً در حساب سازمان واریز شود تا از بروز روندهای گذشته و پیگیری‌های کم نتیجه قضائی جلوگیری و در تعامل با مجری و طرف قرار تبلیغات محیطی سازمان لیگ نتایج موثرتری حاصل شود.

۲- عملکرد واحد بازاریابی سازمان لیگ فوتبال در فصل اخیر موید آن است که درآمدهای مورد انتظار سازمان بر اساس قرارداد فی مابین با شرکت مجری تبلیغات محیطی تقریباً برآورده شده است. این اتفاق تأیید کننده تصمیمات اخیر مدیران سازمان نسبت به استراتژی‌های بازاریابی است. متقابلاً پیگیری حقوقی سازمان لیگ در خصوص مطالبات خود از شرکت امین سیمای کیش، فناب و ایران نوین از طریق بخش حقوقی در جریان است و پس از محقق شدن مطالبات سنوات گذشته که متعلق به باشگاه‌های فوتبال کشور است سازمان لیگ مراتب را به اطلاع عموم علاقه مندان فوتبال کشور خواهد رساند و سهم باشگاه‌ها را نیز پرداخت خواهد کرد، به نظر می‌رسد اشاره نگارنده مطلب در سایت مذکور اگرچه در توضیح اولیه آن اعلان کردند که فرصت تشریح آن را ندارند، لیکن در نگاه بدبینانه به نوعی هدفمند در جهت تطهیر شرکت‌های بدهکار است.


۳- موضوعات مالی سازمان لیگ فوتبال ایران با توجه به عزمی که در این سازمان وجود دارد و هم‌چنین نظارت نهادهای عالی بر این «مؤسسه» به هیچ وجه معماگونه نیست و این سازمان با تمام مشقاتی که بُعد درآمدزایی برای تمامی کسب و کارهای کشور وجود دارد و کاستی‌هایی که ممکن است در بعد اجرای مسابقات به وجود بیاید، تمام تلاش خود را به منظور رعایت اصول حرفه‌ای و شفافیت به کار می‌گیرد و پاسخگویی را در قبال مسؤولیتی که بر عهده دارد، سر لوحه تمامی فعالیت‌های خود قرار داده است.

به همین منظور سازمان لیگ فوتبال ایران، اسفندماه ۱۳۹۷ با دعوت از تمامی مدیران عامل باشگاه‌ها، گزارش مالی شفافی از میزان درآمدها تبلیغات محیطی و بدهی‌های انباشته شده در اختیار باشگاه‌ها قرار داد و مشخص کرد باشگاه‌های بزرگ پایتخت نیز از محل بلیت فروشی که طی دو فصل به آن‌ها واگذار شده است ۲۰ درصد سهم فدراسیون، سازمان لیگ و هیأت را پرداخت نکرده‌اند.

۴- درباره محاسبات مالی صورت گرفته در مقاله یاد شده، از آنجایی که فرض اولیه محاسبات اشتباه بوده است به تبع آن بدون در نظر گرفتن ملاحظات واحد مالی سازمان لیگ و استعلام و اخذ توضیح از بخش بازاریابی، محاسبات صورت گرفته نیز ذهن خوانندگان را یک‌سویه به بیراهه رهنمون می‌گرداند. مجموع درآمدهای تبلیغات محیطی پس از کسر هزینه‌های اداره و اجرای مسابقات به طور کلی، ورودیه مسابقات، خرید توپ برای مسابقات و تمرینات، ۲ درصد حق عضویت بازیکنان که باشگاه‌ها از قرارداد بازیکنان کسر می‌کند، معاینات پزشکی، مالیات درآمد و ارزش افزوده،جرایم انضباطی، ورودیه و هزینه توپ تیم‌های لیگ دسته اول، حق عضویت باشگاه‌ها که به نیابت از آن‌ها به فدراسیون فوتبال پرداخت می‌کنیم، بر اساس آئین نامه لیگ حرفه‌ای که ۱۸ سال پیش در هیأت رئیسه و مجمع فدراسیون فوتبال مصوب شده است به میزان ۸۰ درصد به باشگاه‌ها تعلق دارد و ۱۰ درصد سهم فدراسیون فوتبال، ۲ درصد سهم هیأت‌های غیر برخوردار، ۳ درصد سهم هیأت‌های فوتبال استان‌های برگزار کننده لیگ برتر و ۵ درصد سهم سازمان لیگ است؛ ۴۰ درصد از ۸۰ درصد درآمدهای حاصل از تبلیغات محیطی به طور مساوی پس از کسر هزینه ما بین باشگاه‌های لیگ برتر توزیع می‌شود و ۴۰ درصد باقی مانده به تناسب رتبه‌بندی در جدول، به تیم‌های حاضر در لیگ برتر تعلق می‌گیرد.

۵- فرآیند بلیت فروشی در اختیار باشگاه‌ها و هیأت‌هاست. تعداد بلیت‌های چاپ شده و یا الکترونیکی برای هر بازی مشخص است و ظرفیت استادیوم‌ها نیز مشخص. لذا اساس مطرح کردن برآورد چشمی تعداد هواداران از سوی سازمان لیگ صحیح نیست. سازمان لیگ بر اساس گزارش هیأت‌ها و ناظران که در محل برگزاری حضور دارند اقدام به محاسبه درآمدهای ناشی از بلیت فروشی می‌کند. البته پر واضح است در حالی که زیرساخت‌های محاسبه نفر به نفر تماشاگران در هیچ‌کدام از استادیوم‌های کشور ایجاد نشده - و این موضوع از وظایف سازمان لیگ به دور است - چنان چه نگارنده محترم روش جدیدی برای محاسبه پیش بینی کرده‌اند، طی پیشنهادی رسمی آن را به شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی و باشگاه‌ها ارایه کنند.


۶- سازمان درگذشته نسبت به پرداخت بدهی‌های انباشته شده دو باشگاه پرطرفدار پایتخت شامل مالیات‌های پرداختی، هزینه‌های پزشکی، بلیت فروشی، جرایم باشگاه و مبالغ پرداختی علی الحساب پیشین اقدام کرده است و این امر باعث شده تا تراز این دو باشگاه نزد سازمان منفی باشد و از این رو سازمان لیگ نمی‌تواند به این دو باشگاه مبلغی از محل درآمدهای تبلیغات محیطی ۱۴ باشگاه دیگر لیگ برتر پرداخت کند. اما آن دسته از باشگاه‌هایی که نسبت به محاسبات مابین خود و سازمان لیگ اعتراضی دارند می‌توانند با مکاتبه و یا درخواست جلسه حضوری شبهات موجود رفع و رجوع کنند. بدون شک سازمان لیگ فوتبال ایران از این اقدام استقبال خواهد کرد. در این‌جا لازم به توضیح است که درخواست باشگاه سپاهان برای دریافت فیش پرداختی مالیات ارزش افزوده کاملاً دقیق و به جا بوده و بخش مالی سازمان لیگ در این زمینه مطمئناً پاسخگو خواهد بود.
در پایان به سایت معتبر و وزین منتشر کننده مطلب یادآور می‌شود که استفاده از اصطلاح «به جیب رفتن» درآمدهای تبلیغات محیطی، توهین‌آمیز بوده و موجبات تشویش اذهان عمومی را فراهم می‌کند. در همین‌جا نیز از نگارنده محترم این مطلب دعوت می‌کنیم که در صورت علاقمندی و جهت توضیحات بیش‌تر افتخار میزبانی را به بخش بازاریابی سازمان لیگ داده و در دفتر بازاریابی حضور به هم رسانند، لذا از آن خبرگزاری محترم خواهشمند است به منظور حفظ شأن و منزلت افراد (بنا رعایت اصول اخلاقی و به دستور مؤکد دین مبین اسلام در خصوص حفظ کرامت و آبروی انسان‌ها و مسلمانان) از جمله همکاران صدیق و زحمتکش ما در سازمان لیگ فوتبال، نسبت به تصحیح اطلاعات غیرکارشناسی و استفاده دقیق‌تر و مسوولانه‌تر از واژه‌ها تلاش مقتضی مبذول فرمائید.

خوش بود گر محک تجربه آید به میان
تا سیه روی شود هر که در او غش باشد
با سپاس فراوان محمد صادق درودگر"

با این حال واکنش بخش بازاریابی سازمان لیگ به گزارش مربوط به تبلیغات محیطی نکات و ابهاماتی را به همراه داشت. در همین راستا ایسنا به بخشی از آن‌ها پرداخته که به شرح زیر است:

باوجود این که باید بابت وجود اراده پاسخگویی در واحد بازاریابی سازمان لیگ و تلاش برای رفع ابهام‌ها تقدیر کرد، نکاتی در جوابیه وجود دارد که نیازمند رمزگشایی است.

در بخش ابتدایی جوابیه عنوان شده که نباید موضوع تبلیغات محیطی را به فشردگی بی‌‌مورد لیگ و بحث سوپرجام ربط داد، در حالی که همان طور که فعالیت بازاریابی در حیطه وظایف سازمان لیگ است، برگزاری مسابقات، نظارت بر حسن انجام این کار و بررسی امکانات نرم افزاری و سخت افزاری برگزاری دیدارها هم وظیفه کاری سازمان لیگ است.

۱. در بخش اول عنوان شده که سقف مبلغ تبلیغات محیطی ۸۵ میلیارد تومان است، در حالی که صادق درودگر، مدیر بخش بازاریابی سازمان لیگ در تاریخ هشتم مهرماه در حاشیه جلسه توجیهی مربوط به تبلیغات محیطی به اصحاب رسانه اعلام کرد که کف قرارداد تبلیغات محیطی ۸۵ میلیارد تومان است و در صورتی که شرکت تیراژه فیلم نتواند کف تعهداتش را انجام دهد، باید خودش کسری را جبران کند. (فایل صوتی و متن این خبر در تمامی خبرگزاری‌ها موجود است.) با این اوصاف بخش بازاریابی سازمان لیگ باید درباره مبلغ دقیق و جزئیات قراردادش با شرکت تیراژه فیلم شفاف‌سازی کند. در سال‌های گذشته شاهد بودیم که در مورد قرارداد با شرکت‌های اسپانسری شفاف‌سازی نشد و حاصلش طلب سازمان لیگ از آن شرکت‌ها و درگیری قضائی و پیگیری حقوقی شد.

۲. ایسنا از همان روز نخست که بحث تبلیغات محیطی در هیأت رئیسه سازمان لیگ مطرح شد، پیگیر این مساله بوده و همیشه سعی داشته با نقد منصفانه و صد البته موشکافانه، حقیقت مساله را برای مخاطبان خود و علاقه‌مندان به فوتبال روشن کند. انتقادهای ایسنا به عملکرد شرکت‌های اسپانسر قبلی و نوع قرارداد با آن‌ها و نیز الزام وصول طلب سازمان لیگ از این شرکت‌ها در آرشیو خبرگزاری موجود است و قابل مطالعه، از این رو متهم کردن ایسنا به "تطهیر کننده بدهکاران سازمان لیگ" بی‌انصافی و نسبت ناروا است.

۳. اگر نظارت نهادهای عالی بر سازمان لیگ - آن طور که در جوابیه سازمان لیگ آمده - باعث شده که موضوعات مالی در این سازمان "معماگونه" نباشد، پس باید پرسید چرا با گذشت چند سال از قراردادهای شکست خورده با ایران نوین، امین سیما و … که مطالبات زیادی برای سازمان لیگ بر جا گذاشت، هنوز تکلیف وصول طلب‌ها روشن نشده و اساساً چرا با علم به بدحساب بودن اسپانسر قبلی با همان شرکت برای فصول بعدی قرارداد بسته شد؟

۴. همان‌طور که در "بند ۱" اشاره شد از سوی بخش بازاریابی تناقض‌گویی‌هایی درباره مبلغ قرارداد با تیراژه فیلم وجود دارد. در ضمن محاسبات صورت گرفته در گزارش ابتدایی ایسنا بر اساس صحبت‌های مدیر بازاریابی سازمان لیگ در مهرماه ۹۷ است. نگارنده گزارش فرض را روی حداقل مبلغ یعنی ۸۵ میلیارد تومان گرفت و سپس محاسبات را بدون در نظر گرفتن هزینه‌های جانبی - همان‌طور که در گزارش نوشته شده است - انجام داده است. علاوه بر این که سازمان لیگ باید شفاف‌سازی کند، چرا باوجود دریافت حق عضویت از باشگاه‌ها و سهیم بودن سازمان لیگ و هیات‌‌های فوتبالی در تبلیغات محیطی، کلیه هزینه‌های برگزاری مسابقات باید از سهم باشگاه‌ها هم کاسته شود؟ مگر نه این که مسؤولیت برگزاری رقابت‌های لیگ برتر برعهده سازمان لیگ و هیأت‌های استان‌ها است؟ هم‌چنین باید به عزیزان بخش بازاریابی سازمان لیگ یادآوری کرد که برای محاسبه نیمی از ۸۰ درصد نباید ۴۰ درصد از ۸۰ درصد را حساب کرد بلکه باید ۵۰ درصد از ۸۰ درصد را محاسبه کرد. متأسفانه در جوابیه این مورد به اشتباه ذکر شده است. در ضمن برای نگارش گزارش ابتدایی با صادق درودگر، مدیر بازاریابی سازمان لیگ، فرید مهر، خزانه‌دار سازمان لیگ و هم‌چنین مدیران شرکت تیراژه فیلم برای اخذ توضیح تماس گرفته شد که هیچ‌کدام پاسخ روشنی به سوالات خبرنگار ایسنا ندادند. (فایل‌های صوتی آن موجود است.) البته خبرنگار ایسنا موفق به برقراری ارتباط با آقای فریدمهرنشد و هرروزی که با سازمان لیگ تماس گرفته می‌شد، ایشان حضور نداشتند. جدای از این مطالب، چرا به جای کلی‌گویی و ردیف کردن درصدها، سهم تیم‌های لیگ برتری، میزان پرداختی به تیم‌ها و رقم برداشت از حساب آن‌ها به صورت فهرست‌وار اعلام نمی‌شود تا دیگر ابهامی باقی نماند؟

۵. سازمان لیگ در جوابیه‌اش آورده تعداد بلیت‌های چاپ شده یا الکترونیکی و ظرفیت استادیوم‌ها مشخص است و "برآورد چشمی تعداد تماشاگران" را مردود دانسته شده اما در ادامه به درستی اشاره شده که زیرساخت‌های محاسبه نفر به نفر تماشاگران در هیچ استادیومی ایجاد نشده است! همچنین این مساله را در حیطه وظایف سازمان لیگ دانسته نشده؛ آیا سازمان لیگ ابتدای هر فصل، امکانات هر باشگاه و ورزشگاه را برای حضور در لیگ برتر بررسی و تأیید نمی‌کند؟

۶. یک بار دیگر می‌شود تکرار کرد که سازمان لیگ می‌تواند با انتشار فهرست دریافتی و پرداختی، جای هر شبهه و ابهامی را بگیرد تا نیازی نباشد که باشگاه‌ها برای احقاق حقوق خود به رسانه‌ها رجوع کنند.

در ادامه باید توضیح داد که اصطلاح "به جیب رفتن" به هیچ وجه حاوی توهین و افترا نیست، با تاکید بر این که اساساً اشاره‌ای به فرد یا نهادی هم نشده است. این عبارت صرفاً یک پرسش است که می‌توان به درستی و شفافیت به آن پاسخ داد. آن را که حساب پاک است از محاسبه چه باک؟

در پایان تاکید می‌کنیم که قصد خبرگزاری دانشجویان ایران رسیدن به پاسخ شفاف و درست مسائل مربوط به فوتبال است؛ نه قصد سیاه‌نمایی دارد و نه با فرد یا ارگانی خصومت دارد. ضمن این که با هیچ فرد و نهادی هم عقد اخوت نبسته است.

تا رسیدن به پاسخی مطلوب و اقناع کننده برای تمام ایرادها و اشکالات موجود در ورزش ایران، به بررسی زوایای مختلف مسائل ادامه می‌دهیم و در این راه از گفته‌های صاحب‌نظران فوتبال، کارشناسان، مدیران تیم‌های لیگ برتری، پیشکسوتان و مسئولان متولی ورزش و فوتبال بهره می‌بریم و از شنیدن هر نظر و پاسخی استقبال می‌کنیم. این راه هرچند طولانی باشد تا حصول نتیجه ادامه خواهیم داد.