سیگار؛ متهم ردیف اول بیماری آسم

به گزارش جی پلاس، علت نامگذاری روزهایی از سال به نام بیماری های شایع، در واقع گسترش آگاهی در خصوص پیشگیری و کنترل بیماری و مراقبت از بیماران است.

روز جهانی آسم، رویدادی مهم در تقویم سلامت همه کشورهای جهان به شمار می رود و علت اهمیت این روز، شیوع بالای آسم در جهان است.

امسال شعار «شیوع رو به رشد آسم را متوقف کنیم» برای این روز انتخاب شده تا با مشارکت ذینفعان و برنامه ریزی و تعامل برای پیشگیری و کنترل این بیماری اقدام کرد.

بر اساس گزارش های در دسترس، شیوع آسم در سراسر دنیا روبه افزایش بوده و به ویژه در جوامعی که سبک زندگی غربی را پیدا کرده و شهرنشین شده‌اند، بیشتر دیده می‌شود.

پیش بینی می‌شود تا سال 2030 میلادی بیماری انسداد ریوی مزمن (C OPD) به سومین عامل مرگ و میر در جهان بعد از بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان‌ها تبدیل شود.

در این باره مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا همدان در گفت و گویی تفصیلی با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در این استان برنامه غربالگری تاکنون اجرایی نشده بنابراین آماری در مورد مبتلایان به بیماری آسم وجود ندارد.

دکتر راضیه السادات میر معینی افزود: آسم در حقیقت زمینه افزایش حساسیتی است که فرد دارد سپس حساسیت او با عوامل محیطی تحریک می شود.

وی اضافه کرد: این تحریک اگر به درجه ای برسد که دارای علائمی باشد در یک فردی به صورت آلرژی این حساسیت بروز کرده و در شخص دیگری میزان حساسیت به قدری بالا می رود که به صورت علائم آسم ظاهر می شود.

** ابتلای 9 درصد افراد بالغ و 11 درصد کودکان به آسم

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان بیان کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته شیوع آسم در افراد بالغ 9 درصد و کودکان 11 درصد است و از این تعداد مبتلایان به آسم 10 درصد دچار آسم شدید هستند و نیاز به بستری در بیمارستان و دریافت دارو دارند.

میرمعینی تاکید کرد: تحقیقات گویای افزایش روز افزون ابتلا به بیماری آسم است و طبق بررسی های صورت گرفته تا 10 سال آینده 25 درصد، به مبتلایان به آسم افزوده می شود.

وی آلودگی محیط ، آلودگی هوا، نوع تغذیه، تمایل کودکان به مصرف مواد غذایی که به تازگی رایج شده، مصرف مواد خوراکی رنگی، مواد نگهدارنده که به غذاها افزوده می شوند مولفه هایی هستند که در تشدید بیماری آسم تاثیر دارند.

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: آمارها گویای این است که چهارمین عامل مرگ و میر، بیماری های تنفسی و مزمن نظیر آسم است.

** ضرورت آموزش به جامعه هدف

میرمعینی گفت: گروه های هدف نظیر دانش آموزان، کارگران فعال در صنایع آلاینده، ماموران راهنمایی و رانندگی، فعالان در نانوایی ها و رانندگان جزو گروه های هدف آموزشی معاونت بهداشتی همدان هستند که در خانه بهداشت توسط مراقبان سلامت نحوه پیشگیری از این بیماری را آموزش می بینند.

وی ابراز امیدواری کرد: با برگزاری دوره های آموزشی و اطلاع رسانی و آگاه سازی شرایط تحریک کننده بیماری آسم را کمتر کرد.

** دود دست دوم و سوم

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه همدان در مصرف سیگار سرآمد است افزود: در گزارش های مستند و نظرسنجی هایی که توسط کودکان تکمیل شد بیشتر آنها از استعمال سیگار داخل منزل توسط پدرها خبردادند.

میرمعینی اضافه کرد: افزایش مصرف دخانیات و وجود دود دست دوم و دست سوم در خانه موجب بروز و تشدید بیماری آسم می شود.

وی توضیح داد: وقتی یک کودک در منزل حضور دارد حتی اگر پدر در بالکن خانه سیگار بکشد باز هم تاثیر منفی بر روی کودک می گذارد؛ چرا که پس از استعمال سیگار در داخل محیط بسته اتاق حضور یافته و حتی کودک را در آغوش می کشد.

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: این در حالی است که طبق مطالعات تا سه ساعت پس از مصرف سیگار، تنفس فرد سیگاری، آلودگی را در داخل خانه پخش می کند.

میرمعینی اظهار داشت: غبار دود سیگار حتی بر روی مبل و دیگر وسایل خانه نشسته و هنگام تماس فرد به ویژه کودکان با این سطح، احتمال بیماری زیاد است.

وی گفت: دود دست سوم موادی است که از سیگار کشیدن طولانی مدت در یک فضا پخش شده و نشست غبار آن بر روی وسایل خانه می تواند آلوده کننده از نظر تنفسی و سرطان زا باشد.

** مناطق سردسیر مستعد آسم

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار داشت: همدان در یک منطقه کوهستانی و سردسیر قرار دارد و در این مناطق بروز آلودگی تنفسی و آلودگی ویروسی بالا است.

میرمعینی بیان کرد: در فصل زمستان به علت بسته بودن در و منفذها و نبود تهویه مناسب در خانه و بروز رطوبت می تواند در بیماری آسم تاثیر بگذارد.

وی افزود: از نظر تغذیه به جز آنهایی که متمایل به مصرف غذاهای آماده هستند، مصرف سبزیجات و آش ها که در همدان شایع و مرسوم است علامت تغذیه خوبی است.

** دیگر علائم آسم

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: ‌سرفه بیماران آسمی خشک است و بیشتر در اواسط و آخر شب و اوایل صبح و یا هنگام ورزش یا برخورد با عوامل خطر محیطی بدتر و مانع از خواب می شود.

میرمعینی تاکید کرد: اگر سرفه کودکی بیش از چهار هفته طول بکشد باید وضعیت بیمار از نظر ابتلا به بیماری آسم بررسی شود.

وی اضافه کرد: «خس خس» نوعی صدای زیر است که هنگام تنفس و بیشتر در بازدم، هنگام شب و انجام ورزش شنیده می شود؛ خس خس عود کننده نیز از علائمی است که باید در صورت مشاهده به آسم مشکوک شد.

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: عمل دم و بازدم در تنفس طبیعی به راحتی و بدون احساس فشار یا کمبود هوا صورت می گیرد اگر بیمار دچار اختلال در تنفس به صورت «تنگی نفس» شود باید به عنوان یکی از علایم مشکوک به آسم به پزشک مراجعه کند.

میرمعینی گفت: وقتی شدت علایم آسم از حد معمول بیشتر شود به آن «حمله آسم» اطلاق می شود و شدت گرفتن حملات آسم سبب مرگ می شود.

وی علائم حمله آسم را شامل شدت گرفتن سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس یا احساس فشردگی قفسه سینه، هر گونه سختی در نفس کشیدن در حین راه رفتن و صحبت کردن، نیاز به استفاده زیاد از داروی تسکین دهنده «سالبوتامول» و کاهش در عدد ثبت شده توسط نفس سنج «پیک فلومتر» به کمتر از مقدار طبیعی بیمار، عنوان کرد.

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان تاکید کرد: مصرف دارو تنها راه کنترل آسم نیست بلکه پرهیز از عوامل محرکی که سبب التهاب مجاری هوایی و بدتر شدن آسم می شوند نیز بسیار مهم است و این عوامل خطر «آغازگر آسم» نامیده می شوند.

** نحوه مواجه با حیوانات

میرمعینی گفت: برای پیشگیری از بروز حساسیت به هیچ وجه اجازه ورود حیوانات دست آموز به رختخواب داده نشود و حیوانات دست آموز از خانه خارج شوند.

وی اضافه کرد: اجازه حضور این حیوانات و سایر حیوانات آموزشی شامل موش و خرگوش در کلاس داده نشود و در آزمایشگاه با تهویه مناسب آزمایش های مرتبط انجام شود.

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: در صورتی که کودک حساس به حیوانات است قبل از بازدید از باغ وحش داروی خود را مصرف کند؛ همچنین از به کاربردن بالش یا تشک حاوی پر، پشم و کُرک پرهیز شود.

میرمعینی ادامه داد: بعضی از بیماران مبتلا به آسم به بوهای تند مثل رنگ و اسپری مو، ‌عطر و ادکلن، سفید کننده ها،‌ جوهر نمک و شوینده ها واکنش نشان می دهند و باید از این عوامل محرک در محیط خانه و مدرسه اجتناب کنند.

وی بیان کرد: گرده های گیاهی موجود در فضا ، اغلب سبب آسم و آلرژی های فصلی می شوند و درختانی مثل نارون، کاج، سپیدار،‌ علوفه های هرز در فصل های مختلف مشکل ساز هستند.

مدیر گروه غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: در فصل های گرده افشانی با بستن درب و پنجره ها می توان از نفوذ گرده ها به اتاق جلوگیری کرد.